ناترازی تولید و مصرف گاز چگونه برطرف می شود؟

چگنی مدیرعامل شرکت ملی گاز در برنامه صف اول به سوالات زیر پاسخ داد:

میزان مصرف گاز فعلا چقدر است و به چه رکوردی می رسد؟

چگنی: الان میزان مصرف در بخش خانگی و تجاری حدود ۶۰۰ میلیون متر مکعب در روز است که پیش بینی می کنیم با سرد شدن هوا به ۶۵۰ تا ۷۴۰ میلیون متر مکعب هم برسد.

سقف مصرف گاز خانگی چقدر است که بعد از آن محدودیت برای صنایع ایجاد می شود؟

چگنی: هرچه مصرف در بخش خانگی و تجاری بیشتر شود، محدودیت های یشتری باید در سایر بخش ها از جمله  نیروگاهی، فولاد و پتروشیمی داشته باشیم.

اولویت اصلی ما حفظ مصارف خانگی گاز در شهرها و روستاها است و تا الان توانسته ایم بدون قطعی و افت فشار، نیاز این بخش را تامین کنیم.

بیشترین رکود مصرف گاز در کشور چه زمانی بوده است؟

چگنی: مربوط به دی ماه سال گذشته می شود که مصرف خانگی به  ۶۹۲ میلیون متر مکعب در روز رسید. امسال با سرد شدن هوا پیش بینی می کنیم به ۷۴۰ میلیون متر مکعب هم برسد.

اولویت محدودیت گاز در کدام بخش است؟

چگنی: اولویت تامین گاز به ترتیب در بخش خانگی، تجاری، صنایع غیر عمده ، نیروگاه ها  و در آخر صنایع عمده از جمله فولاد است.

 افزایش تعرفه گاز به چه صورت است؟

چگنی: قرار شد با جدول تعرفه ای جدید، مصرف گاز مشترکان پرمصرف را کنترل کنیم و این افزایش تعرفه، پله ۴ تا ۱۲  را مورد هدف قرار می دهد و ۳ پله اول مصرف هیچ تغییری در تعرفه ندارند. در پله ۱۱ و ۱۲ افزایش تعرفه شدید است.

برای کنترل مصرف دستگاه های اداری چه اقدامی انجام دادید؟

چگنی: برای کنترل مصرف گاز،  بازارسین ما به ادارات دولتی اعزام می شوند، ۸۴ هزار پایش داشتیم و گاز ۹۰۰ اداره دولتی قطع شده است.

الان پالایشگاهی داریم که تعمیرات انجام نداده و از مدار تولید خارج باشد؟

چگنی: خیر. تمام تعمیرات به موقع انجام شده و همه پالایشگاه ها با ظرفیت کامل در مدار تولید هستند.

همچنان دچار ناترازی تولید و مصرف گاز هستیم؟

چگنی: تولید گاز از مصرف کمتر است و  ۲۰۰ میلیون متر مکعب در روز ناترازی  در تولید و مصرف گاز داریم که این کسری تولید را با  محدودیت شبکه مدیریت می کنیم. تولید از تقاضا عقب مانده و مجبوریم تقاضا را محدود کنیم.

در این شرایط نیروگاه ها به جای گاز از سوخت جایگزین مازوت و گازوئیل استفاده می کنند.

در داخل تهران مصرف مازوت نداریم اما  اطراف تهران نیروگاه ها مازوت مصرف می کنند. ۴۷ میلیون متر مکعب در روز مازوت استفاده می شود.

دلیل ناترازی در تولید و مصرف گاز چیست؟

چگنی: در سال های گذشته سرمایه گذاری در توسعه میادین نشده است. هزینه بالایی برای توسعه میادین لازم است و طبق برآورد وزیر نفت نیاز به سرمایه گذاری ۸۰ میلیارد دلاری در حوزه بالادست داریم.

با ۸۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری ، کسری ۲۰۰ میلیون متر مکعبی رفع می شود؟

چگنی: این میزان سرمایه گذاری می تواند فاصله را کمتر کند. با توجه به برنامه قبلی،  قطعا جبران کل کسری گاز محقق نمی شود اما بخش زیادی از مشکلات حل خواهد شد.

