روز دو شنبه ۱۹ دی، اولین روزی بود که خراسان شمالی با آمدن برف سفیدپوش شد. با توجه به خشکسالی‌ها که حدود ۴۰ درصد از مساحت استان را دربرگرفته است، برف و بارش‌های زمستانی خبر خوشی بود که می‌توانست دل همه مردم به ویژه کشاورزان و عشایر استان را شاد کند.
اما آنچه مهم است، کنترل مصرف گاز در این چندروزه است. اداره هواشناسی قبل از بارش‌ها پیش‌بینی لازم را انجام داده و توصیه‌های کاربردی را اعلام کرد. مدیرکل راهداری نیز روز دوشنبه از آمادگی ۲۵ راهدارخانه و ۲۵۴ راهداری برای خدمت‌رسانی به مردم خبر داد.
هنوز به میانه روز نرسیده بودیم که خبر دورکاری اداره‌جات و تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها از سوی استانداری منتشر شد.
محمد تقی ولیان، مدیر کل حوزه استاندار و روابط عمومی استانداری خراسان شمالی اظهار داشت: با دستور استاندار خراسان شمالی و با توجه به افت شدید دما و مصوبه کارگروه هماهنگی و تأمین پایدار سوخت زمستانی فعالیت ادارات، سازمانها، بانک‌ها، بیمه‌ها، شهرداری‌ها و نهاد‌های عمومی از ۲۰ دی ماه تا ۲۲ دی ماه دور کاری می‌شود.
مدیر کل حوزه استاندار و روابط عمومی استانداری خراسان شمالی گفت: مراکز امدادی، عملیاتی، خدمات رسان، بهداشت و درمان از اجرای این طرح مستثنی هستند.
وی افزود: فعالیت‌های آموزشی و پرورشی مراکز آموزشی و دانشگاهی به صورت غیر حضوری و در بستر فضای مجازی است.
هلال احمر آماده است
ابوالفضل محبان، مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان شمالی نیز در این بازه از استقرار تیم‌های عملیاتی امداد و نجات جمعیت هلال احمر در محور‌های مواصلاتی استان در پی بارش برف خبر داد.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان شمالی ادامه داد: در پی اعلام وضعیت نارنجی هواشناسی و بارش برف در استان ضمن آماده باش تمامی نیرو‌های عملیاتی جمعیت هلال احمر استان، تیم‌های امداد و نجات جاده‌ای در گردنه‌های برف گیر استان مستقر شده اند تا در صورت بروز حوادث احتمالی به مسافرین امدادرسانی کنند.
محبان همچنین اعلام کرد: با توجه به تعطیلی روز‌های آینده در استان، جمعیت هلال احمر همچنان آمادگی کامل برای ارائه خدمات به هم استانی‌ها را دارد.
گویا مسئله جدی‌تر از آنچه می‌پنداشتیم بود چرا که مسئولین تاکید داشتند حتماً اداره‌ها به هنگام تعطیلی برق و گاز خود را قطع کنند تا منازل مسکونی در تأمین گاز دچار مشکل نشوند.
محمد تقی ولیان، مدیر کل حوزه استاندار و روابط عمومی استانداری خراسان شمالی در این خصوص با اشاره به بازدید مستمر از دستگاه‌ها گفت: مدیران توجه کنند که دستگاه‌هایی که صرفه جویی گاز نداشته باشند مورد برخورد قرار خواهند گرفت.
دورکاری سیستم‌های اداری مؤثر بوده و صرفه‌جویی خوبی در مصرف گاز صورت گرفته بود.
محمدرضا حسین نژاد، پیش از ظهر سه شنبه در جمع خبرنگاران اظهار کرد: طبق بررسی‌ها هشت و نیم میلیون متر مکعب مصرف گاز کاهش داشته است.
استاندار خراسان شمالی ادامه داد: با توجه به دور کاری سیستم‌های اداری، هیچ نگرانی برای قطع گاز منازل مسکونی مردم نداریم.
