محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی درباره چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر گفت: جشنواره امسال جشنواره‌ای خواهد بود که بعد‌ها تاریخ درباره آن قضاوت خواهد کرد. درباره آدم‌هایی که آمدند، آدم‌هایی که نیامدند، آدم‌هایی که حضور پررنگ داشتند، آدم‌هایی که به هزار و یک دلیل اعلام می‌کنند به دلیل ترس از فضای تروریسم رسانه‌ای حاضر نشدند، آدم‌هایی که به این جریان لبیک گفتند و پای همه مسائل ایستادند و آدم‌هایی که سعی کردند در این دوره از جشنواره خیس نشوند.
خزاعی ادامه داد: این دوره از جشنواره یکی از تاریخی‌ترین مراحل برگزاری جشنواره فیلم فجر بود. ولی نظر شخصی‌ام این است که هم از نظر فیلم‌های نمایش داده شده و هم برنامه‌ریزی و در حوزه بین‌الملل جشنواره امسال باتوجه به این برهه سخت کارنامه قابل قبولی را برای سینمای ایران رقم زد. اگرچه جشنواره فجر باحضور همه خانواده سینمای ایران پرشورتر می‌شود، ولی جشنواره متعلق به مردم، سینما و رسانه هم است.
الان همه اهالی سینما کنارهم قرار گرفتند
رئیس سازمان سینمایی با بیان اینکه اینگونه نیست اگر بگوییم یک طرف به جشنواره نیاید، جشنواره تعطیل و یک طرف دیگر بیاید، جشنواره برگزار می‌شود، افزود: همه در کنارهم قرار بگیرند، موفقیت ایجاد می‌شود. الان همه کنارهم قرار گرفتند. ممکن است شما بگویید تعدادی بازیگر حضور ندارد. بازیگر عنصری از سینماست، نه همه سینما. از نظر من سینما غیر از بازیگر عوامل مختلفی دارد و دست‌اندرکاران زیادی زحمت می‌کشند که بازیگر بتواند جلوی ویترین قرار گیرد.
خیلی از سال‌ها بوده بازیگران حضور نداشتند
وی توضیح داد: ممکن است شما بگویید بازیگر‌ها نیستند، ولی من می‌گویم بازیگران ثابت کردند هستند. آنها قرارداد بستند، آمدند، فیلم برای مردم بازی کردند، اثر دارند. پس آنها جشنواره و سینمای ایران را تحریم نکردند. این واژه اشتباه است. بلکه بعضی‌ها ترجیح دادند در این موقعیت حساس و فضای ایجاد شده، حضور پیدا نکنند. وگرنه حضور، عمل و موفقیت عینی آنها را در آثارشان شاهد هستیم. خیلی از سال‌ها بوده که بازیگران حضور نداشتند.
از نظر شما فیلم مهم است یا یک کنفرانس مطبوعاتی؟
خزاعی در پاسخ به این سوال که مصداق شما از این بازیگران کسانی مانند علی نصیریان است، افزود: بنده کلی عرض می‌کنم. آیا از نظر شما فیلم مهم است یا یک کنفرانس مطبوعاتی؟ تا فیلمی ساخته نشود، کنفرانس مطبوعاتی وجود ندارد. خیلی از بچه‌های سینمای ایران در فیلم‌هایی نقش دارند که در همین سه چهار ماه جریان خاص سینمای ایران ساخته شده است. اگر آنها با سینما و کشورشان مشکل داشتند، حتماً در آنجا حضور پیدا نمی‌کردند.
اهالی سینما عاشق نظام جمهوری اسلامی ایران هستند
رئیس سازمان سینمایی ادامه داد: وقتی شما می‌گویید مخالف هستید، یعنی با همه چی مخالفید. نمی‌توان گفت که با این قسمت موافق و با قسمت دیگر مخالفم. اثبات کردند که دلشان برای سینما می‌سوزد، عاشق سینمای کشورشان هستند، عاشق نظام جمهوری اسلامی ایران هستند و برنامه‌ریزی کردند که مردم بتوانند سال بعد از این فضا استفاده کنند، سرگرم شوند و آثارشان را روی پرده سینما ببینند. اگر هنرمند از مردم فاصله بگیرد، دیگر خلق اثرش فایده‌ای ندارد. اینکه کنار مردم هست، معنا پیدا می‌کند.
تحریم با عقلانیت همراه نیست
وی در پاسخ به این سوال که باتوجه به هجمه‌های رسانه‌ای و کاربرد اصلاح تحریم از سوی چهره‌ها سازمان سینمایی چه میانجی‌گری را برای بازگشت آنها فراهم کرد، توضیح داد: کسی که تحریم می‌کند، آدم ضعیفی است. در همه جای دنیا تحریم با عقلانیت همراه نیست. اگر جمهوری اسلامی ایران تحریم می‌شود، بخاطر ضعف طرف مقابل است. چون طرف مقابل نمی‌تواند دستاورد‌ها و موفقیت‌های جمهوری اسلامی ایران را ببیند و تحریم می‌کند.
