شهرستان دورود یکی از زیباترین شهرستان‌های ایران است که به دلیل طبیعتی دیدنی و سرسبز دارای شهرت زیادی در میان علاقمندان به گردشگری طبیعی در جای جای دنیا است.
بیشتر شهر دورود در منطقه‌ای دشت مانند واقع شده و بخش کوچکی از آن بر کوهپایه قرار دارد. دورود که در گذشته «بین النحرین» نامیده می‌شد است در محل تلاقی دو رودخانه «تیره» و «ماربره» شکل گرفته است.
شهرستان دورود را به جرأت می‌توان زیباترین شهر از نظر طبیعت در استان لرستان و شاید در ایران اسلامی دانست.
وجود رشته کوه عظیم اشترانکوه در این شهرستان با لقب «آلپ ایران»، وجود دریاچه پر طراوت گهر به عنوان یکی از زیباترین دریاچه‌های کوهستانی در ایران و جهان، قرارگیری آبشار‌های متعددی از جمله آبشار «بیشه» و آبشار «تله زنگ»، واقع شدن «پریز کوه» دورود که از زیبایی خاصی برخوردار است، وجود تالاب فصلی و زیبای «قارون»، وجود دره زیبا و شگفت انگیز «نی گاه» و همچنین وجود دشت‌های لاله واژگون دورود تنها بخشی از زیبایی‌های پایتخت طبیعت ایران است.
آبشار «بیشه»، پر بازدیدترین جاذبه طبیعی لرستان
آبشار «بیشه» یکی از آبشار‌های زیبای استان لرستان و ایران است. این آبشار در دل کوه‌های زاگرس در شهرستان دورود قرار گرفته است و فاصله آن تا شهر دورود ۳۵ کیلومتر است.
این آبشار در کنار راه آهن تهران - خوزستان و در نزدیکی ایستگاه «بیشه» قرار گرفته و از این رو هر ساله پذیرای در ایام مختلف بهار و تابستان پذیرای مسافران زیادی از جای جای کشورمان است.
آبشار «بیشه» با چشم اندازی زیبا یکی از نادرترین و زیباترین آبشار‌های استان لرستان است. ارتفاع آبشار ۴۸ متر تا نقطه برخورد با زمین است و ۱۰ متر نیز از آنجا تا وصل شدن به رودخانه سزار می‌باشد و عرض تاج آبشار ۲۰ متر است.
در بالای آبشار، روبروی ایستگاه چشمه‌های پر آب متعددی دیده می‌شود که از دل کوه می‌جوشند و زمزمه کنان از وسط ایستگاه قطار گذشته و آبشار «بیشه» را تشکیل می‌دهند.
هوای خنک و با طراوت، سرسبزی و شادابی کوه‌های بلند و دلنشین «بیشه» را به یک منطقه دیدنی و جذاب برای گردشگران تبدیل کرده است.
از شهرستان دورود به طرف آبشار مناطق دیدنی در کنار رودخانه سزار وجود دارد که می‌توان به آبشار‌های فصلی و دائمی، آبشار‌های یخی در زمستان و درختان متنوع اشاره کرد. فاصله این آبشار دیدنی تا خرم آباد نیز از طریق جاده ۶۴ کیلومتر است.
آبشار «چکان»
در دامنه ارتفاعات مشرف بر دره «چکان» (جنوب شهرستان دورود) آبشاری در نهایت زیبایی و عظمت جاری است که به آبشار «چکان» معروف است.
این آبشار از درون غاری مشرف بر زمین‌های زراعی «چکان» بیرون می‌جهد و طول فوران آن به ده‌ها متر می‌رسد. اطراف آبشار؛ منطقه‌ای وسیع با فضایی مطلوب و دل انگیز است و در فاصله حدود سه کیلومتری آن امام زاده‌ای به نام «ابو علی (ع)» واقع شده است.
آب این آبشار در اواخر پاییز به مرور خشک می‌شود و در روز‌های اولیه شروع فصل بهار مجدداً با همان فوران به بیرون می‌جهد. این آبشار یکی از عجایب و زیبایی‌های طبیعت استان لرستان محسوب می‌شود.
