بزرگترین تهدید برای فضاپیما‌ها زباله‌های فضایی هستند

اجتناب از برخورد شهاب سنگ‌ها به ایستگاه‌های فضایی تقریبا غیرممکن است، اما به گفته کارشناسان، تهدید بزرگ‌تر برای فضاپیما‌ها زباله‌های ساخته شده توسط بشر در مدار زمین است.

دیدیه اشمیت، رئیس اکتشافات انسانی و رباتیک آژانس فضایی اروپا گفت که برخورد شهاب سنگ‌های کوچک به ایستگاه‌های فضایی اتفاق نادری نیست. به گفته اشمیت ریزشهاب‌سنگ‌ها می‌توانند با سرعتی بین ۱۰ تا ۳۰ کیلومتر (۶ تا ۱۸ مایل) در ثانیه حرکت کنند، شتابی که بسیار سریع‌تر از شلیک گلوله از تفنگ ساچمه‌ای است.

اشمیت گفت که شهاب‌سنگ‌های کوچک از جهان دور با چنین سرعت بالایی می‌آیند که نمی‌توان آن‌ها را به طور واقع‌بینانه ردیابی کرد.

اما آژانس‌های فضایی بارش‌های شهابی شناخته شده را رصد می‌کنند، مانند موردی که انتظار می‌رود اول ماه اوت رخ دهد.

وضعیت زباله‌های فضایی چطور است؟

در حالی که شهاب‌سنگ‌ها ممکن است ترسناک به نظر برسند، اما اعتقاد بر این است که بزرگ‌ترین تهدید برای فضاپیماها، زباله‌های مداری هستند. زباله‌های مداری همان ماهواره‌های بلااستفاده و دیگر اشیا ساخت بشر هستند که به دور زمین می‌چرخند و به آن «زباله فضایی» گفته می‌شود.

دفتر امور فضایی سازمان ملل ماه گذشته اعلام کرد نیم میلیون قطعه زباله به اندازه «تیله بازی» و ۱۰۰ میلیون قطعه به اندازه حدود یک میلی‌متر در مدار زمین وجود دارد.

این دفتر سازمان ملل گفت که حدود ۳۵ درصد از ۱۴ هزار ماهواره‌ای که تا به حال به فضا پرتاب شده در سه سال گذشته وارد مدار شده‌اند. از طرفی هم به طور بالقوه حدود ۱۰۰ هزار ماهواره دیگر می‌تواند در دهه آینده به مدار اضافه شود.

موشک‌ها در فضا

کشور‌هایی که از موشک برای ساقط کردن ماهواره‌های خود و آزمایش‌های تسلیحاتی استفاده می‌کنند، به میزان قابل توجهی بر انبوه زباله‌های فضایی افزوده‌اند.

روسیه در سال ۲۰۲۱ زمانی که یکی از ماهواره‌های خود را در جریان آزمایش موشکی منهدم کرد، انتقاد ناسا را برانگیخت. این اقدام بیش از ۱۵۰۰ قطعه زباله تولید کرد، به طوری که افراد حاضر در ایستگاه فضایی بین‌المللی مجبور شدند پناه بگیرند.

به گفته ناسا، چین با سرنگونی یکی از ماهواره‌های هواشناسی خود در سال ۲۰۰۷، بیش از ۳۵۰۰ قطعه زباله بزرگ و قابل ردیابی تولید کرد.

برخورد‌های تصادفی هم در دهه‌های اخیر افزایش یافته است. سال ۲۰۰۹ زمانی که یکی از ماهواره‌های نظامی از کار افتاده روسیه با ماهواره ارتباطی اریدیوم (Iridium) ایالات متحده برخورد کرد، بیش از ۲۳۰۰ قطعه زباله جدید به مدار پرتاب شد.