اگر پرسیده شود از فلسطین در سال ۲۰۲۲ میلادی چه در ذهن‌ها ماندگار شده است، احتمالاً پاسخ برخی علاقه مندان و حتی تحلیل گران حوزه فلسطین، پرچم‌های فلسطین در جام جهانی قطر باشد. جامی که برای اولین بار در یک کشور عربی اسلامی برگزار می‌شد و حاکمیت قطر برای فلسطین سنگ تمام گذاشت. البته ۲۰۲۲ برای فلسطین پر بود از اتفاقات، خیزش‌ها و یا خیانت‌های برخی تطبیع گران عربی.
بیشتربخوانید
۱ .جنگ ۳ روزه، عدم ورود حماس و شهادت فرماندهان جهاد اسلامی
در آگوست ۲۰۲۲ در حالی که جنبش جهاد اسلامی به واسطه اعلام تهدید مستقیم و علنی رژیم در خصوص دستگیری السعدی یکی از رهبران این جنبش در شهر جنین در قلب کرانه باختری در آماده باش کامل بود؛ این ارتش تل آویو بود که در حمله‌ای غافل‌گیرانه در دقایقی محدود، پایگاه‌ها و محل‌های مختلفی را هدفمند بمباران کرد. در حمله نخست سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرد که تمامی اهداف مدنظر در غزه در عرض ۱۷۰ ثانیه و به طور همزمان مورد حمله قرار گرفته است. اما خیلی زود مشخص شد هدف اصلی، شخصیت مهمی از گردان‌های نظامی جهاد اسلامی بود، یعنی شهید تیسیر جعبری.
اما با شروع نبرد و تمرکز رژیم صهیونیستی بر جهاد اسلامی، در رسانه‌ها سؤالی مطرح شد که حماس کجاست؟ سخنگوی جنبش جهاد اسلامی در روز دوم جنگ گفت: هماهنگی بین ما و برادرانمان در جنبش حماس در بالاترین سطح در جریان است و مقاومت در میدان نبرد یکپارچه با دشمن متحد و یکپارچه است. یا غازی حمد یکی از رهبران حماس هم در گفتگویش با شبکه الجزیره تأکید کرد که رژیم صهیونیستی به دنبال معرفی یک گروه به عنوان طرف جنگ و نبرد است اما در قلب مردم ما مقاومت فقط یکی است و همه یکپارچه‌ایم.
اما نبود گردان‌های عزالدین قسام و فرماندهان آن در میانه جنگ، سؤالاتی را ایجاد کرد. یک سناریو که از سوی صهیونیست‌ها مطرح شده است این است که حماس تعمداً در پنهان و پشت پرده جنگ قرار گرفته تا ضمن حمایت و مدیریت در اتاق مشترک، بهانه‌ای دست رژیم و واسطه‌های مصر و قطر براساس توافقات آتش بس پیشین ندهد. ضمن آنکه قطعاً حرکت اردوغان در ماه‌های اخیر به سوی تطبیع، تأثیر مستقیمی بر عملکرد حماس و شرایط اقتصادی غزه گذاشته و خواهد گذاشت.
اما دلیل دیگر این اتفاق، بنظر می‌رسد شرایط خاص نوارغزه و راهبرد حماس در سال‌های اخیر است. حماس این سال‌ها سیاست حداقل تنش را دنبال می‌کند و معتقد است تداوم تنش‌ها و فرصت دادن به رژیم برای بازی با آتش مانع مسیر قدرت نوارغزه و افزایش قدرت نظامی می‌شود. بر همین اساس رژیم صهیونیستی این سال‌ها سیاست "چمن زنی" را دنبال می‌کند. به این شکل که هر چند ماه، حملاتی انجام دهد و نه با هدف نابودی کامل جنبش مقاومت در غزه، بلکه با هدف جلوگیری از افزایش قدرت و بازیابی توانشان به آنها ضربه بزند. رژیم صهیونیستی هم با درک این مسأله دنبال افزایش تنش و درگیری‌هایی به منظور آسیب به پایگاه‌ها و حذف شخصیت‌های مقاومت است. این جنگ بعد ۳ روز به پایان رسید.
