محمدعلی زلفی، گل وزیر علوم تحقیقات و فناوری گل امروز در مراسم اختتامیه هفته پژوهش پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی که با حضور دکتر مهدی گلشنی، دکتر غلامعلی حداد عادل و دکتر جمیله علم‌الهدی و جمعی از اساتید علوم انسانی برگزار شد، ضمن تبریک هفته پژوهش، با بیان اهمیت پژوهش، گفت: پژوهش از آن جهت مهم است که انسان چیزهایی می‌بیند که دیگران ندیده‌اند، موضوعاتی که دیگران به آن نیندیشیده‌اند و راه‌هایی که دیگران نرفته‌اند.
وی با بیان اینکه خروجی پژوهش نوآوری است، اظهار کرد: نوآوری وقتی در عرصه فناوری نرم و سخت وارد می‌شود، یک شور و نشاط و فرهنگ جدیدی را ایجاد می‌کند. فرهنگ بهترین و بزرگ‌ترین سرمایه یک کشور است و باید توجه داشت که فرهنگ‌ها روزآمد می‌شوند.
وی ادامه داد: فرهنگ که روزآمد نشود، جامعه در جا می‌زند و با علم و فناوری جدید، فرهنگ جدیدی ایجاد می‌شود. علم و فناوری، برونداد پژوهش است که تولید خدمت و سرمایه می‌کند.
وزیر علوم با بیان اهمیت توجه به اقتصاد پژوهش، گفت: وقتی به پژوهش توجه ویژه‌ای شود و اقتصاد پژوهش در سر فصل‌های مدیریت جامعه قرار بگیرد، فرهنگ جدیدی ساخته می‌شود.
وی در ادامه به ضرورت توجه به علوم انسانی اشاره کرد و گفت: علوم انسانی اهمیت زیادی دارند. علوم طبیعی در جامعه آسایش ایجاد می‌کنند، اما رشته‌های علوم انسانی برای بشر آرامش ایجاد می‌کنند. برای همین ممکن است جامعه‌ای از نظر آسایشی شرایط خوبی داشته باشد، ولی در آرامش مشکل داشته باشد و بالعکس.
زلفی‌گل اظهار کرد: اگر به رشته‌های علوم انسانی توجه نشود، یعنی جامعه برای آرامش خودش، ارزش قائل نیست. اگر علوم طبیعی برای سلامت جسمی جامعه ضروری است، علوم انسانی برای سلامت روحی جامعه ضرورت دارد.
وی به مشکل بزرگ جامعه ما در توزیع متوازن استعداد اشاره کرد و گفت: اینکه بخش قابل توجهی از استعدادهای برتر کشور، به رشته‌های خاص می‌روند؛ یعنی نظام استعدادیابی سیستم ما کاریکاتوری عمل می‌کند. در حالی که در دنیا بخش بزرگی از استعدادهای جامعه به سمت علوم انسانی می‌روند.
وزیر علوم یکی از وظایف پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی را ارائه راهکار عنوان کرد و گفت: راهکارهایی درباره اینکه چگونه می‌توانیم توزیع متوازن استعدادها را داشته باشیم؟ آیا می‌شود یک دیپلم داشته باشیم به جای علوم انسانی، تجربی و ریاضی و ...؟ در مورد مهارت محوری چه کاری انجام دهیم؟ چه کنیم که دانش‌آموختگان ما علاوه بر دانش نظری مهارت آموزی هم داشته باشند؟
وی ادامه داد: دانشمندان علوم انسانی ما می‌توانند با راهبردهای عملیاتی به مسئولین کمک کنند. مسئولین باید مجری افکار دانشمندان علوم انسانی شوند.
زلفی‌گل با تاکید بر اینکه باید نقش علوم انسانی در خلق فناوری‌های نرم جدی گرفته شود، گفت: باید مشخص شود که چه کاری باید انجام دهیم که ارتباط پژوهشگران با نیازهای جامعه، نظام‌مند و سیستماتیک باشد.
وزیر علوم به راه‌اندازی سامانه نظام ایده‌ها و نیازها (نان) اشاره کرد و گفت: پژوهشگران این پژوهشگاه نیز باید بتوانند مطالعاتشان را در راستای نیازها انجام دهند. با توجه به ارتقای پایه‌های تشویقی اعضای هیئت علمی به ۶۰ پایه، ضروری است اساتید این پژوهشگاه نیز از ظرفیت تحقیقات نیازمحور استفاده کنند.
وی خطاب به پژوهشگران پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: شما می‌توانید پیشنهاد کنید که چگونه باید بخش قابل توجه استعداد برتر را به سمت علوم انسانی هدایت کنیم.
زلفی‌گل اظهار کرد: ما مشاهده کرده بودیم که مدال‌آوران المپیاد در زمان انتخاب رشته، رشته‌هایی را انتخاب می‌کنند که خیلی ربطی به موضوع مدالشان ندارد؛ چراکه نسبت به آینده شغلی خودشان مطمئن نیستند.
وزیر علوم توضیح داد: ما امسال با همکاری با معاونت علمی ریاست جمهوری و بنیاد ملی نخبگان توانستیم با یک پیشنهاد، در صورت انتخاب رشته‌های خاص برای داوطلبین تا رتبه ۲۰۰ علوم تجربی و ریاضی و تا رتبه ۱۰۰ برای علوم انسانی و هنر، بورس شوند و حقوق دریافت کنند. همین باعث شد ورود افرادی که مدال کسب کرده‌اند، به این رشته‌ها دو برابر شود.
وی ادامه داد: شما نیز راه‌هایی به ما نشان دهید که بتوانیم با آن‌ها توزیع متوازن استعداد داشته باشیم و افراد بر اساس علاقه ذاتی خودشان انتخاب رشته کنند.
زلفی گل اشتغال را یک مشکل عمده در کشور دانست و گفت: یکی از دلایل توجه به شرکت‌های دانش بنیان همین است. چون شغل ایجاد کردن برای افرادی که تحصیلات عالیه دارند، هزینه بالایی دارد. برای همین رهبری این سال را تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین نامگذاری کردند تا بتوان برای این افراد شغل ایجاد کرد.
وی یکی از مشکلات در بخش اقتصاد پژوهش را تحقیقات بین رشته‌ای، چند رشته‌ای و تحقیقات گروهی عنوان و اظهار کرد: نظام ارزیابی، تحقیقات فردی را بیشتر تشویق می‌کند و این نوع تحقیقات امتیازات بیشتری دارند. این موضوع باید بازنگری شود. چون در شکاف بین رشته‌های مختلف، امکان رشد بیشتر است و حتماً نوآوری و خروجی آن نیز ارزشمندتر است. درخواست داریم که پژوهشگاه علوم انسانی در مورد این موضوع راهکار دهد و خودش نیز سرآمد باشد.
وزیر علوم تصریح کرد: آسایش و آرامش در جامعه از طریق توجه به علوم طبیعی و علوم انسانی محقق می‌شود. در تدوین قوانین باید به ماهیت رشته‌های مختلف توجه داشته باشیم و سرآغاز آن می‌تواند از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی باشد.