وی افزود: همچنین در بازدید از مرکز دیسپاچینگ و مانیتورینگ شرکت برق، در راستای دورکاری ادارات استان، سه مگابایت صرفه جویی رخ داده است.
حسین نژاد در ادامه تصریح کرد: با مدیریت قطع خودکار برق برخی مناطق و تذکر شفاهی به صنایع، ۱۷ مگابایت صرفه جویی برق انجام شده است این در حالیست که صرفه جویی در مصرف گاز در تأمین برق هم اثر گذار است.
از یخ زدگی لوله‌ها تا طولانی بودن زمان اتصال مجدد گاز
در این میان یخ‌زدگی لوله‌های آب نیز برای هم‌استانی‌ها دردسر ساز شده تا جایی که روز ۵ شنبه، ۲۲ دی ۸۰۰ تماس مبنی بر یخ‌زدگی لوله‌ها با مرکز ۱۲۲ انجام گرفت.
رضا نعیمی مدیرعامل آب و فاضلاب خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به کاهش دما در استان، اظهار کرد: از صبح امروز تاکنون ۸۰۰ تماس تلفنی با مرکز ۱۲۲ با موضوع یخ زدگی تأسیسات آب و فاضلاب گرفته شده است.
وی با اشاره به اینکه بیشترین تماس از شهر بجنورد و گلستان شهر است گفت: همچنین تماس‌های زیادی از شیروان کوی وحدت، خیابان طالقانی اسفراین و همچنین تماس‌های مکرر از فاروج جاجرم وجود داشته است.
با توجه به افت شدید دما و دستور استاندار مبنی بر تعطیلی سیستم‌های اداری، گاز آن دسته از دستگاه‌هایی که به خاموش کردن سیستم‌های گرمایشی در ساعات غیر اداری توجه نکرده بودند، قطع شد.
سید محمود هاشمی، مدیرعامل شرکت گاز خراسان شمالی پیش از ظهر پنج شنبه در جمع خبرنگاران در این خصوص اظهار داشت: اکنون به خاطر افزایش مصرف گاز ناشی از کاهش شدید دمای هوا، بخش خانگی در استان با افت فشار گاز مواجه شده است.
مدیرعامل شرکت گاز خراسان شمالی گفت: مصرف گاز در خراسان شمالی طی روز گذشته (۴ شنبه) ۳۵۰ هزار متر مکعب نسبت به روز ۴ شنبه افزایش یافته است که عدد بالایی به حساب می‌آید.
وی افزود: اگر گاز خانگی در استان به مرحله قطع شدگی کامل برسد، حدود ۲ هفته طول می‌کشد تا مجدداً وصل شود.
هاشمی گفت: خوشبختانه دورکاری ادارات و دستگاه‌های اجرایی استان سبب کاهش یک میلیون و ۶۰۰ هزار متر مکعبی در مصرف گاز استان شد و اگر این تدبیر انجام نمی‌شد الان گاز استان قطع شده بود.
مدیرعامل شرکت گاز خراسان شمالی بیان داشت: در این راستا، گاز ۵۴ دستگاه اداری و اجرایی که به مصوبه استان مبنی بر دورکاری کارمندان یا کاهش دمای فضای اداری و خاموش کردن سیستم‌های گرمایشی در ساعات غیر اداری توجه نکرده بودند، قطع شد.
شرایط بحرانی اسفراین
در این میان وضعیت شهرستان اسفراین متفاوت بود؛ این شهر که در انتهای خط انتقال گاز قرار دارد با مشکلاتی مواجه شد. به همین علت افت فشار گاز در این شهرستان تهدیدی جدی به شمار می‌رود.
مسلم نوری فرماندار اسفراین در گفتگو با خبرنگار مهر در این‌باره اظهار کرد: با توجه به ورود توده هوای سرد و افزایش مصرف سوخت، قطعی گاز دور از انتظار نخواهد بود.