۲.شهادت شیرین ابوعاقله و داستان‌های ادامه دارش
حتماً داستان خبرنگار خانم شیرین ابوعاقله در ۱۱ می ۲۰۲۲ را به یاد دارید. شیرین ابو عاقله خبرنگار الجزیره در جریان پوشش خبری حوادث و درگیری‌های اردوگاه جنین، به ضرب گلوله نظامیان اشغالگر صهیونیست به شهادت رسید.
بواسطه خبرنگار بودنش، شیوه شهادتش و داشتن تابعیت آمریکایی در کنار فلسطینی بودن، از همان ابتدا در آمریکا بسیار مورد توجه قرار گرفت.
۱۵ نوامبر و بعد چند ماه وزارت دادگستری آمریکا به تل آویو اطلاع داد که اف بی آی، تحقیقاتش را در مورد مرگ شیرین آغاز خواهد کرد! خبری که با واکنش شدید صهیونیست‌ها از جمله وزارت جنگ رژیم روبرو شد.
۳.ظهور عرین الاسود
در اکتبر ۲۰۲۲ حدود ۲۰ روزی از زمان آغاز اعیاد سال جدید عبری صهیونیست‌ها، کرانه باختری وارد یک فضای بی سابقه تنش و عملیات‌های مختلف از سوی نیروهای مقاومت فلسطینی علیه نظامیان و شهرک نشینان شد. به گونه‌ای که در برخی روزها بیش از ۶۰ عملیات مقاومتی در سراسر کرانه باختری اجرا یا خنثی می‌شد.
شبکه ۱۴ تلویزیون رژیم صهیونیستی در گزارشی اعلام کرد که اوضاع در قدس به کلی از کنترل خارج شده است. یک افسر ارشد پلیس رژیم صهیونیستی هم گفته بود که این روزها سخت‌ترین شب‌ها برای نیروهایشان پس از عملیات نگهبان دیوارها (نبرد سیف القدس در غزه) بوده است.
این شرایط خاص، برآمده از یک گروه جدید به نام عرین الاسود (بیشه یا خانه شیرها) بود. گروه مقاومت عرین الاسود که مدتی است در کرانه باختری به ویژه نابلس فعالیت خود را آغاز کرده و علیه اشغالگران دست به عملیات‌های مقاومتی می‌زند، خیلی زود به کابوسی برای صهیونیست‌ها تبدیل شده است.
الون بن دیوید خبرنگار روزنامه عبری زبان معاریو می‌گوید این گروه در کمتر از یک سال به یک گروه با سابقه مقاومت تبدیل شده، تا جایی که عملیات‌های آن بیشتر از دیگر گروه‌های معروف مقاومت اثرگذار بوده و اکنون این گروه تهدیدی هم برای رژیم صهیونیستی و هم برای آینده تشکیلات خودگردان است.
اما این گروه از کجا آمده بود؟ دوم سپتامبر ۲۰۲۲، پس از گذشت چهل روز از شهادت «محمد العزیری» (ابوصالح) و «عبدالرحمن صبح» مراسم بزرگداشتی برای این شهدا برگزار شد و طی آن عرین الاسود به عنوان یک پدیده مقاومتی مستمر، مبارزه خود علیه اشغالگران را علنی و اعلام کرد که به دنبال، ادامه مبارزه و حفظ بیرق مقاومت مقابل اشغالگر است و اجازه نمی‌دهد که این بیرق بر زمین بیفتد. در آن تاریخ و در خیابان «حطین» در مرکز نابلس، رزمندگان این گروه مقاومتی، با تمام تجهیزات خود و در قالب سازمانی ظاهر شدند که برای همه فلسطینی‌های شرکت‌کننده در این مراسم و رسانه‌ها خیره‌کننده بود و از سوی دیگر، خشم اشغالگران را برانگیخت و اقدام علیه آن را آغاز کرد.
