انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
کتاب تات نشین های شال قزوین از فاطمه بابایی در تابستان ۱۴۰۱ منتشر شد.
هادی درزی رامندی محقق و پژوهشگر قزوینی گفت: زبان تاتی یکی از زبان‌های اصیل و قدیمی و از دسته زبان‌های ایرانی شاخه شمال غربی کشور است که گویش‌های آن در گذشته از آذربایجان تا شمال خراسان گسترده بود، ولی امروزه از پهنه استعمال آن کاسته شده و در معرض نابودی قرار دارد.
این پژوهشگر درباره ریشه زبان تاتی، اظهار داشت: زبان شناسان مطرح و نام آور، نظرات مهم و متعددی را در این زمینه مطرح و شباهت‌های تاتی با اوستایی و پیوند‌های آن با زبان پهلوی را بررسی کرده و حتی آن را از بازمانده‌های زبان مادی کهن دانسته‌اند.
درزی رامندی تاکید کرد: کاربرد لغات، واژگان و ساختار‌های نحوی و دستوری کهن در زبان تاتی نشانگر قدمت و ارزشمندی آن است که آن را به عنوان یکی از میراث‌های ناملموس استان و کشور مطرح می‌کند و باید برای صیانت و پاسداشت آن تلاش لازم صورت گیرد.
این پژوهشگر با اشاره به حوزه جغرافیایی استعمال این زبان در استان، یادآور شد: تاکستان، اسفرورین، شال، زیاران، دانسفهان، سگزآباد، خیارج، خوزنین و ابراهیم‌آباد از جمله شهر‌ها و روستا‌های استان قزوین هستند که در آن‌ها به زبان تاتی صحبت می‌شود و جا دارد با توجه به ویژگی‌ها و مختصات زبانی هریک برای آن‌ها تحقیقات مفصلی صورت گیرد.
وی اضافه کرد: با توجه به گستردگی گویش‌های این زبان از آذربایجان تا شمال خراسان، در این کتاب تلاش شده تا اشتراکات و اختلافات موجود زبان تاتی در استان با تاتی سایر نقاط از جمله در آذربایجان شرقی و شمال خراسان مورد مقایسه و بررسی قرار گیرد.
درزی رامندی اضافه کرد: این کتاب با یک مقدمه تحقیقی در خصوص تات شناسی و در سه فصل شامل ادبیات عامیانه یا فولکلور، ادبیات منظوم و منثور و دستور زبان تاتی شهر دانسفهان تالیف و تدوین شده و اطلاعات مفید و ارزشمندی را پیش روی مخاطبان، علاقه‌مندان و پژوهشگران حوزه ادبیات تاتی قرار می‌دهد.
کتاب زبان تاتی در استان قزوین از سوی انتشارات گنجور و در ۵۰۰ نسخه منتشر شده است.