نخستین بار شهریور سال ۹۶ بود که اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیرو‌های مسلح از راه‌اندازی قرارگاه مهارت آموزی به منظور تخصصی شدن سربازی خبر داد و اعلام شد سربازانی که مهارت‌های تعیین شده را فرابگیرند می‌توانند از امتیازاتی نظیر کسر خدمت و استفاده از مرخصی استفاده کنند.
بر اساس تصمیمات اخذ شده در خصوص رویکرد جدید خدمت سربازی قرار شد که در آن کارکنان وظیفه در طول خدمت با گذراندن آموزش مهارت آموزی حداقل یک مهارت فنی را فراگرفته تا زمینه اشتغال آن‌ها پس از پایان خدمت هموارتر شود.
همچنین در اجرای طرح مهارت آموزی سربازان وظیفه مقرر شد برای کارکنان وظیفه‌ای که قبل از اعزام به خدمت وظیفه دارای یک تخصص فنی خاص بوده‌اند و یا در مدت خدمت سربازی با به‌کارگیری تخصصی در نیرو‌های مسلح عملاً مهارت لازم را در فعالیت مربوطه کسب کرده‌اند و در عین حال فاقد گواهینامه تخصصی هستند، گواهینامه رسمی صادر شود.
بررسی وضعیت این طرح موضوعی شد تا در جریان بازدید "سرهنگ محمود خلجی" معاون تربیت و آموزش فرماندهی انتظامی استان مرکزی در مصاحبه‌ای تفصیلی ابعاد اجرای طرح در استان به بحث و گفتگو گذاشته شود که مشروح آن در زیر می‌آید:
گفتگو را از ضرورت تربیت نیروی انسانی ماهر آغاز کنیم، چرا باید نیروی انسانی توانمند و آموزش دیده تربیت کرد؟
هر کشوری برای حفظ و ارتقاء امنیت و تمامیت ارضی خود نیازمند نیرویی سازمان یافته و مقتدر است که مسئولیت حفظ امنیت و استقلال کشور را برعهده گیرد، در نظام جمهوری اسلامی خدمت وظیفه عمومی یکی از راه‌های تأمین این نیاز است که نزدیک به نیمی از سرمایه انسانی یگان‌های نیرو‌های مسلح را کارکنان وظیفه تشکیل می‌دهند.
سربازان با توجه به شرایط جسمی و نشاط جوانی از مهم‌ترین ارکان آمادگی دفاعی و رزمی و پل ارتباط بین نیرو‌های مسلح با جامعه بوده و زمینه مردمی شدن نیرو‌های مسلح و آمادگی دفاعی را فراهم می‌سازند.
فرمانده معظم کل قوا در خصوص مهارت آموزی کارکنان وظیفه مقرر فرمودند مهارت آموزی سربازان وظیفه هم از لحاظ کاری و مهارت‌ها و هم از لحاظ اخلاقی، فکری و دینی کار بسیار مهمی است و باید در دستور کار قرار گیرد.
در راستای مهارت آموزش و توانمندسازی کادر وظیفه و نیروی انسانی چه اقداماتی شده است؟
در اجرای تدابیر مقام معظم رهبری قرارگاه مرکزی مهارت آموزی کارکنان وظیفه نیرو‌های مسلح در سال ۹۶ با دو مأموریت اصلی توانمندسازی و ارتقاء شایستگی حرفه‌ای کارکنان وظیفه و مشاوره، هدایت و حمایت به منظور افزایش سطح آمادگی برای ورود به بازار کار پس از پایان سربازی تشکیل شد.
راه‌اندازی قرارگاه مهارت آموزی سربازان در فرماندهی انتظامی استان یک اقدام مهم بوده که البته اولویت اصلی این قرارگاه توانمندسازی، جذابیت، نشاط سربازی و استفاده بهینه و اثربخش از دوران خدمت مقدس سربازی است.