ادبیات بیانیه‌های عین الاسود، اقدامات گروه در ماه‌های پایانی سال ۲۰۲۲ و توجه ویژه به همراه کردن مردم در کنار اقدامات مسلحانه به خوبی نشان می‌دهد که اهالی مقاومت شهر نابلس به خوبی دریافته اند که مسیر مقاومت از تسلیح در کرانه باختری با همراه کردن مردم می‌گذرد. تسلیح در کرانه باختری در مرحله اول، یک اقدام فرهنگی است تا یک اقدام امنیتی در مبارزه با تشکیلات خودگردان و نیروهای امنیتی تل آویو.
۴ .فلسطین تیم ۳۳ ام جام جهانی ۲۰۲۲
جام جهانی برای فلسطینی‌ها متفاوت بود، آنها گمان می‌کردند یک میزبانند و حتی یکی از تیم‌های حاضر در جام جهانی. همراهی ویژه قطر در برافراشتن فلسطین و حضور فلسطینی‌ها در جام جهانی، شرایط استثنایی را برای آنها ایجاد کرد به گونه‌ای که روزنامه "گلوبو" برزیل در یادداشتی نوشت: ۳۲ تیم نه، بلکه ۳۳ تیم در جام جهانی قطر شرکت دارند، زیرا فلسطین و پرچم آن در تمامی بازی‌ها و در هر مکانی حضور دارند.
این شرایط حتی به شکایت رسمی صهیونیست‌ها منجر شد. شبکه ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی در گزارشی اعلام کرد که وزارت خارجه رژیم صهیونیستی به دوحه و نیز فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) درباره نحوه برخورد با کادر رسانه‌ای این رژیم در جام جهانی شکایت کرده است.
تلویزیون رژیم اعلام کرد، تیم دیپلماتیک صهیونیستی که موقتاً در قطر مستقر بوده و به نمایندگی از وزارت خارجه در این کشور فعالیت دارد، در پیامی به قطری‌ها تاکید کرد، "مسؤولیت آنچه در اینجا رخ داد و در حال وقوع است، برعهده دوحه نیز هست، اسرائیل انتظار دارد به شهروندانش آزادی کامل مطبوعاتی داده شده و به طور کلی به اسرائیلی‌هایی که برای تماشای مسابقات به قطر سفر کردند، اجازه داده شود در امنیت رفت‌وآمد کنند".
استوری عبدالحمید سبیری بازیکن تیم ملی فوتبال مراکش در حمایت از ملت فلسطین :
"برای ملتی که صدایی ندارد"
۵.دیدار سران حماس با بشار اسد
در اکتبر ۲۰۲۲ پس از یک دهه اختلاف نظر میان نظام سوریه و جنبش حماس، سفر هیئت بلندپایه سیاسی حماس به دمشق و دیدار با بشار اسد رئیس جمهور سوریه موجد برگی جدید در مناسبات محور مقاومت بود.
دکتر خلیل الحیه عضو دفتر سیاسی حماس و رئیس هیئت این جنبش در دمشق در کنفرانس خبری پس از دیدار با بشار اسد تأکید کرد: "امروز، روز مهمی است که ما فعالیت خود را در سوریه از سر می‌گیریم و با این کشور برای تحقق ثبات و وحدت آن همکاری می‌کنیم و ما هرگونه تجاوز و تعدی آمریکا، رژیم صهیونیستی یا هر طرف دیگری علیه این کشور را محکوم می‌کنیم و مخالف آن هستیم. سوریه همچنان حامی و پشتیبان قضیه فلسطین است و ما تمامی اختلافات گذشته را کنار می‌گذاریم و دیدار با بشار اسد، گرم و صمیمانه بود و او بر حمایت کامل کشورش از ملت و مقاومت فلسطین تأکید کرد."
