بر هیچ کسی دل مشغولی‌ها و مشغله‌های رهبر معظم انقلاب به عنوان اولین شخصِ کشور پنهان نیست، اما ایشان برای خانواده و زندگی مشترک چنان ارزش و اهمیتی قائل هستند که در مقام پدری مهربان و رهبر و راهنمایی فرزانه در پس و پیشِ‌خواندن خطبه عقد، شربتی به شیرینی زندگیِ اهل ایمان برای زوج‌ها تدارک دیده و حکیمانه کام تشنه آن‌ها را سیراب کرده اند.
بیشتربخوانید
امروز میزبان نگاه گرم شما هستیم تا در کنارتان پای پدرانه‌های رهبر بنشینیم. زیر بنای همه این پدرانه ها، از کتاب مطلع عشق است؛ مجموعه‌ای گردآوری شده از حرف و حدیث‌های جلسات خطبه عقد جوانان خوشبختی که خطبه خوان آغاز زندگی آن‌ها رهبرشان بوده است. ما هم میهمان کلام شیرین و نصایح پدرانه‌اش می‌شویم.
متاسفانه در جامعه امروزی روز به روز بر تشریفات، سنگینی مهریه ها، جهیزیه ها، اسراف‌ها و تجمل گرایی‌ها افزوده می‌شود که تحمل پیامد‌های آن برای عموم افراد جامعه، دشوار و چه بسا برای بعضی غیر ممکن است و بسیاری از پدر و مادران هم هیچ توجهی به این امر مهم نمی‌کنند. حتی برخی والدین با رقابت‌های غلط، فرزندان به ویژه دختران جوان خود را وارد وادی تجمل گرایی می‌کنند.
در اطراف خود دیده ایم که بعضی پدر‌ها و مادر‌ها به جای اینکه دختران خود را به سازگاری، ساده زیستی و ارزش‌های انسانی راهنمایی کنند، تشریفات و زرق و برق ظاهری را در چشم فرزند جوان خود بزرگ جلوه می‌دهند که عمده این تجمل گرایی و تشریفات را در تعیین مهریه و خرید جهیزیه می‌توان دید.
رهبر معظم انقلاب در این باره می‌فرمایند: «جهیزیه برای دختر مایه عزت نیست. عزت دختر به اخلاق او و به رفتار و شخصیت خود اوست. بعضی از خانواده‌های عروس، خودشان را اذیت می‌کنند و به زحمت می‌اندازند و اگر پول هم ندارند به زحمت پول تهیه می‌کنند. اگر پول دارند خرج زیادی می‌کنند، برای اینکه یک جهیزیه مفصل پر زرق و برق را مثلا در اختیار دخترشان بگذارند.»
رسول اکرم (ص) ازدواج را سنت خویش خوانده تا با انتساب این کار به خود، بر ارزش آن بیفزاید، بر انجام دادنِ به موقعِ آن تاکید ورزد و این سنت طبیعی را با سنت الهی به هم آمیزد تا مسلمانان با تشکیل خانواده در تربیت انسان‌های با فضیلت، متدین، سالم و عاطفی بکوشند. اما برخی از خانواده‌ها با چشم و هم چشمی این سنت پسندیده را برای خودشان و جوانان‌شان سخت می‌کنند.
چندی پیش یکی از دوستان، جریان یک خانواده را تعریف می‌کرد: «در یکی از گروه‌های دوستانه پیامی آمد در خصوص یک خانواده که آبرودار هستند و دخترشان می‌خواهد تا چند ماه دیگر ازدواج کند. جهیزیه‌اش را به سختی فراهم کردند و فقط یک یخچال مانده است، اگر می‌توانید کمک کنیم، یخچالشان را ما بدهیم. ما هم با دوسه تا از رفقا تشریک مساعی کردیم و پولی جمع شد. به یکی از اقوام که توی این صنف است سپردم، خودش هم یک کمکی کرد و یک یخچال ایرانی خوب تهیه کردیم و فرستادیم.
چند روز بعد؛ آن دوست ما زنگ زد که مادر دختر می‌خواهد زنگ بزند و تشکر کند. گفتم: یک کاری شده بگذار در گمنامی باشه. گفت نه اصرار داره و فلان، گفتیم باشه. خانم زنگ زد بعد از تشکر و تعارفات معمول گفت: والا حقیقت یک چیزی می خوام بگم روم نمیشه! گفتم: نه بفرمایید چی شده؟ گفت: راستش ما همه لوازم دخترم را مارک خارجی گرفتیم اینه که یخچالش اگه ایرانی باشه، هم ستش خراب می شه. هم می گن جنسش خوب نیست. اگه می شه به این فامیلتون بگید، این را با ال جی عوض کنیم هرچقدر هم اضافه قیمتش باشه خودمون جفت و جور می‌کنیم می دیم! من جا خوردم، ولی دیگه شمارشو دادم و گفتم هماهنگ کنید برید عوض کنید.»
نمی‌خواهیم آن مادر را سرزنش کنیم. مادر‌ها و پدر‌ها همیشه درصدد هستند که بهترین چیز‌ها را برای فرزندانشان فراهم کنند که البته همین امر هم به آن‌ها آسیب می‌زند. خود نفس جهیزیه و بار مالی روانی که بر دوش دختر و خانواده‌اش می‌گذارد یک بخش از آن است و بخش دیگر ارزش‌گذاری آدم‌ها با اشیا است. آن مادر با اصرار بر خرید یخچال خارجی به دخترش این مفهوم را منتقل می‌کند که در این جامعه نگاه دیگران نسبت به کسی که در جهیزیه اش یخچال خارجی دارد با کسی که یخچال ایرانی دارد فرق دارد یا تایید و احترام بیشتری می‌گیرد یا زبانش مثلا جلوی مادرشوهر درازتر است و اعتماد به نفس بیشتری خواهد داشت یا یخچال خارجی روابط بهتری می‌سازد!
