حضرت مهدی (عج) در روز جمعه پانزدهم شعبان سال ۲۵۵ هجری قمری در شهر سامرا چشم به جهان گشودند. پدر و مادر بزرگوارشان، حضرت امام حسن عسکری (ع) و حضرت نرجس (نرگس) (س) بودند.
هنگامی که حضرت مهدی (عج) متولد شدند حضرت امام حسن عسکری (ع)، تولد ایشان را پنهان کرده و به شیعیان سفارش کردند که از حضرت (عج) نامی به زبان نیاید تا از گزند دشمنان در امان بمانند.
حضرت (عج) دارای نام‌های متعددی هستند و شیخ صدوق رحمت الله علیه از امیرمومنان (ع) روایت کرده که فرموده اند: «بیرون می‌آید مردی از فرزندان من در آخرالزّمان و فرمود که برای او دو اسم است. اسمی مخفی و اسمی ظاهر، اما اسم مخفی او، احمد است.»
شیخ طوسی بیان کرده است: «از حذیفه روایت شده که گفت: شنیدم از رسول خدا (ص) که ذکر کرد مهدی را. پس فرمود: بیعت می‌کنند با او، در رکن و مقام، اسم او احمد است و عبدالله و مهدی، پس این‌ها نام‌های اوست.»
حضرت مهدی (عج) پنج ساله بودند که به امامت رسیدند و در مورد عمر شریف ایشان روایات متعددی وجود دارد؛ به طوری که امام سجاد (ع) فرمودند: در حضرت مهدی (عج) سنّت و شیوه‌ای از زندگی حضرت نوح (ع) و آن طول عمر است و امام جعفر صادق (ع) به یکی از اصحاب خود که از طول غیبت، ولی عصر (عج) متعجب بود، فرمودند: «خدای تبارک و تعالی سه ویژگی از سه پیامبر را در قائم ما (عج) جاری ساخته است: ولادت او را هم، چون ولادت حضرت موسی (ع) قرار داد؛ غیبت او را همانند غیبت حضرت عیسی (ع) مقرّر فرمود و عمر طولانی او را، چون عمر طولانی حضرت نوح (ع) قرار داد. آن گاه به بنده صالح خود، حضرت خضر (ع) عمر جاودانی داد تا علت عمر طولانی او باشد.»
در جلد ۹۸ بحارالأنوار، از امام صادق علیه السلام نقل شده است: «تَوَقَّع أمرَ صاحِبِکَ لَیلَکَ و نَهارَکَ» «در شب و روزت منتظر امر (فرج) مولایت باش.»
اهمیت حضور حجت در جامعه
حجت الاسلام والمسلمین مسعود عالی، سخنران مذهبی، درمورد وجود حجت در جامعه و اهمیت ظهور امام زمان (عج) بیان کرد: شیعه اعتقاد دارد که باید در هر زمان، حجت زنده‌ای وجود داشته باشد و هیچ موقع، خالی از حجت نیست و در روایات زیادی داریم که حتی اگر در زمین دو انسان زندگی کنند یکی از آن‌ها حجت است. چون او حجت خدا روی زمین است و عذری را برای بندگی نکردن و دیندار نبودن باقی نمی‌گذارد؛ به طوری که هیچ کسی نمی‌تواند بگوید راه و راهنما نداشتم و دین را نمی‌شناختم و کسی نبود که هنگام گمراهی ام، از من دستگیری کند. چون با وجود حجت و راهنمایی‌های او عذر، بسته شده و حجت تمام می‌شود.
این سخنران مذهبی گفت: سوالات متعددی در ذهن بندگان مطرح می‌شود مبنی بر این که با توجه به این که قرآن کریم به عنوان حجت خدا در میان بندگان وجود دارد و همچنین، حضرت محمد (ص) نیز، به عنوان یکی دیگر از حجت‌های خداوند متعال حضور داشته اند، چه نیازی وجود دارد که در هر زمانی، علاوه بر قرآن کریم و رسول خدا (ص) حجت زنده‌ای حضور داشته باشد؛ به طوری که هیچ زمانی، زمین نمی‌تواند خالی از آن باشد؟ که همه این سوالات، بسیار مهم هستند و از همه مهم‌تر این که باید به یاد حجت واقعی باشیم که امام زمان (عج) هستند.