اکنون که روابط ایران و حزب‌الله و سوریه با جنبش مقاومت فلسطین، حماس در حال بهبود و ترمیم است، لازم است برای تحکیم این روابط مراقبت‌هایی انجام شود. لزوم فهم تحولات منطقه‌ای و جهانی، معامله قرن، عادی‌سازی روابط ترکیه با رژیم و جایابی نقش حماس در این تحولات، فهم زبان و فن‌های جدید حماس؛ از سند سیاسی جدید تا دولت آشتی ملی و کنترل افکار عمومی ایران و تفهیم صحیح وضعیت حماس و نوار غزه به جامعه داخلی و همچنین عبرت‌گیری حماس از گذشته خود و عدم ورود به اختلافات میان کشورهای اسلامی و عربی و یا اختلافات داخلی کشورها و یا اختلافات قومی و مذهبی مؤلفه‌هایی است که به‌باور نگارنده کمک شایانی به تحکیم روابط ایران و جریان مقاومت فلسطین خواهد نمود.
۶.داستان مدارس قدس
آغاز سال تحصیلی ۲۰۲۲ فلسطینی‌ها با چالش‌های زیادی همراه بود. سال تحصیلی مدارس در فلسطین آغاز شده اند، اما تصاویر کتب درسی در شهر قدس بسیار حاشیه ساز شده است و اعتصاب و اعتراضات گسترده‌ای را به همراه داشت. دلیل و ریشه این اتفاق تغییر کتب درسی بود. مدارس در قدس تا سال ۱۹۶۷ و پیش از اشغال این شهر در اختیار و کنترل اردنی‌ها بود اما با اشغال این شهر در جنگ شش روزه و لغو کنترل اردن بر کرانه باختری و قدس، اهالی شهر قدس با در دست گرفتن انجمن‌های آموزشی تا کنون سعی کرده‌اند محتوا و برنامه درسی مدارس عربی قدس را در اختیار و نظارت داشته باشند.
مدارس در قدس اکنون ذیل ۴ چتر مدیریتی قرار دارند: مدارس خصوصی، مدارس وابسته به وزارت آموزش و پرورش تشکیلات خودگردان (بصورت غیر رسمی)، مدارس آنروا (آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی) و مدارس وابسته به شهرداری قدس اشغالی (با مدیریت رژیم)
اما اقدام شهرداری قدس با همکاری وزارت آموزش و پرورش رژیم در ورود به محتوای کتب درسی این مدارس، جنجالی شد. در واکنش به این اقدام مدارس عربی شهر قدس اعتصاب کردند. مدارس شامل ۱۵۰ مدرسه با حدود ۱۰۰ هزار دانش آموز می‌شد. با حجم اعتراضات رژیم صهیونیستی تغییر کتب درسی فلسطینی‌های قدس را ملغی و عقب نشینی کرد. تغییرات به دنبال تغییر اهمیت جهاد، مسجدالاقصی و عادی سازی روابط رژیم با کشورهای عربی بود.
مهم‌تر از تغییر بافت جمعیتی در قدس و مصادره به ظاهر قانونمند زمین و خانه‌ها، تغییر هویت نسل کنونی فلسطینی است. نگرانی فلسطینی از هویت کودکان و نوجوانانشان در کرانه باختری، قدس و نوارغزه در مدارس آنروا و حتی مدارس تشیکیلات خودگردان در سال‌های اخیر بسیار جدی بوده است.
جمع بندی
۲ اتفاق جنگ ۳ روزه نوار غزه و خیزش جوانان کرانه باختری که مصداق آن در رویش عرین الاسود نمایان شد را می‌توان مهم‌ترین اتفاقات تأثیرگذار در روند نظامی و مقاومت فلسطین در سال ۲۰۲۳ دانست. سال جدید میلادی بر روی یکی از استثنایی‌ترین سال‌های عملیات‌های خودجوش مردمی و جوانان کار خود را آغاز خواهد کرد. تا نیمه ماه ۱۲ سال ۲۰۲۲ تعداد شهدای فلسطینی به آمار خیره کننده ۲۲۳ نفر رسیده است و از سوی دیگر ۳۰ صهیونیست کشته شده اند که در ۱۰ سال اخیر بی سابقه است.
منبع: مهر