دره «نی گا»، «گراند کانیون» زیبای ایران
در امتداد دریاچه «گهر»، رودخانه‌ای به نام «سفیدآب» جریان دارد که پس از طی چند کیلومتر وارد یک درهٔ نیمه صخره‌ای با عرض تقربی ۵۰۰ متر می‌شود. این تنگه باریک که رود سفید آب در قعر آن جاری است دارای دیواره‌های صخره‌ای بلندی است که فقط پیاده می‌توان در آن راهپیمایی کرد.
در امتداد رودخانه انواع درختان میوه‌ای خودرو همچون گردو، انجیر، سیب، بادام، توت و… روئیده‌اند. این درهٔ صخره‌ای به درهٔ نی گاه معروف است و همراه با منطقه عمومی اشترانکوه و دریاچه گهر از سوی سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه حفاظت شده حیات‌وحش اعلام شده است.
در امتداد تنگه «تاپله» به دریاچه «گهر» می‌رسیم که بعد از دریاچه بزرگ تنگ «نی گا» بزرگ شروع می‌شود که تا «بنار پنبه کار» ادامه می‌یابد. علت بزرگ نامیدن آن وسعت پهنای این قسمت از تنگه می‌باشد در شمال «نی گا» بزرگ «اشترانکوه» قرار دارد.
«نی گاه» کوچک نیز، چون عرض از «نی گا» بزرگ بسیار کمتر است به این نام شهرت یافته است. این تنگ از «بنار پنبه» کار شروع می‌شود و تا روستای «تی» ادامه دارد. در شمال تنگ ارتفاعات زیبای «پریز» قرار دارد. دره «نی گا» کوچک مجموعه‌ای از دیواره‌های عظیم و ناشناخته و زیبایی است که به حق می‌توان از آن به نام «گراند کانیون» ایران نام برد.
دریاچه «گهر»، زیباترین دریاچه آب شیرین ایران
دریاچه «گَهر» در میان رشته کوه «اشترانکوه» در استان لرستان واقع است. این دریاچه در منطقه حفاظت شده اشترانکوه و بین بخش «زز و ماهرو» الیگودرز و بخش مرکزی دورود قرار دارد قرار دارد.
این دریاچه که به «نگین اشترانکوه» معروف است یکی از زیباترین دریاچه‌های طبیعی ایران به شمار می‌رود و با ارتفاع ۲۳۶۰ متر از سطح دریا در میان منطقه حفاظت شده «اشترانکوه» واقع شده‌است.
این دریاچه به سبب نداشتن راه ماشین رو تا حد زیادی از خرابی و آلودگی به دست انسان به دور مانده‌است. نحوه دسترسی به این دریاچه از طریق شهر‌های دورود و الیگودرز امکان‌پذیر است، ولی آسان‌ترین راه برای دسترسی به این دریاچه از مسیر شهرستان دورود است.
کوهنوردانی که به قله‌های «اشترانکوه» صعود می‌کنند معمولاً برای رسیدن به گهر از مسیر روستای «طیان» و «بیدستانه» حرکت می‌کنند. برای رفتن از مسیر «طیان» می‌توان از راه‌آهن تهران-خرمشهر استفاده کرد و در ایستگاه «دربند» بعد از ایستگاه ازنا از قطار پیاده شد. از شهر دورود تا «چشمه خیه» (کله محمود) حدود ۱۷ کیلومتر جاده آسفالت است و از «چشمه خیه» تا دریاچه «گهر» حدوداً ۱۴ کیلومتر مسافت مالرو است.
کسانی هم که مایل باشند می‌توانند با چهار پا‌هایی مثل قاطر و الاغ نیز که توسط افراد بومی جهت حمل بار و یا سواری کرایه می‌دهند، به دریاچه بروند.
پوشش گیاهی دریاچه «گهر» شامل درختان بلوط، بید، بادام، پسته وحشی، گلابی وحشی، چنار، نارون، بلوط مازو، گردو، انجیر، زبان گنجشک، سیب، زالزالک، ارژن، کنار کهور، و موی وحشی می‌باشد. گل‌های لاله واژگون، شقایق، زنبق و لاله وحشی تاج خروسی و اختر می‌باشند.
