فرید جواهرزاده رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران گفت: ما ۷ سال پیش به دلایلی که به وجود آمد گردشگران کشور‌های عرب زبان به ویژه عربستان و بحرین را از دست دادیم و این امر باعث از دست رفتن بازار ما در این حوزه شد.
او افزود: بخش مهمی از هدف سفر گردشگران عرب زبان، زیارت حرم مطهر امام رضا (ع) و آمدن به مشهد بوده و در همان سال‌های گذشته، بخش عمده‌ای از ضریب اشغال هتل‌های ۴ یا ۵ ستاره در مشهد را این قبیل از گردشگران پوشش می‌دادند.
رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران با بیان اینکه طی آمار‌های مختلف درهمان سال‌ها حدود ۳ میلیون زائر از عربستان و بحرین میهمان ما بودند که بخش مهمی از سفر آن‌ها به مشهد و هتل‌های پر ستاره بود، ادامه داد: پس از آن طی اتفاقاتی که پیش آمد و با وقفه ورود زائران به مشهد چند مشکل را شاهد بودیم که متاسفانه ظرفیت اشغال هتل‌های خوب ما به دلیل عدم ورود زائران عرب زبان با چالش روبه‌رو شد و در پی جایگزینی اتباع کشور‌های دیگر حاشیه خلیج فارس از جمله لبنان و عراق و تا حدودی عمان برآمدیم.
جواهرزاده بیان کرد: علاوه بر آن مسئله کرونا نیز مزید بر علت شد تا واحد‌های اقامتی و هتل‌ها با مشکلات عدیده‌ای مواجه شوند؛ بنابراین توافق ایران و عربستان می‌تواند اتفاقات خوبی را رقم بزند و اینکه پس از ۷ سال ظرفیت‌های خوب مجدد به چرخه اقتصاد گردشگری باز می‌گردد، نوید روز‌های خوب خواهد بود. همچنین می‌توان امیدوار بود که دوران رکود گردشگری که طی این چند سال به وجود آمده به واسطه ورود این دسته از گردشگران تا اندازه‌ای مرتفع شود.
او با بیان اینکه ما با حجم خوبی از زائر عرب زبان حاشیه خلیج فارس مواجه هستیم که عمدتا علاقه‌مند به حرم مطهر امام رضا (ع) هستند و از تمکن مالی بسیار خوبی برخوردارند، تصریح کرد: با توجه به ارادتی که این دست از افراد به حرم مطهر و آستان مقدس رضوی دارند سعی می‌کنند تعداد ایام بیشتری را در این شهر و شهر‌های زیارتی کشور اسکان داشته باشند که این امر تاثیر مثبتی بر واحد‌های اقامتی دارد و آورده اقتصادی خوبی را نیز به همراه خواهد داشت.
رونق هتل‌های پرستاره در تابستان با حضور زائران عرب زبان
رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران اظهار کرد: اخبار و گزارش‌هایی که تاکنون شنیده می‌شود نشان از این دارد که تابستان بسیار خوبی را در پیش خواهیم داشت و شاهد رونق هتل‌ها به ویژه هتل‌های پُر ستاره خواهیم بود. ما باید این مسئله را بپذیریم که تقاضای هتل از سوی زائران عرب زبان حتی ممکن است، نتواند پاسخگوی نیاز آن‌ها باشد؛ چراکه تعداد هتل‌های پرستاره ما محدود است و ما در این زمینه با یک چالش از جمله پیدا کردن واحد اقامتی مناسب برای این دسته از زائران در تابستان سال جاری مواجه خواهیم شد.
جواهرزاده بیان کرد: علاوه بر اینکه این دسته از زائران جزو گردشگران مذهبی تلقی می‌شوند و هدف اصلی آن‌ها زیارت حرم مطهر امام رضا (ع) است، اما چند ویژگی دیگر را نیز دنبال می‌کنند که می‌توان به گردشگری خوراک، گردشگری سلامت، تفرجگاه‌های مشهد و اطراف آن، پارک‌های آبی و مراکز خرید اشاره کرد که از رونق خوبی برخوردار خواهند شد و متولیان امر باید اقدامات و پیش‌بینی‌های لازم را در این زمینه انجام دهند.