حجت الاسلام عالی با اشاره به عنایت‌های فراوان امام زمان (عج) تصریح کرد: مرحوم آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی رحمت الله علیه به عنوان یکی از مراجع تقلید بزرگ گفت نوجوان بودم که از روستا‌های اطراف اصفهان می‌خواستم برای تحصیل طلبگی به اصفهان بروم که پدرم راضی نبود و ممانعت می‌کرد. چون می‌گفت به آن جا می‌روی و سختی می‌کِشی و مشکلات زیادی وجود دارد. بالاخره، راضی اش کردم و گفتم با همه سختی هایش می‌سازم و به اصفهان رفتم.
پس از ۷-۶ ماه، پدرم با وجود سرمای زمستان، برای دیدنم به اصفهان آمد و زمانی بود که از لحاظ مالی، شرایط نامساعدی داشتم و حتی چیزی برای گرم کردن حجره نداشتم و وقتی پدرم آمد و شرایط را دید، شروع کرد به سرزنش و ملامت کردن و من هم به خاطر ادب، فقط گوش کردم و بدنبال آن، گریه ام گرفت و بیرون حجره آمدم.
این سخنران مذهبی ادامه داد: در آن لحظه، با امام زمان (عج) درد و دل کردم و گفتم: یا امام زمان (عج) یک عنایتی کن که نگویند ما صاحب نداریم. بعد، همان طور که طبقه بالا ایستاده بودم از داخل حیاط، خادم مدرسه صدا زد: سید ابوالحسن بیا دم در کارِت دارند. وقتی رفتم دیدم یک آقایی ایستاده اند و با من سلام و علیک کردند و فرمودند: این پول را بگیر و مایحتاجی که می‌خواهی را تهیه کن و یک شمعی هم در طاقچه فلان جاست، بردار و روشن کن و حجره ات را هم با این پول گرم کن و این کار‌ها را انجام بده تا نگویند که صاحب نداری.
او گفت: آیت الله ابوالحسن اصفهانی گفتند آن موقع، حالت گیجی داشتم و رفتم بالا. پدرم گفت: کی بود؟ گفتم: آقایی بود و این پول را داد و گفت: این‌ها را بگیر تا نگویند صاحب نداری.
پدرم نشست روی زمین و شروع کرد به گریه کردن و من را بغل کرد و گفت: بابا جان، راهت درست است. چون به خاطر ملامت‌های من، دلت گرفت، امام زمان (عج) تشریف آوردند و این طور به تو عنایت کردند.
به گفته حجت الاسلام عالی، در زیارتنامه امام زمان (عج) می‌خوانیم: «السَّلَامُ عَلَى رَبِیعِ الْأَنَامِ وَ نَضْرَةِ الْأَیَّام» یعنی «سلام بر بهار مردمان و خرمی روزگاران.» بنابراین، هنوز عید حقیقی نیامده است و به همین دلیل، نباید از آن غفلت کرد و این عبارت در دعای ندبه است و می‌گوییم: «عزیزٌ عَلَیَّ اَنْ اَرَی الْخَلْقَ وَلا تُری/وَلا اَسْمَعُ لَکَ حَسیساً وَلا نَجْوی» «بر من سخت است همه را می‌بینم، اما تو را نمی‌بینم و صدا و نجوایی از تو نمی‌شنوم.»
این سخنران مذهبی افزود: به قول حافظ که گفت: «نفس باد صبا مُشک فشان خواهد شد/ عالم پیر دگر باره جوان خواهد شد»
با آمدن و ظهور امام زمان (عج)، نه تنها عالم پیر بلکه به تعبیر قرآن کریم، حیات و زندگی دیگری به وجود می‌آید. «یُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا» «زمین را پس از مرگ (خزان) زنده می‌گرداند.» یعنی خداوند متعال با آمدن، ولی خود، یک حیات دیگری را به وجود می‌آورند و در واقع، آن روز نوروز و روز جدیدی است و خرمی و نشاط آدمی آن موقع است و حُزنی در آن وجود ندارد.