لایحه بودجه ١٤٠٢ شهردارى؛ از انعطاف‌پذیری در سه سطح تا تمرکز بر محور‌های برنامه چهارم تحول

تحقق شعار عدالت شهری ابعاد مختلفی دارد که از حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی گرفته تا حوزه‌های کالبدی را شامل می‌شود. اماکارشناسان اقتصادی بر این باورند زمانی می‌توان عنوان کرد موضوع عدالت شهری در یک شهر و یا کلانشهر محقق شده که در زمانتدوین بودجه و تخصیص منابع مالی، تمام ظرفیت‌ و استعدادهای شهر اعم از مناطق، نواحی، محله‌ها را در نظر گرفت.

شاید بتوان گفت، برای تحقق این شعار در شهر تهران آن هم از زاویه تدوین بودجه برای نخستین بار است که به صورت شفاف وواضح  اقداماتی انجام شده است. هر چند در برخی از دوره‌ها نیز شهرداران وقت با اجرای بودجه‌ریزی عملیاتی و یا شفاف‌سازیاسناد مالی سعی کردند تا گام‌هایی را در این حوزه در نحوه مدیریت خود در شهر بردارند، اما عدم شفافیت در مفهوم عدالت شهری وتحقق آن و یا در برخی موارد تک بعدی دیدن این مساله، باعث شد تا این مفهوم به صورت عریان بر شهروندان مشخص نشود.

آنچه مشخص است، بودجه پیشنهادی ١٤٠٢ شهرداری تهران در راستای برنامه (مصوب) چهارم تحول و پیشرفت شهر تهران بر مبنایتحقق عدالت شهری (1404-1401) تهیه شده است.

به عبارتی لایحه بودجه برشی یک ساله از برنامه چهار ساله توسعه است. بر همین اساس است که در بررسی لایحه بودجه پیشنهادیشهرداری تهران به شورای شهر برای سال آینده با این مساله روبه رو می‌شویم که لزوم انطباق بودجه با برنامه جزء دغدغه‌هایمدیریت شهری در فصل بودجه‌ریزی بوده و بودجه پیشنهادی بر مبنای حل مسائل کلیدی شهر و موضوعات 5گانه برنامه مصوبمانند حمل ‌و نقل و ترافیک، محیط‌زیست و آلودگی هوا، ایمنی شهری و بافت فرسوده، مسائل فرهنگی و اجتماعی و هوشمندسازی وبهبود مدیریت تهیه و تدوین شده است.

در سطح نخست 78هزار و 475میلیارد تومان با 56 درصد افزایش نسبت به بودجه مصوب سال 1401 که بودجه معمول و مرسومشهرداری است پیشنهاد شد که شامل اعتبارات هزینه‌ای، پروژه‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای اعم از پروژه‌های مستمر و غیرمستمردر سطح مناطق و معاونت‌ها و پروژه‌های توسعه محله‌ای و نیز اعتبارات تملک دارایی‌های مالی می‌شود. البته سقف این بودجه درگام نخست بررسی‌های شورای شهر اندکی کاهش یافت.

در سطح دوم و در قالب تبصره 20 حدود 30هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. طبق تبصره‌های لایحه بودجه به شهرداریتهران اجازه داده می‌شود درصورت تحقق منابع مازاد بر بودجه مصوب؛ 16کلان پروژه مشخص را مازاد بر سقف اعتبار اجرا کرده و درتفریغ بودجه منظور کند.

اما سطح سوم بودجه پیشنهادی بر تامین مالی شهرداری از طریق جلب مشارکت بخش خصوصی تاکید دارد. بر همین اساس درتبصره 19 لایحه، فرصت‌های سرمایه‌گذاری و مشارکت مردمی در 42 پروژه شهری شهر تهران اشاره شده است تا بخش خصوصیبرای مشارکت در پروژه‌های شهری تهران  در کنار مدیریت شهری نقش‌آفرین باشد.