دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه سه‌شنبه شب در برنامه صف اول شبکه خبر با اشاره به اتمام طرح انتقال آب از سد کانی سیب به دریاچه گفت: در نظر داریم هر سه ماه یک بار، یکی از طرح‌های نیمه تمام در حوزه سخت افزاری احیای دریاچه را به اتمام برسانیم.
محمدصادق معتمدیان افزود: با تمرکزی که در دولت سیزدهم روی احیای دریاچه ارومیه ایجاد شد، ۱۰۰ درصد اعتبارات مصوب طرح‌های سخت افزاری تخصیص داده شده که کار فوق العاده‌ای است.
وی با بیان اینکه برنامه ۱۸ ماهه برای اتمام برنامه‌های سخت افزاری نیمه تمام تدارک دیده شده است، افزود: طرح انتقال آب از سد کانی سیب به سمت دریاچه ارومیه (احداث تونل)، ساخت تصفیه خانه‌ها و لوله‌های انتقال پساب تصفیه شده از ۲ شهر ارومیه و تبریز به سمت دریاچه ارومیه، انتقال بخشی از آب سد سیلوه به سمت دریاچه از جمله طرح‌های سخت افزاری است که با اعتبارات قابل توجه اجرایی شده و در مراحل مختلف قرار دارد.
معتمدیان اضافه کرد: تا سه ماه آینده طرح انتقال آب از سد سیلوه به چپرآباد و از این طریق به دریاچه ارومیه به بهره برداری می‌رسد که البته برای اجرای کامل این طرح، ۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار از سوی دولت تخصیص داده شده است.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه ادامه داد: تصفیه خانه‌های ارومیه و تبریز و خطوط انتقال آن‌ها به سمت دریاچه هم پیشرفت‌های خوبی دارد که در ماه‌های آتی از آن‌ها نیز بهره‌برداری می‌شود که از این ۲ تصفیه خانه در مجموع ۲۰۷ میلیون مترمکعب آب به سمت دریاچه ارومیه سرازیر خواهد شد.
وی یادآور شد: البته تصمیمات خوبی برای استفاده از آب رودخانه‌های اقماری گرفته شده و قرار است تا قبل از شروع فصل زراعی، ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب نیز از این طریق به دریاچه وارد شود.
معتمدیان با بیان اینکه در دولت سیزدهم مشارکت بیشتر استان‌های حوضه دریاچه ارومیه در امر احیا را شاهد بودیم، تاکید کرد: همچنین تعامل و همکاری بسیار خوبی بین نهاد‌های مسوول امر احیا وجود داشته که موجب سرعت بخشیدن به اقدامات شده است.
استاندار آذربایجان غربی با بیان اینکه کار اتمام تونل انتقال آب به سمت دریاچه ارومیه ۱۸ ماه زمان نیاز داشت، ولی در کمتر از هفت ماه انجام شد، گفت: در روز عید مبعث آب اندازی آزمایشی در تونل زاب و خط انتقال انجام شد که البته این آب پس از گذر از ۳۶ کیلومتر تونل، ۱۱ کیلومتر کانال و ۲۸ کیلومتر مسیر رودخانه گدار وارد دریاچه ارومیه می‌شود.
معتمدیان ادامه داد: در روز‌های آتی با حضور مقامات مسوول کشوری، شاهد افتتاح این طرح عظیم احیای دریاچه ارومیه خواهیم بود که در فاز نخست، قرار است ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب از این طریق وارد دریاچه شود.
وی با اشاره به اینکه فاز دوم این طرح هم طبق برنامه‌ریزی‌ها، دهه فجر سال آینده افتتاح می‌شود، افزود: آبی که منتقل می‌شود، مازاد حوضه بوده و زمان رهاسازی آن هم در ایام غیر زراعی تمهید شده است البته در فصول زراعی هم با حفاظت از سوی نهاد‌های مسوول، آب به سمت دریاچه ارومیه روان خواهد بود.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه از برنامه ریزی برای اجرای برنامه‌های نرم افزاری در کنار اقدامات سخت افزاری برای احیای دریاچه ارومیه خبر داد و افزود: برای این امر، تعامل حداکثری دستگاه‌ها در مدیریت مصرف بخش کشاورزی نیاز است و البته اقناع سازی کشاورزان برای تغییر الگوی کشت از جمله مهمترین اقداماتی است که باید انجام شود.