او با بیان اینکه پس از چند سال رکود گردشگر و پشت سرگذاشتن دوران کرونا می‌توانیم ظرفیت گسترده‌ای از گردشگران را در مشهد شاهد باشیم، تصریح کرد: در اقتصاد زیارت یک مفهوم وسیع‌تری نیز وجود دارد که تا اندازه زیادی در مشهد مغفول مانده و آن بحث سوغات است که باید در زنجیره تامین گردشگری به بحث سوغات توجه ویژه‌ای شود.
جواهرزاده با اشاره به اینکه ورود زائران عربستانی و بحرینی می‌تواند تاثیر خوبی بر بازار سوغات و همچنین صنایع‌دستی کشور و مشهد داشته باشد، گفت: اگر این روند توسعه پیدا کند، قطعا می‌توان فرصت‌های جدیدی را در حوزه ایجاد اشتغال مولد شاهد بود که به صورت مستقیم و بر روی معیشت مردم تاثیرات مثبتی به همراه دارد.
وی افزود: اگر بخواهیم ظرفیت‌های مشهد به صورت پایدار ادامه پیدا کند و تداوم داشته باشد، ناگزیر هستیم که بر روی کیفیت خدمات تاکید بیشتر و بر روی بعضی از پارامتر‌ها تجدید نظر کنیم. اگر گردشگری که پس از چند سال به مشهد سفر می‌کند و کیفیت خدمات مطلوب نباشد، قطعا دیگر به این شهر سفر نمی‌کند و منجر به این خواهد شد که با یک رکود مواجه شویم.
منبع: ایسنا
این کارشناس گردشگری اضافه کرد: اگر بخواهیم ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های خود را به صورت پایدار ادامه دهیم و شاهد ورود گسترده زائران عرب زبان باشیم باید به خدمات خود تنوع ببخشیم و نیاز‌های آن‌ها را در حوزه‌های مختلف تفریحی و حتی اجتماعی شناسایی و فراهم کنیم.
وی بیان کرد: برای اینکه خدمات مطلوبی را برای این گردشگران فراهم کنیم باید فضا‌ها و مراکز پذیرایی واجد شرایط و منطبق بر استاندارد‌های مورد پسند گردشگران باشد و این امر نیازمند تامین امنیت، ساماندهی تجهیزات، آموزش نیرو، به‌روزرسانی و ارتقای کیفیت خدمات ارائه شده است تا نارضایتی زائران و گردشگران را به دنبال نداشته باشد.
غفلت‌هایی در زمینه آموزش‌های گردشگری صورت گرفته است
جواهرزاده بیان کرد: در این سال‌ها در زمینه آموزش‌های گردشگری و تخصصی غفلت‌هایی صورت گرفته و باید در این حوزه تمرکز بیشتری داشته باشیم و کارایی پرسنل و دست‌اندرکاران گردشگری که در این زمینه فعالیت می‌کنند را افزایش دهیم؛ بنابراین با برگزاری دوره‌های آموزشی و توانمندسازی آن‌ها کیفیت مطلوب خدمات برای زائران میسر خواهد شد.
این کارشناس گردشگری عنوان کرد: به گمان من یکی از مهمترین عوامل توسعه اقتصاد گردشگری، افزایش طول مدت اقامت گردشگران است و ما باید در این حوزه تمرکز کنیم. همچنین سازوکار‌هایی لازم است که این ارتقاء را ایجاد و اقامت گردشگران را افزایش دهیم. هر چه ماندگاری و اقامت گردشگران در مشهد و کشور افزایش پیدا کند به طور حتم از نظر اقتصادی آورده بیشتری نیز خواهد داشت؛ بنابراین بخش دولتی، خصوصی، دانشگاه‌ها و دیگر مراکز مرتبط باید دست به دست هم دهند تا شرایط مطلوبی را برای زائران به وجود آوریم.