نقد فیلم های یادگار جنوب و جنگل پرتغال

هومن جعفری، کارشناس و منتقد سینما در ویژه برنامه «سودای سیمرغ» رادیو گفتگو که از پردیس سینمایی ملت پوشش چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر را به عهده دارد، گفت: به نظرم تا این لحظه «جنگل پرتغال» بهترین فیلمی است که در جشنواره دیدم. این فیلم به این دلیل می‌تواند هر مخاطبی را جذب خودش کند، که شما را به شکل بی‌رحمانه‌ای مقابل خودت قرار می‌دهد و شما در قالب بازیگر نقش اول مرد خودت را با تمام اشتباهات و خودپسندی‌ها می‌بینی.

جعفری ادامه داد: در این فیلم ظلم‌هایی که در حق دیگران کردی و از آن خبر نداشتی، مقابل چشمانت می‌آید و در قالب این آدم (بازیگر نقش اول مرد) می‌بینی. «جنگل پرتغال» فیلم اثرگذاری است. به این دلیل مخاطبان این فیلم را دوست دارد که خودِ چند سال قبل یا آدم مقابل خودشان را می‌بیند. دنیایی که در این فیلم ساخته می‌شود، دنیای ما و روابط ماست. به همین خاطر این فیلم توانست نظر مثبت داشته باشد. 

این منتقد سینما درباره وجه تشابه این فیلم با «در دنیای تو ساعت چند است؟» افزود: ما برای فیلم‌هایی از این دست «جنگل پرتغال» اسم نداریم. از آنجایی که این فیلم‌ها شبیه هم هستند، مدام ما را یاد همدیگر میندازند. چون برای فیلم‌هایی از این دست اسم نداریم و این‌ها فیلم‌های تجاری، گیشه، اکشن، پلیسی و ... نیستند. در باب شباهت باید گفت که شبیه بودن فیلم‌ها در داستان نیست، بلکه در بی‌اعتنایی به قواعد مادی ژانر‌های پرفروش در ایران است. 

وی با بیان اینکه بعد از «جنگل پرتغال» «یادگار جنوب» را در اولویت دوم قرار داده بودم، بیان کرد: با دیدن «چرا گریه نمی‌کنی؟» رقابت تنگاتنگی بین این دو فیلم برای من وجود دارد. بدون تعارف «یادگار جنوب» فیلم خوبی است. نکته مهم این است که داستانش را از جای خوبی روایت می‌کند. یعنی ما این زاویه دید را نداشتیم، که سه چهار موضوع ترکیب شود و از دلش داستانی بیرون کشیده شود که خیلی جسورانه و جاه‌طلبانه‌تر از سقف فقیر سینمای ایران است. 

جعفری افزود: من به شدت فیلم «یادگار جنوب» را ستایش می‌کنم. بدون تعارف بازی آقای رهبانی یکی از زیباترین بازی‌هایی بود که تا الان روی پرده دیده بودم. بخصوص صحنه رقصی که در اتاق عروسی خودش در بیمارستان انجام می‌دهد. فکر می‌کنم اینجا آقای رهبانی از جون گذاشته و آن نقش را بازی و زندگی کرده است. نقشی که مثل لباس تنش کرده و من آن بازی را خیلی دوست داشتم. 

این کارشناس سینما با بیان اینکه «چرا گریه نمی‌کنی؟» ابلهانه‌ترین، احمقانه‌ترین و فوق‌العاده‌ترین فیلمی بود که دیدم و حالم را خیلی خوب کرد و خندیدم، بیان کرد: در این فیلم با طنز پوچ رو‌به‌رو هستیم که با کمدی سیاه فرق می‌کند. شما با فیلم کمدی پوچ‌گرایانه رو‌به‌رو هستید که جنس روابطش احمقانه است. این روابط احمقانه هم قانون فیلم است. شاید این فیلم را هرکسی نتواند درک کند، ولی آدمی که این فیلم را تماشا می‌کند، از تماشای آن لذت می‌برد.