برای این ۸۰ میلیارد دلار از سرمایه داخلی استفاده می شود یا خارجی؟

چگنی: هم جذب سرمایه از منابع داخلی داریم هم سرمایه گذاری خارجی. ۴۰ میلیارد دلار تفاهمنامه با شرکت های خارجی امضا شده که تاکنون ۴ میلیارد دلار به قرارداد رسیده است.  البته منتظر منابع خارجی نمی مانیم و از منابع داخلی هم استفاده می کنیم.

در حوزه پایین دست هم نیاز به سرمایه گذاری ۴۰ میلیارد دلاری است.

سرمایه گذاری ۸۰ میلیارد دلار در حوزه بالادست، در چه دوره زمانی اجرا می شود؟

چگنی: در همین دولت کنونی انجام می شود البته برنامه های توسعه میادین  تا سال ۱۴۰۸ در نظر گرفته شده است. برنامه های حوزه بالادست زمان بر است و توسعه میدان گازی حداقل ۳ سال زمان می برد.

از ظرفیت شرکت های دانش بنیان هم استفاده می شود؟

چگنی: بله . شرکت ملی نفت در حوزه بالادستی از ظرفیت دانش بنیان ها استفاده می کند. قرارداد در خصوص احیای چاه های کم بازده با شرکت های دانش بنیان بسته شده است.

در خصوص ذخیره سازی گاز چه اقدامی انجام شده است؟

چگنی: طرح های ذخیره سازی در دستور شرکت ملی گاز قرار دارد و دو مخزن ذخیره سازی داریم که عملیات توسعه آن ها در حال انجام است. با توسعه این میادین ظرفیت ذخیره سازی از ۳.۲۵ میلیارد متر مکعب به ۵.۵ میلیارد متر مکعب افزایش می یابد.

سایر میادن هم که قابلیت ذخیره سازی دارند در دستور کار هستند تا سال ۱۴۰۵ ظرفیت ذخیره سازی گاز به ۶ میلیارد متر مکعب می رسد. باید حداقل ۱۰ درصد از مصارف گاز در پیک را از دخیره سازی به دست آوریم.

الان ۸۵۰ میلیون متر مکعب در روز تولید گاز داریم که ۶۰۰ میلیون متر مکعب فقط برای بخش خانگی و تجاری است و در مجموع همه ۸۵۰ میلیون متر مکعب به مصرف می رسد، بخشی هم به صادرات اختصاص می یاید.

صادرات در زمان اوج مصرف داخلی قطع نمی شود؟

چگنی: الان به طور محدود و به میزان ۴۰ میلیون متر مکعب صادرات داریم اما این تعهدات بین المللی را باید حتما انجام دهیم و صادرات قطع نمی شود.

در تامین سوخت جایگاه سی ان جی مشکل دارید؟

چگنی: خیر مشکلی نداریم و  شرکت ملی گاز محدودیتی برای تامین گاز سی ان جی ندارد.

گفته می شود کمبود تولید گاز نداریم پس چرا ناترازی داریم؟

چگنی: اگر مصرف بهینه باشد ناترازی کم می شود. این حجم گازی که در کشور مصرف می شود قابل مقایسه با کشور های دیگر نیست. اگر مصرف مدیریت شود حتی می توانیم گاز مازاد داشته باشیم.

میزان تولید گاز در کشور زیاد است و مشکل ناترازی به دلیل پرمصرفی است. اگر واقعا درست مصرف کنیم مقدار تولیدی برای تمام بخش ها از جمله خانگی و صنایع کفایت می کند.

البته ساختمان های ما استاندارد لازم را ندارند و اتلاف انرژی در مسکن و صنایع داریم. اگرصنایع و ساختمان ها از فناوری های روز استفاده کنند، مصرف بهینه می شود.

 قیمت کم انرژی در کشور ما نسبت به سایر کشورها باعث شده، صنایع رغبتی برای بهینه سازی نداشته باشند. تولید بالایی داریم اما عدم رعایت الگوی مصرف باعث شده احساس کنیم کمبود گاز در کشور داریم.