دکتر «مجید ابهری» مشاور و جامعه شناس در این باره می‌گوید: «در هر جامعه بر اساس باور‌های فرهنگی آداب رسوم خاصی برای آغاز زندگی مشترک از سوی دختر و پسر وجود دارد. در کشور ما نیز این آداب و رسوم بر اساس معیار‌های اسلامی و اخلاقی تبیین شده که متاسفانه عده‌ای بدون توجه به ارکان فکری و فرهنگی آن‌ها اقدام به کار‌هایی می‌کنند که نه با باور‌های دینی نه با معیار‌های ملی و اجتماعی سنخیت ندارد. دو محور از ارکان آغاز زندگی در جامعه ما مهریه و جهیزیه است که هیچ کدام از آن‌ها تضمین کننده دوام و خوشبختی زندگی نبوده است و به جای آن باید مهارت‌های زندگی همانند برقراری تفاهم، وفاداری، پاک دامنی و صداقت در خانواده‌ها در نظر گرفته شود.
متاسفانه برخی از افراد و خانواده‌ها بر اساس چشم و هم چشمی یا رقابت‌های ناسالم اجتماعی در این دو محور یعنی جهیزیه و مهریه قدم‌هایی بر می‌دارند که هیچ ضمانتی برای دوام زندگی و خوشبختی نداشته و حتی اثر معکوسی بر آن‌ها دارد. در مورد جهیزیه که فرهنگ فاطمی و باور‌های دینی ما تاکیدی اساسی بر تهیه جهیزیه به مقدار رفع ضرورت‌های زندگی دارد، متاسفانه برای برخی از خانواده‌ها تبدیل به ابزار رقابت شده است و بر اساس چشم و هم چشمی و رقابت‌های خانوادگی، خانواده‌ها یعنی والدین دختر سال‌های سال بدهی و فشار اقتصادی به خاطر عقب نماندن از رقابت‌ها تحمل می‌کنند.
رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: «مهریه و جهیزیه زیاد، هیچ دختری را خوشبخت نمی‌کند و هیچ خانواده‌ای را به آن آرامش و سکون و اعتماد لازم نمی‌رساند. این‌ها زوایای زندگی است. فضولِ زندگی است و جز دردسر و اسباب زحمت و اسباب مشکل، فایده‌ای ندارد. مبادا خودتان را به زحمت بیندازید. مبادا خانواده‌تان را به زحمت بیندازید. مبادا خیال کنید که دخترتان اگر جهیزیه‌اش کمتر از دختر همسایه و قوم و خویش بود، این سرشکستگی است. نه این سرشکستگی نیست.»
دکتر ابهری روانشناس هم در این باره می‌گوید: «بر اساس چهل سال تجربه اینجانب در امور خانواده و مشاوره‌های مربوطه، می‌توانم بگویم که همواره صاحبان این گونه جهیزیه‌ها دچار مشکلات رفتاری می‌شوند و زندگی آن‌ها دچار پریشانی شده است؛ بنابراین اقلام زندگی هیچ گونه ضمانتی برای خوشبختی و دوام آن ندارد.
بسیار دیده شده است که صاحبان جهیزیه‌های هنگفت زندگی شان حتی به یک سال نرسیده است؛ بنابراین دختران عزیز ما باید بدانند نه مهریه‌های سنگین و عجیب و غریب ضامن دوام و بقای زندگی است و نه جهیزیه‌هایی که والدین را تحت فشار‌های روحی و اقتصادی قرار می‌دهد.»
هرکدام از ما باید از خودمان شروع کنیم و با براندازی این رسم‌های غلط کمک کنیم به فرهنگ ازدواج آسان. ازدواجی که پدران و مادران از ترس نگاه دیگران و این گونه مجالس سخیف ازدواج فرزندانشان را به تاخیر می‌اندازند.
رسول خدا (ص) به حضرت علی (ع) فرمود: «آن زره‌ای را که به عنوان مهریه قرار داده بودی را بفروش و پولش را بیاور. پیامبر پول را به سلمان داد تا جهیزیه بخرد و سلمان هر آن‌چه ضروری یک زندگی بود را خرید و آورد. پیامبر اقلام خریداری شده را دید و فرمود: خداوند مبارک گرداند.» جهیزیه‌ی حضرت زهرا (س) هفده قلم بود که به ۶۳ درهم خریداری شد و شامل ضروریات زندگی بود. وقتی پیامبر (ص) جهیزیه‌ی ساده را دیدند از شوق گریستند.
دکتر ابهری می‌گوید: «جهیزیه بانوی اول دین ما حضرت زهرا (س) ابزار و اثاثیه ساده‌ای برای گذران امور بود. امروزه والدین دختر تحت فشار‌های سنگین بدهی قرار می‌گیرند و در مقابل انتقادات می‌گویند: می‌خواهیم دختر ما خجالت زده نشود. در حالی که پاک دامنی، وفاداری، صداقت و ایمان به دوام زندگی بهترین جهیزیه برای تدوام زندگی است.
رسانه‌ها و نهاد‌های تربیتی باید در این زمینه دست به تربیت دختران و پسران زده تا آموزه‌ای اصیل دوام و بقای زندگی را بر اساس معیار‌های دینی به آن‌ها منتقل کنند وگرنه چشم و هم چشمی و رقابت‌های نادرست روابط و زندگی‌ها را به سوی تنش‌های روحی و عصبی و عدم تمایل به ازدواج کشانده و باعث افزایش تجرد در جامعه خواهد شد.»
منبع: فارس