فرماندار اسفراین ادامه داد: از شهروندان تقاضا داریم با توجه به سرمای شدید و برودت هوا برای پایداری شبکه و عدم قطع احتمالی گاز خانگی، مصرف بهینه را به صورت جدی مورد توجه قرار دهند.
وی با بیان این مطلب که به منظور صرفه جویی در مصرف، گاز صنایع این شهرستان قطع شده است، خاطرنشان کرد: با توجه به ورود توده هوای سرد و افزایش مصرف سوخت، قطعی گاز در این شهرستان دور از انتظار نخواهد بود.
۵ شنبه، ۲۲ دی تعطیلی ادارات و سازمانها تمدید و امتحانات دانشگاه‌ها نیز به هفته اول بهمن‌ماه موکول شد.
محمد تقی ولیان، مدیر کل حوزه استاندار و روابط عمومی استانداری خراسان شمالی اظهار داشت: با دستور استاندار و با توجه به افت مجدد شدید دما و مصوبه کارگروه هماهنگی و تأمین پایدار سوخت زمستانی فعالیت ادارات، سازمانها، بانک‌ها، بیمه‌ها، شهرداری‌ها و نهاد‌های عمومی ۲۴ و ۲۵ دی ماه دور کاری می‌شود.
وی افزود: مراکز امدادی، عملیاتی، خدمات رسان، بهداشت و درمان از اجرای این طرح مستثنی هستند.
ولیان گفت: فعالیت‌های آموزشی و پرورشی مراکز آموزشی و دانشگاهی به صورت غیر حضوری و در بستر فضای مجازی است و صرفاً حوزه‌های آزمون نهایی و سراسری مدارس آموزش و پرورش به قوت خود باقی است و امتحانات دانشگاه‌ها نیز به هفته اول بهمن ماه موکول می‌شود.
وی افزود: همچنین در راستای عدم ایجاد اختلال در ارائه خدمات بانکی و شهرداری به مردم، واحد‌های کشیک در این دو روز فعال است.
بسیج آماده است
از آن‌جایی که بسیج همیشه پای کار مشکلات مردم بوده، این بار هم احساس تکلیف کرده و آمادگی خود را برای خدمت‌رسانی به مردم اعلام کرد.
سرهنگ عین الله حاتمی، جانشین فرمانده سپاه حضرت جوادالائمه (ع) خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: با توجه به کاهش دما در سراسر کشور و استان خراسان شمالی، احتمال افت فشار و یا قطعی گاز پیش‌بینی می‌شود.
جانشین فرمانده سپاه حضرت جوادالائمه (ع) خراسان شمالی گفت: اگر قطعی گاز اتفاق بیفتد، جریان مجدد و وصل‌شدن آن باید منزل‌به‌منزل انجام شود که قطعاً زمان زیادی نیاز دارد و تعداد نیرو‌های شرکت گاز استان پاسخگوی این بحران نخواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر ۷۵۰ نیروی بسیجی از سپاه حضرت جوادالائمه (ع) خراسان شمالی به درخواست شرکت گاز استان، آموزش‌های لازم برای طریقه وصل کردن گاز منازل دیده‌اند که اگر بر اساس شرایطی قطعی گاز رقم خورد در مرحله وصل مجدد آن سرعت بالا رود.
افت فشار گاز در صنایع یکی از موضوعاتی است که در صورت بی‌توجهی به آن خسارات قابل توجهی را برای استان در پی خواهد داشت.
حسین نژاد، استاندار خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به افزایش مصرف گاز اظهار داشت: در صورت کاهش فشار در داخل لوله به کمتر از ۱۸۰ psi جریان گاز قطع می‌شود.
وی افزود: برای کنترل بهتر شرایط و جلوگیری از قطعی گاز منازل مسکونی، اداره جات و مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل اعلام شدند و در صورت لزوم این تعطیلی‌ها ادامه خواهند داشت.
حسین نژاد گفت: برای نیروگاه‌ها و بعضی از صنایع از جمله پتروشیمی، حواله واردات گازوئیل صادر شده است.