وی اضافه کرد: در کل حوضه دریاچه ارومیه ۱۱۵ هزار حلقه چاه حفر شده که از این تعداد ۷۵ هزار حلقه غیرمجاز بوده و تاکنون تنها ۱۰ هزار حلقه آن مسدود شده البته ما تلاش داریم که این روند را با انجام روش‌های اقناعی و ایجابی سرعت ببخشیم.
معتمدیان با تاکید بر اینکه اجازه حفر چاه غیرمجاز در منطقه داده نخواهد شد، یادآور شد: البته باید در نظر داشت که خشک شدن دریاچه حاصل حدود سه دهه مصرف بی رویه آب و عوامل دیگری نظیر تغییر شرایط اقلیمی، کاهش بارندگی‌ها، افزایش دما و توسعه بخش کشاورزی است.
وی با بیان اینکه در سال‌های گذشته بسیاری از برنامه‌های احیای دریاچه ارومیه روی کاغذ مانده است، ادامه داد: ما دنبال مردمی سازی پروژه‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه هستیم و در این مسیر، همراهی مردم را ضروری می‌دانیم.
معتمدیان بر تغییر الگوی کشت در حوضه دریاچه ارومیه به عنوان یک ضرورت تاکید کرد و گفت: به طور مثال آذربایجان غربی در تولید چغندر و سیب رتبه اول را در کشور دارد که هر دوی آن‌ها محصولات پُر آب بر بوده و همین امر میزان مصرف آب در بخش کشاورزی را بالا برده است.
استاندار آذربایجان غربی افزود: برای رفع بخشی از این مشکل، ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار کشت پسته در منطقه داشته‌ایم که با این امر، ضمن افزایش درآمد کشاورزان، شاهد کاهش مصرف آب حداقل به میزان ۴۰ درصد پیش بینی شده است.
معتمدیان تاکید کرد: اگر مردم بدانند که معیشت شان با تغییر الگوی کشت آسیب نمی‌بیند حتی شاهد افزایش درآمد نیز خواهند بود، همراهی می‌کنند که این امر باید به صورت اقناعی در میان کشاورزان مطرح و اجرایی شود.
وی اضافه کرد: توسعه کشت گلخانه‌ای در منطقه نیز در دستور کار قرار گرفته و برنامه ریزی ما اجرای ۲ هزار هکتاری این طرح در آذربایجان غربی است البته مکانیزه کردن آبیاری اراضی و توسعه سیستم‌های نوین آبیاری هم از برنامهریزی‌های احیایی است.
وی با بیان اینکه خشک شدن دریاچه ارومیه، تبعات زیست محیطی قابل توجهی دارد، اظهار کرد: طوفان‌های نمکی، مشکلات در حوزه کشاورزی، دامداری و دامپروری و ایجاد مانع برای توسعه منطقه از جمله این پیامد‌ها خواهد بود که با احیای دریاچه از این امر جلوگیری می‌کنیم.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با اشاره به کاهش قابل توجه بارش‌ها در این حوضه ادامه داد: همین امسال شاهد کاهش ۵۰ درصدی بارش نسبت به سال گذشته در این منطقه بوده‌ایم.
معتمدیان در خصوص وضعیت فعلی دریاچه ارومیه گفت: در حال حاضرحجم آب موجود در دریاچه ارومیه یک میلیارد و ۴۴۰ میلیون مترمکعب و سطح این دریاچه بیش از هزار کیلومتر مربع است که البته باید این حجم آب برای رسیدن به مرحله تثبیت، به ۶ میلیارد مترمکعب برسد.