تولیدکنندگان عضو ائتلاف سازمان کشور‌های صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک (اوپک‌پلاس) روز یکشنبه (۱۳ فروردین‌ماه ۱۴۰۲) از کاهش عرضه داوطلبانه روزانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه‌ای افزون بر تصمیم کاهش تولید روزانه ۲ میلیون بشکه‌ای این ائتلاف در اکتبر ۲۰۲۲ که قرار بود از نوامبر ۲۰۲۲ تا پایان سال ۲۰۲۳ اجرا شود، خبر دادند.
به گفته تحلیلگران، این اقدام غافلگیرکننده باعث افزایش فوری قیمت‌های جهانی نفت خام می‌شود، در همین حال ایالات متحده آمریکا این تصمیم را غیرعقلانی دانست.
روز دوشنبه در بازار‌های جهانی قیمت نفت با افزایش ۵ درصدی مواجه شد و نفت برنت اروپا به ۸۳.۵ دلار و نفت وست تگزاس آمریکا به ۷۹ دلار رسید.
بر اساس محاسبات رویترز، تعهد‌های جداگانه کشور‌های عضو اوپک‌پلاس، مجموع کاهش تولید روزانه این ائتلاف را به ۳ میلیون و ۶۶۰ هزار بشکه می‌رساند که معادل ۳.۷ درصد تقاضای جهانی است.
تصمیم روز یکشنبه (۱۳ فروردین‌ماه) یک روز پیش از نشست برنامه‌ریزی‌شده کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک‌پلاس (JMMC) گرفته شد، در حالی که به گفته منابع اوپک‌پلاس انتظار می‌رفت اعضای این ائتلاف تا پایان سال ۲۰۲۳ به برنامه کاهش روزانه ۲ میلیون بشکه‌ای خود ادامه دهند.
قیمت نفت در ماه گذشته میلادی (مارس) به‌دلیل نگرانی آسیب بحران بانکی به تقاضای جهانی نفت به ۷۰ دلار برای هر بشکه و پایین‌ترین رقم در ۱۵ ماه اخیر رسید، با این حال، پس از اینکه کارشناسان این چشم‌انداز را کم‌اهمیت جلوه دادند و قیمت نفت تا ۸۰ دلار بهبود یافت، انتظار نمی‌رفت اعضای اوپک‌پلاس برنامه کاهش تولید خود را با هدف حمایت از بازار تغییر دهند.
برآورد افزایش ۱۰ دلاری قیمت نفت در پی تصمیم غیرمنتظره اوپک‌پلاس
رئیس شرکت سرمایه‌گذاری «پیکرینگ انرژی پارتنزز» (Pickering Energy Partners) روز یکشنبه گفت: تصمیم تازه اوپک‌پلاس برای کاهش عرضه نفت می‌تواند قیمت نفت را ۱۰ دلار برای هر بشکه افزایش دهد، در حالی که مؤسسه پی‌وی‌ام (PVM) پیش‌بینی کرد که با آغاز معاملات بازار‌های جهانی نفت خام باید منتظر جهش فوری بود.
به گفته تاماس وارگا از مؤسسه پی‌وی‌ام، انتظار می‌رود قیمت‌های جهانی نفت خام در معاملات روز دوشنبه (۱۴ فروردین‌ماه) افزایش ۳ دلاری را تجربه کند و بدون قید و شرط روند افزایشی خواهد بود.
عربستان، بزرگ‌ترین تولیدکننده اوپک اعلام کرد که به‌طور داوطلبانه تولید خود را ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش می‌دهد.
وزارت انرژی عربستان اعلام کرد که کاهش داوطلبانه این کشور اقدامی پیشگیرانه با هدف حمایت از ثبات بازار نفت است.
آمریتا سن، بنیانگذار و مدیر بخش مؤسسه انرژی اسپکتس گفت: اوپک‌پلاس در صورت هرگونه کاهش احتمالی تقاضا، اقدام‌های پیشگیرانه انجام می‌دهد.
اعضای اوپک‌پلاس اکتبر پارسال تصمیم گرفتند عرضه نفت خود را از نوامبر ۲۰۲۲ تا پایان سال ۲۰۲۳ روزانه ۲ میلیون بشکه کاهش دهند؛ اقدامی که باعث خشم واشینگتن شد، زیرا کاهش عرضه سبب افزایش قیمت‌های جهانی نفت خام شد.
ایالات متحده آمریکا استدلال می‌کند که جهان برای حمایت از رشد به قیمت‌های پایین‌تر نفت خام نیاز دارد.
دولت بایدن اعلام کرد که اقدام روز یکشنبه اعضای اوپک‌پلاس عاقلانه نیست.
سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نیز در این باره گفت: با توجه به ابهام‌های بازار، فکر نمی‌کنیم کاهش قیمت مناسب باشد و ما این را به‌وضوح اعلام کرده‌ایم.
آغاز دور تازه کاهش عرضه اوپک‌پلاس از مه ۲۰۲۳
کاهش داوطلبانه عرضه نفت اوپک‌پلاس از ماه مه آغاز خواهد شد و تا پایان سال ادامه دارد. بر اساس بیانیه رسمی، عراق در قالب تصمیم تازه اوپک‌پلاس براساس تعهد خود روزانه ۲۱۱ هزار بشکه از تولید خود می‌کاهد.
امارات کاهش تولید روزانه ۱۴۴ هزار بشکه‌ای، کویت کاهش روزانه ۱۲۸ هزار بشکه‌ای، الجزایر کاهش عرضه روزانه ۴۸ هزار بشکه‌ای و عمان نیز تعهد کاهش تولید روزانه ۴۰ هزار بشکه‌ای را اعلام کردند.
قزاقستان هم قرار است تولید خود را روزانه ۷۸ هزار بشکه کاهش دهد.
الکساندر نواک، معاون نخست وزیر روسیه نیز روز یکشنبه گفت: مسکو کاهش داوطلبانه روزانه ۵۰۰ هزار بشکه‌ای را تا پایان سال ۲۰۲۳ تمدید خواهد کرد.
مسکو پیش‌تر در ماه فوریه به‌صورت یکجانبه در واکنش به طرح سقف قیمتی از سوی کشور‌های عضو گروه هفت، اتحادیه اروپا و استرالیا از کاهش داوطلبانه روزانه ۵۰۰ هزار بشکه‌ای خبر داده بود.
یک منبع اوپک‌پلاس گفت: گابن به‌صورت داوطلبانه روزانه ۸ هزار بشکه از تولید خود می‌کاهد.
همه اعضای اوپک‌پلاس به این اقدام ملحق نمی‌شوند، زیرا بعضی از آن‌ها اکنون به‌دلیل کمبود ظرفیت تولید، پایین‌تر از سطح توافق شده تولید می‌کنند. ایران، لیبی و ونزوئلا نیز از توافق کاهش عرضه نفت اعضای اوپک‌پلاس مستثنا هستند.
پس از کاهش یکجانبه روسیه، مقام‌های آمریکایی گفته بودند که اتحاد این کشور با دیگر اعضای اوپک در حال تضعیف است، اما اقدام روز یکشنبه ائتلاف اوپک‌پلاس نشان می‌دهد همکاری آن‌ها همچنان با قدرت ادامه دارد.