کتابی که هیچ‌وقت به دست حاج قاسم نرسید

مجید سانکُهن، نویسنده درباره کتاب «حاج قاسم سلام» در برنامه شب نشینی گفت: من به مدت بیست سال به این فکر بودم که چگونه اسناد حوزه دفاع مقدس را به شکلی درآورم که باب میل عموم مردم باشد؛ چگونگی این فرآیند همیشه برای من سوال بود چرا که به دلیل سخت بودن جنس اسناد دفاع مقدس معمولا عامه مردم به آن‌ها مراجعه نمی‌کنند. تا مدتی راهکاری پیدا نکردم و نمی‌توانستم قالب درستی پیدا کنم تا آن که حمیدرضا فراهانی، یکی از راویان حاج قاسم سلیمانی طی درگیری‌های سوریه خاطرات والفجر هشت را به چهل نامه تبدیل کردند و می‌خواستند برای شهید سردار سلیمانی بفرستند، اما این اتفاق صورت نگرفت.

این نویسنده گفت: این ایده به ذهن من رسید که نوشتار را در قالب نامه‌ها انجام دهم؛ در طی مسیر ما به یک مثلث طلایی اسناد از راوی، دفترچه راوی و نوار ضبط رسیدیم. روند نوشتن کتاب یک سال و نیم به طول انجامید و در این مدت سه مرتبه بازنویسی شد. ما سعی داشتیم کتاب را ابتدا به حاج قاسم سلیمانی بدهیم تا این اثر را مطالعه کند؛ در دوازدهم دی ماه ۹۸ تمامی نامه‌نگاری‌های لازم برای ارسال کتاب به دفتر شهید سلیمانی در چهاردهم دی ماه صورت گرفت، اما متاسفانه ایشان در ۱۳ دی ماه به شهادت رسیدند.

وی افزود: یکی از تلاش‌های اصلی ما آن بود که ماجرا را غیرواقعی نکنیم و چهره اصلی یک فرمانده را به نمایش بگذاریم که می‌تواند در جایی ناراحت باشد یا در قسمتی دیگر امیدوارانه پیش برود. این اتفاق در هر دو اتفاق صورت گرفت.

او درباره کتاب «یک قاسم دو کربلا» اظهار کرد: کتاب دوم روایت آقای نوروزشاد از فعالیت حاج قاسم در کربلای چهار و پنج بود؛ آقای نوروزشاد از آنجایی که خبرنگار بودند صحبت‌های آن زمان را هم می‌نوشتند و هم ضبط می‌کردند. این صحبت‌ها در قرارگاه‌های تاکتیکی و کانال ماهی نوشته شده است. یکی از ماجرا‌های نوشته شده در روایات آقای نوروزشاد به وسیعت‌نامه نوشتن مرتضی قربانی می‌پردازد. در آن زمان شهید سلیمانی و مرتضی قربانی هر دو وصیتنامه نوشتند چرا که به دلیل شدت حملات دشمن در کانال ماهی تصور می‌کردند تا لحظاتی دیگر شهید می‌شوند.

سانکُهن ادامه داد: در آن زمان شهید زنگی‌آبادی جانشین فرماندهی سردار سلیمانی بود. او لحظه‌ای به پیش حاج قاسم آمد و رفت و سپس شهید شد؛ حاج قاسم سلیمانی از شهادت وی خبری نداشت تا آنکه پس از ده روز به ایشان اطلاع دادند. زمانی که شهید سلیمانی از شهادت زنگی‌آبادی باخبر شد اعلام کرد که جنگ نیز به زودی تمام می‌شود چرا که شهدای بسیاری داده بودیم و خدا در نظر داشت تا جنگ تمام شود.

وی درباره نحوه آشنایی خود با حاج قاسم سلیمانی گفت: اولین آشنایی من با اسناد راویان سردار سلیمانی بود؛ من در ابتدا به عنوان یکی از فرماندهان جنگ با ایشان آشنا شدم تا آن که حاج قاسم را تحریم کردند و به دنبال آن مسئله شناخت بیشتری از ایشان پیدا کردم.

او درباره آثار حماسی در سینما و تلویزیون اظهار داشت: یکی از مسائلی که اکنون وجود دارد تنبلی در حوزه فرهنگ است؛ بسیاری از فعالان از وقت گذاشتن بر روی آثار جنگ خودداری می‌کنند و تنها می‌خواهند بزرگ‌ترین اتفاقات را از بین آن‌ها بردارند و خود را به اولین نفری تبدیل کنند که درباره چنین موضوعی فیلم ساخته است. گوش دادن به نوار‌های ضبط آثار جنگی بسیار سخت است و به همین دلیل هر کسی نمی‌تواند این پیچ حرفه‌ای را رد کند. اکنون بیش از ۶۰ هزار نوار ضبط از دوران جنگ وجود دارد که افراد می‌توانند درباره آن‌ها تحقیق کنند.

سانکُهن از ویژگی‌های شخصیتی حاج قاسم سلیمانی گفت: واقعی بودن انسانیت حاج قاسم بیشتر از هر چیزی برای من جذابیت داشت؛ ایشان بسیار زیبا با دیگران ارتباط برقرار می‌کردند و هیچ زمان راویان را از خود دور نمی‌کردند. حاج قاسم با وجود آن که فرمانده بودند همیشه کار دیگران را پیگیری می‌کردند و به همه افراد اهمیت می‌دادند.