شاید کسی به هنرمندانی که مهاجرت کردند، سلام هم نکند
خزاعی با بیان اینکه اگر ما تحریم می‌کنیم، خودمان را محروم کردیم، بیان کرد: تحریم‌ها باعث شده از یک جریان محکم‌تر محروم شویم. بالاخره بدون مردم، بدون خلق اثر و بدون سینما حیاتی نداریم. خیلی از فیلمسازانی که به خارج از کشور مهاجرت کردند، موفقیتی نصیبشان نشد. این‌ها در این سرزمین، با این مردم، با این باور و جریان مردمی توانستند رشد کنند و موفق شوند. خیلی از هنرمندان ما در خارج از کشور ناشناخته‌اند. شاید کسی به آنها سلام هم نکند. ولی در اینجا برای آنها ارزش قائلند و تمام امکانات در اختیارشان هست. هیچ جایی برای هنرمندانی که مهاجرت کردند، فضای بهتری مهیا نشد. شاید در مجموع یک نمونه داشته باشیم. همه آنها بعد از مدتی از یاد و خاطره‌ها فراموش شدند.
آغوش سینما به روی کسانی که معاند، مخالف، تخریب‌کننده فضای سینمای ایران نیستند باز بوده و است
رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به این سوال که از صحبت‌های قبلی شما چنین برداشت شده که کاری با بازیگران و چهره‌ها نداریم و آنها را کنار می‌گذاریم، تصریح کرد: نه، من می‌گویم هرکسی علاقه‌مند به سینمای ایران است، دلش برای سینمای ایران و میراث بزرگ فرهنگی می‌تپد، می‌تواند حضور داشته باشد. قطعاً آغوش سینما و سازمان سینمایی به روی کسانی که معاند، مخالف، تخریب‌کننده فضای سینمای ایران نیستند باز بوده و است. تا امروز تمام تلاشمان را کردیم که باب دوستی برقرار باشد.
سینمای ایران متعلق به جمهوری اسلامی ایران است
وی بیان کرد: سینمای ایران متعلق به یک گروه، یک فرد و آدم خاص نیست، بلکه سینمای ایران متعلق به جمهوری اسلامی ایران است. این یک تفاوتی دارد. هرکسی که می‌خواهد در سینمای ایران زیر سایه نظام جمهوری اسلامی ایران فعالیت کند، در خدمت‌اش هستیم. کسانی که دست به انتخاب دیگر می‌زنند، هیچ برنامه‌ای برایشان نخواهیم داشت. آنها (اهالی سینما) هستند که دست به انتخاب می‌زنند و اعلام می‌کنند نمی‌خواهند حضور داشته باشند. وقتی نمی‌خواهند باشند، نمی‌تونیم به‌زور بگوییم حضور داشته باش. ما می‌توانیم بستر کار را فراهم کنیم. تصمیم نهایی به عهده خودشان است.
نمی‌توانیم آدمی که تصمیم اشتباه گرفته حذف کنیم
خزاعی ادامه داد: از من سوال می‌کنند تکلیف کسانی که کشف حجاب کردند چیست. من می‌گویم اگر قرار است این افراد بی‌حجاب در پرده سینما حاضر شوند، قطعاً تکلیف مشخص است. اگر بگویند اشتباه کردیم و حجاب را انتخاب کنند، به فضایی برگشتند که بوده. ما نمی‌توانیم آدمی که تصمیم اشتباه گرفته حذف کنیم. همینکه آنها شرایط اجتماعی را بپذیرند، یعنی به قواعد برگشتند.
سینمای ملی ما زیر سایه نظام جمهوری اسلامی ایران است
وی توضیح داد: تلاشمان این بوده مشکلات برطرف شود. مشکلات خیلی از هنرمندان و هنرمندان شهرستانی را برطرف کردیم. در همه جلسات سازمان سینمایی پشت آنها بود. اما این به معنا نیست که با هر تصمیم اشتباه این حمایت‌ها ادامه خواهد داشت. این یعنی سینمای ملی ما زیر سایه نظام جمهوری اسلامی ایران است و باید قواعدش را بپذیریم.
خزاعی درباره موفقیت فیلم‌های چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر به گیشه گفت: من الان درباره فیلم‌ها نمی‌توانم قضاوتی داشته باشم تا اختتامیه جشنواره فیلم فجر برگزار شود. پس بعد از تماشای فیلم‌ها می‌توانم قضاوتی داشته باشم. معتقدم سال بعد هم سال نسبتاً خوبی برای گیشه خواهد بود. باتوجه به آثاری که به جشنواره نرسید و آثاری که در جشنواره هست، مجموعاً معدل قابل قبولی برای حوزه نمایش خواهیم داشت.
رئیس سازمان سینمایی توضیح داد: اکران فیلم‌های خارجی هم در دستور کار قرار گرفته است. این فیلم‌ها به شرایط اقتصاد و گیشه کمک خواهد کرد. فکر می‌کنم چالش عمده جشنواره امسال فضا‌های رسانه‌ای بود تا فضا‌های واقعی‌اش. یعنی جشنواره روال خود را طی می‌کرده و بخاطر فضای رسانه‌ای خیلی از مسائل را مطرح نکرده است. با این حال، همه بخش‌ها منظم برنامه‌ریزی شده که چه زمانی مهمانان و داوران خارجی بیایند، چه زمانی داوران ایرانی کار را شروع کنند. هیچ مشکلی تا این لحظه گزارش نشده است.
وی با بیان اینکه اگرچه اکران نمایش در استان‌ها تازه آغاز شده، ولی در خیلی از سینما‌های سراسر کشور و استان تهران استقبال گرم و صمیمی بوده است، افزود: مردم نشان دادند سینما برایشان مهم است و جشنواره فیلم فجر مثل سال‌های گذشته مورد توجه است.
گفت‌وگو از نفیسه خلیلی