عملیات سرشماری زمستانی به منظور آگاهی از وضعیت جمعیت پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر و بومی، هر سال با شروع فصل زمستان و با استفاده از تلسکوپ، دوربین‌های چشمی و نصبی انجام می‌شود.
امسال این سرشماری به مدت سه روز در منابع آبی این شهرستان تداوم داشت و در روز سوم همراه با تیم سرشماری اداره حفاظت محیط زیست مهاباد، راهی تالاب یوسف‌کند در پنج کیلومتری مسیر جاده مهاباد- ارومیه شدم.
تالاب «یوسف‌کند» (حسن‌خان) مهاباد که در نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد با بیش از ۳۷ هکتار مساحت یکی از تالاب‌های زمستان‌گذران پرندگان در این شهرستان است.
این تالاب به دلیل دسترسی آسان و زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر و بومی در آن، به یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهرستان تبدیل شده است.
آب تالاب «یوسف‌کند» از رودخانه مهاباد تامین می‌شود و به دلیل قرار گرفتن در مسیر این رودخانه و احداث سد انحرافی در طول سال خشک نمی‌شود.
گروه سرشماری اداره حفاظت محیط زیست مهاباد که متشکل از ۲ نفر بودند، تا نزدیکی تالاب با استفاده از خودرو آمده بوند و در حاشیه رودخانه منتهی به تالاب مشغول سرشماری و پایش پرندگان بودند.
کارشناس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد در خصوص نحوه سرشماری توضیحاتی ارایه کرد و گفت: امروز در سه ناحیه دریاچه سد و درودخانه مهاباد و تالاب یوسف کند برنامه سرشماری پرندگان آبزی و کنار ابزی را انجام دادیم.
رزاق حسن پور افزود: امروز گونه های مختلفی از جمله آنقوت، حواصیل، کشیم بزرگ، اردک سرسبز، کاکایی، آبچلیک ها، خودکا و گیلار و چنگر معمولی مشاهده شد.
یکی از اعضای دیگر تیم سرشماری اداره محیط زیست مهاباد جلیل رحمانی نام داشت، با دقت با استفاده از دوربین تلسکوبی اطراف تالاب را پایش می‌کرد و سپس در دفترچه یادداشت تعداد گونه ها را ثبت می‌کرد.
وی نیز در حالیکه یادداشت خود را نشان می‌داد، گفت: امروز در این سه منطقه آبچلیک پا سرخ، کشیم بزرک، کاکایی ارمی و چندین گونه دیگر آبزی و کنارآبزی در این زیستگاه ها مشاهده کردیم.
کارشناس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد در جواب این سوال که سرشماری امسال در مقایسه با سال قبل چه تفاوتی داد گفت: هر چند هنوز سرشماری به پایان نرسیده است اما تعداد و گونه های سرشماری شده امسال را در مقایسه با سال قبل افزایش چشمگیری پیدا کرده است.
رزاق حسن پور افزود: امسال تنها در تالاب کانی برازان بیش از ۳۰ هزار بال انواع پرنده آبزی و کنارآبزی مشاهده شده است.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست مهاباد گفت: اطلاعات و نتایج حاصل از سرشماری پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر به عنوان پایه و اساس بررسی اندازه و تغییرات جمعیتی در برنامه‌های حفاظتی و مدیریتی جمعیت‌های پرندگان مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.
بررسی آخرین وضعیت پرندگان و زیستگاه‌های آنها و همچنین سنجش تاثیرگذاری اقدامات اداره حفاظت محیط زیست در خصوص یگان حفاظت، زهکشی و احیای تالابی‌ها در خصوص افزایش و تنوع گونه‌ها از اهداف برگزاری سرشماری استفاروق سلیمانی افزود: بررسی آخرین وضعیت پرندگان و زیستگاه‌های آنها و همچنین سنجش تاثیرگذاری اقدامات اداره حفاظت محیط زیست در خصوص یگان حفاظت، زهکشی و احیای تالابی‌ها در این منطقه در خصوص افزایش و تنوع گونه‌ها از اهداف برگزاری سرشماری است
وی اضافه کرد: بررسی آخرین وضعیت پرندگان و زیستگاه‌های آنها و همچنین سنجش تاثیرگذاری اقدامات اداره حفاظت محیط زیست در خصوص یگان حفاظت، زهکشی و احیای تالابی‌ها در این منطقه در خصوص افزایش و تنوع گونه‌ها از اهداف برگزاری سرشماری است.
سلیمانی یادآور شد: برای آگاهی از تنوع و تعداد پرندگان، سرشماری پرندگان در طول سال در ۲ مرحله سرشماری تابستانی و زمستانی در زیستگاه‌ها انجام می‌شود.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست مهاباد تاکید کرد: پس از جمع‌بندی و تکمیل فرم‌های مربوطه نتایج این سرشماری به منظور آنالیز و جمع‌بندی نهایی به سازمان حفاظت محیط زیست ارسال می‌شود.
سلیمانی افزود: سال گذشته در قالب طرح سرشماری زمستانی پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر در تالاب‌های این شهرستان، ۳۰ هزار و ۵۰۰ بال از ۳۹ گونه انواع پرنده ثبت و مشاهده شد که از این تعداد، ۲۱ هزار و ۴۰۰ بال تنها در تالاب «کانی برازان» مشاهده شد.