استاندار خراسان شمالی ادامه داد: صنایعی که مصرف ۸ و نیم‌میلیون متر مکعبی داشتند اکنون با ظرفیت ۳ درصدی مصرف گذشته و فقط جهت پایداری دستگاه‌ها، گاز تأمین می‌شود.
آخرین تصمیمات چه بوده است؟
محمدرضا حسین نژاد عصر جمعه نیز در ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران خراسان شمالی که در سالن جلسات استانداری برگزار شد، اظهار کرد: کاهش، ساعت یا تعطیلی فعالیت بازار‌ها در استان برای جلوگیری از قطع گاز بخش خانگی مورد بررسی قرار گیرد.
استاندار خراسان شمالی با بیان اینکه برای جلوگیری از قطع گاز بخش خانگی می‌توان فعالیت کسبه در زمان بعد از ظهر را محدود کرد، افزود: اصناف غیر حساس به طور کامل تعطیل شده و اصنافی که مایحتاج ضروری مردم را توزیع می‌کنند در ساعت مشخص فعالیت داشته باشند.
وی همچنین افزود: در حال حاضر آمادگی برای مواجهه با بحران وجود دارد و سناریو‌های مختلف نیز پیش بینی شده است.
حسین نژاد تاکید کرد: باید تلاش کنیم تا سوخت جایگزین به صنایع تخصیص یابد تا نهایتاً ضرر‌های جبران ناپذیر به آن‌ها وارد نشود.
استاندار خراسان شمالی تصریح کرد: باید عدالت در توزیع گاز و سوخت جایگزین در کشور وجود داشته باشد و سهمیه استان افزایش یابد که این موضوع را با کمک نمایندگان استان در مجلس پیگیری می‌کنیم.
وی خاطرنشان کرد: ما نیز تلاش می‌کنیم تا در صورت قطع شدن گاز بخش خانگی، کرامت مردم حفظ شود و صرفاً در صورت عدم امکان توزیع سوخت یا لوازم گرمایشی جایگزین، به سمت ساماندهی مردم در نقاط پیش بینی شده حرکت کنیم.
حسین نژاد بیان داشت: توزیع نفت سفید در مناطقی که احتمال قطعی گاز وجود دارد باید آغاز شود و منتظر قطع شدن گاز نباشیم.
وی افزود: تصمیمات ستاد مدیریت بحران باید توسط تمام مدیران اجرا شود و هیچ وزارتخانه‌ای نباید نسبت به اجرای آن‌ها از مرکز مقاومت کند.
در پایان این جلسه مصوباتی برای تدبیر شرایط رقم خورد که اهم آن‌ها به شرح زیر است:
۱_ تعطیلی اصناف غیر ضرور به صورت کامل طی روز‌های شنبه و یکشنبه مورخ ۲۴ و ۲۵ دیماه و فعالیت اصناف ضروری تا ساعت حداکثر ۲۱ با مدیریت و اعلام رسمی سازمان صمت.
۲_ شروع توزیع نفت سفید به مصرف کنندگان از تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۲۴ توسط شرکت پخش فرآورده‌های نفتی و با هماهنگی شرکت گاز استان در سرشاخه‌های شبکه گاز (فقط در روستاها) با مدیریت فرمانداران.
۳_ صرفاً" واحد‌های خسارت بیمه‌ها به دلیل اینکه جز مراکز خدماتی محسوب می‌شوند به فعالیت خود ادامه دهند.
۴_ فرماندار محترم اسفراین نسبت به فعال سازی نانوایی‌ها با سوخت دوم از تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۲۴ اقدام نماید.
امید است با تصمیمات اتخاذشده توسط مسئولین استان این روز‌ها نیز پشت سر گذاشته شود و همچنین از مردم استان انتظار می‌رود نسبت به صرفه‌جویی در مصرف انرژی بویژه گاز جدی‌تر از پیش عمل کنند تا با مشکل قطعی گاز مواجه نشویم.