حیات وحش دریاچهٔ گهر زیستگاه مناسبی برای آبزیان و دیگر حیوانات وحشی است. منطقه حفاظت شده «اشترانکوه» با حیات وحش متنوع شامل حیواناتی است از قبیل کل و بز، قوچ و میش، پلنگ، گرگ، گراز، خرس قهوه‌ای، کفتار، روباه، شغال، خرگوش و انواع پرندگان مانند عقاب، کبک، کبک دری شاهین، تیهو و آبزیان مانند لاک پشت، قورباغه و ماهی قزل آلای رنگین کمان، خال قرمز و ماهی زرد پر و در فصل زمستان جایگاه مناسبی برای انواع پرندگان مهاجر از قبیل اردک ارده‌ای و چنگر است.
رشته کوه «اشترانکوه»، «آلپ ایران»
«اشترانکوه» یکی از مناطق منحصر به فرد و پرجاذبه طبیعی لرستان است که به لحاظ برخورداری از شرایط زیست محیطی و ویژگی‌های شناسی زیستگاه مناسب و مستعدی برای رشد و تکثیر وحوش به خصوص پستانداران محسوب می‌شود.
«اشترانکوه» به دلیل واقع شدن در قلب سلسله جبال زاگرس دارای قلل سرد مرتفع بالای سه هزار و ۵۰۰ متر از سطح دریا و همچنین دره‌های نسبتاً گرم است. اشترانکوه رشته کوهی به طول تقریبی ۵۰ کیلومتر است که در جهت شمال غربی-جنوب شرقی امتداد دارد.
یخچال‌های طبیعی و دائمی این رشته کوه که یکی از زیباترین کوه‌های کشور به شمار می‌رود در تمام سال از برف و یخ پوشیده است. اشترانکوه در جنوب شهر درود و ازنا قرار دارد. «اشترانکوه» به «آلپ ایران» نیز معروف است البته این نام تنها به خاطر بلند بودن آن رویش گذاشته نشده است بلکه به دلیل شیب تند کوه‌هایش و دره‌های جوان و شکل و یخچال‌های طبیعی است. ارتفاع بلند‌ترین قله آن «سن بران» ۴۱۵۰ است.
کوه «پریز»، از شگفتی‌های طبیعت ایران
کوه «پریز» در ۱۰ کیلومتری جنوب شرقی دورود قرار دارد. جنوب «پریز» به دره معروف «نی گاه» متصل است. ارتفاع کوه پریز ۳۰۹۵ متر و معروف‌ترین قله آن معروف به «کر و دختر» است.
کوه «پریز» که با ارتفاع ۳۰۶۰ متر در قسمت جنوبی شهرستان دورود قرار دارد یکی از زیباترین کوه‌های ایران به شمار می‌رود.
چشمه اسرار آمیز «وقت و ساعت» در طول سال همیشه آب دارد و در مدت زمان معین سرشار از آب است و در مدت زمان دیگر کاملاً خشک می‌شود و این جوشش و بی آبی به طور متناوب همیشه ادامه دارد. میزان آب موجود در این چشمه در فصل‌های مختلف سال متفاوت است.
در فصل پاییز در سه دوره زمانی عملکرد چشمه به این صورت است: به مدت ۴۰ دقیقه آب آن کاملاً قطع می‌شود، ولی برای ۱۰ دقیقه، ۵۰ درصد از حجم آب به طور شگفت انگیز از چشمه می‌جوشد و جریان دارد سپس به مدت ۴۵ دقیقه آب آن به طور کامل قطع می‌شود و دوباره برای ۱۰ دقیقه کمی بیشتر از دفعه قبل یعنی حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد حجم کل آب در چشمه جریان پیدا می‌کند.
در فصل بهار حجم آب چشمه به اندازه یک رودخانه است و کف غار را که حدود ۱۰ متر پهنا دارد پر آب می‌کند و به اندازه ۲۹ سانتی متر از کف غار بالا می‌آید. این چشمه یکی از تفرجگاه‌های زیبا لرستان است که در شهرستان دورود قرار دارد.
زیبایی‌های پایتخت طبیعت ایران در این چند بند خلاصه نمی‌شود، باید به دورود سفر کنی تا ببینی که قطعه‌ای از بهشت چگونه اینجا هبوط یافته است تا چشمان زیبایی پسند انسان را از زیبایی‌های خود لبریز کند. پس کوله بارت را ببند و در هر کجای ایران اسلامی قرار داری برای از دست ندادن بهار پایتخت طبیعت ایران دورود را مقصد سفر خود انتخاب کن و سفر به سرزمین شگفتی‌ها را در گنجه خاطرات خود ثبت کن.
منبع:مهر