میز اقتصاد امروز به بحث و بررسی آخرین وضعیت مالیاتی کشور و سامانه مودیان مالیاتی با حضور منظور، رئیس سازمان امور مالیاتی کشور، نکو آمال کارشناس اقتصادی پرداخت.
سوال: اقدامات سازمان امور مالیاتی برای طرح جدید مالیات چیست؟
منظور: طراحی و تولید این سامانه مودیان مالیاتی سخت و پیچیده بود که ما آن را در نیمه اول سال گذشته به نتیجه رساندیم. اجرای این قانون نیازمند آیین نامه ها و دستور العمل هایی بود که برای اجرای بهتر قانون باید تصویب می‌شد. ما برای اجرای قانون باید مجموع سخت افزار های سازمان را هم مهیا می‌کردیم که این اقدام هم صورت گرفت. اجرای قانون از لحاظ قانون گذاری باید تسهیل می‌شد زیرا در سال ۹۸ به گونه ای بود که می‌توانست باعث اختلال در امور مؤدیان شود.
یک لایحه دو فوریتی را برای اصلاح قانون پایانه های فروشگاهی به مجلس بردیم. مجموعه تدابیر باعث شد که در کمیسیون اقتصادی دولت لایحه را به انجام برسانیم. در اجرای قانون فرض را بر همین مصوبه مجلس شورای اسلامی گذاشتیم و کار اجرای قانون را به تدریج آغاز کردیم.
سوال: چه تعداد تا کنون به سامانه متصل شده اند؟
منظور: پیش بینی ما برای اتصال حدود ده میلیون مودی است. اکنون همه فعالان اقتصادی دارای کار پوشه مؤدیان نزد سامانه هستند. ظرفیت دریافت صورتحساب فراهم است. ما تا پایان سال ۱۴۰۱ حدود ۳۵۰ شرکت بورسی را در سامانه دریافت کردیم. شرکت های دولتی هم حدود ۵۰۰ عدد هستند و در آنها روند به کندی پیش رفت.
سوال: با شرکت هایی که به فراخوان عمل نمی‌کنند چه برخوردی می‌کنید؟
منظور: تعداد صورت حساب هایی که ما در سال ۱۴۰۱ دریافت کردیم بالغ بر پنج میلیون صورت حساب بوده است.
این شرکت ها هم باید نسبت به اتصال به سامانه هر چه زودتر اقدام کنند. آنها باید ده درصد از میزان فروش را برای جریمه پرداخت کنند و جریمه با دلایل مستند قابل بخشودگی است. در اصلاحیه تا صد درصد بخشودگی هم ما مجوز خواهیم گرفت. اولویت کسب و کار مردم است. اغلب شرکت ها از معافیت های قابل توجهی استفاده می‌کنند مثل معافیت صادراتی، کسانی که از قانون تخطی می‌کنند از این معافیت ها محروم خواهند شد.
سوال: اجرای این قانون چه تاثیری بر کاهش فرار مالیاتی خواهد داشت؟
نکو آمال: اقلام و کالا ها قبلا باید در قالب صورت حساب معامله می‌شد و مالیات منوط بر داشتن صورت حساب مورد قبول سازمان بود و باعث وصول مالیات حق می‌شد. در راستای همین موضوع از سال ۱۳۸۲ صدور صورتحساب مطرح بود و نهایتاً به صورت قانونی و منسجم در قانون سال ۱۳۹۸ مصوب شد. این قانون از مودیان می‌خواهد که حتما اطلاعات خود را در سامانه مودیان ثبت کنند. تمام فعالان اقتصادی به سویی می‌روند که از محل پرداخت مالیات متحمل هزینه نشوند و این سامانه مودیان را مجاب می‌کند که فعالیت هایشان را قانونی کنند.
سوال: عدالت مالیاتی چگونه در سامانه مودیان انجام می‌شود؟
منظور: هر کس که خرید و فروش می‌کند مجبور است شفاف برخورد کند و خریدار و فروشنده را مشخص کند و ارزش افزوده دریافت شده را هم مشخص کند اینگونه فرار مالیاتی به حداقل می‌رسد. با سامانه مودیان کتمان درآمد اتفاق نمی‌افتد. یکی از روش های فرار مالیاتی این است که فعال اقتصادی هزینه هایش را بیش از مقدار واقعی نشان می‌دهد. در سامانه پایانه های فروشگاهی این اتفاق نمی‌افتد.
ما امیدواریم که با اجرای کامل این قانون زمینه های فرار مالیاتی از بین برود. در عدالت مالیاتی کسانی که بیشتر خرید و فروش انجام دادند مشمول مالیات بیشتری می‌شوند و ما بر اساس کسب و کار افراد از آنها مالیات دریافت می‌کنیم. وقتی سامانه مودیان کار می‌کند باید به عنوان سامانه مرجع ملی شناخته شود.
با وزارت صمت و ستاد مبارزه با قاچاق کالا هماهنگی ها را انجام دادیم که صورت حساب ها برای ما ارسال شود و زحمت تکرار نشود. دستورالعمل های اتصال و مطالب آموزشی را در سامانه قرار دادیم و کار بسیار ساده است و ارتباط برقرار کردن با سامانه ما کار بسیار ساده ای است.
کسانی که می‌خواهند متصل شوند می‌توانند مستقیم یا غیر مستقیم اتصال برقرار کنند. هفت شرکت بزرگ حسابداری است زحمت را کشیده اند. حدود هشتاد درصد صورت حساب ها به صورت مستقیم انجام شده است. مودیان باید نرم افزار خود را به روز رسانی کنند. هر شرکتی می‌تواند با اینها وارد قرارداد شود. هزینه شرکت های معتمد را قرار است ما پرداخت کنیم تا به مودی فشار وارد نشود.
سوال: متصل شدن به سامانه چه فوایدی برای شرکت ها خواهد داشت؟
نکو آمال: با عضویت در سامانه در درجه اول فعالان اقتصادی نیازی به ارائه مدارک و اسناد به سازمان ها و دفاتر نخواهند داشت و دیگر نیازی به ارائه اظهار نامه ارزش افزوده نیست. سامانه مودیان به صورت سیستمی شرایط را تسهیل می‌کند و در خصوص رسیدگی ها هم به اظهار نامه مودیان به صورت تصادفی رسیدگی می‌شود. مراجعه ماموران مالیاتی به حداقل ممکن می‌رسد.
سوال: زمان اضافه شدن اصناف به سامانه مشخص شده است؟
منظور: اطلاعات در حال شفاف سازی است و ارائه اسناد و مدارک نیازی نیست و حتی به اظهار نامه ارزش افزوده هم نیازی نیست. ما در تلاشیم که مردم کمتر ما را ببینند و ما از راه دور باهم ارتباط بگیریم. ما در موضوع اشخاص حقیقی این است که کار را تسهیل گری کنیم و کار و مشاغل را به عنوان پایانه فروشگاهی بپذیریم. ما زحمت مجددی را به افراد نخواهیم داد.