سربازان در دوره‌های مهارت‌آموزی چه آموزش‌هایی را فرا می‌گیرند؟
سربازان به محض اینکه وارد حوزه سربازی می‌شوند کارگاه‌هایی برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود که طی هماهنگی‌های انجام شده بین اداره کل فنی و حرفه‌ای و جهاد کشاورزی مشاغل و مهارت‌هایی فرا می‌گیرند.
از جمله اینکه مهارت‌هایی مانند پرورش قارچ، پرورش گیاهان زینتی، برق ساختمان، تعمیرات پکیج، تعمیرات موبایل و مواردی دیگر به صورت ویژه به سربازان آموزش داده می‌شود و در پایان خدمت سربازی گواهینامه مهارتی برای سربازان صادر می‌شود.
این گواهینامه چه ارزشی دارد و چه حمایتی از سربازان پس از فراگیری دوره مهارت صورت می‌گیرد؟
با استفاده از گواهینامه مهارتی طی توافقات صورت گرفته با بانک‌ها ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات قرض‌الحسنه با بازپرداخت ۷ ساله به سربازان پرداخت می‌شود که بعد از خدمات سربازی برای خود شغلی ایجاد کنند، کسانی که گواهینامه مهارتی دریافت نکرده باشند وام به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد بنابرین نیاز است گواهینامه مهارتی را در یکی از حوزه‌ها دریافت کنند.
پرسنل وظیفه حتما باید یکسری از دوره‌های آموزش مهارتی را دریافت کنند چراکه اگر مهارت‌ها را یاد نگیرند و گواهینامه دریافت نکنند در پایان محدودیت‌هایی برای آن‌ها ایجاد می‌شود بنابراین گذاراندن دوره‌های آموزشی برای سربازان وظیفه الزامی است.
سربازان می‌توانند مهارت‌های خود را ثبت کنند تا از مشوق‌هایی که در نظر گرفته‌ایم استفاده کنند. بسیاری از سربازان مهارت‌های اختصاصی مانند نجاری، تعمیرات، منبت‌کاری و گچ کاری دارند و اگر این سرباز مدرک داشته باشد وقتی در سامانه سرباز ماهر ثبت نام کند می‌تواند با گواهی و مدرک رسمی سازمان فنی و حرفه‌ای خود از مشوق‌های تعیین شده استفاده کند.
دایره اقدام در حوزه مهارت‌آموزی محدود به یک مجموعه خاص است یا تدبیری دیگر درنظر گرفته شده است؟
دستورات فرماندهی معظم کل قوا یک اقدام کلی است که به صورت ویژه در ارتش، فراجا و سپاه در دستور کار قرار دارد و سالانه تمام سربازانی که وارد نیرو‌های مسلح می‌شوند از بدوو ورود مورد آموزش قرار می‌گیرند.
بعد از تقسیم شدن در یگان‌های خدمتی به جهت اینکه مهارت آن‌ها فراموش نشود دوره به صورت ویژه استمرار پیدا می‌کند و آموزش می‌بینند تا بعد از خدمت سربازی در یک حرفه‌ای مهارت داشته باشند.
پلیس این استان در این حوزه گام‌های بلندی برداشته است تا ضمن کاهش بیکاری و افزایش اشتغال سربازان انتظامی استان مرکزی که سرمایه اجتماعی پلیس است، بتوانند در پایان خدمت مقدس سربازی با فراگیری حداقل یک فن و مهارت در خدمت اقتصاد خانواده خود باشند.
همچنین بحث مهارت آموزی سربازان به منظور ارتقای سطح دانش و تخصص آن‌ها از مسائل مهم است که این موضوع به صورت جدی در دستور کار پلیس قرار دارد و دوره‌های آموزشی برای سربازان به صورت پیوسته تدوین شده است.
آیا آماری از وضعیت ارائه آموزش‌های مهارتی برای سربازان در مجموعه انتظامی استان مرکزی دارید؟
از جمله اقدامات مهم در راستای کمک به اشتغال کارکنان وظیفه که قابل انجام است مهارت افزایی آنان در محیط کار واقعی در طول خدمت سربازی و صدور گواهی سابقه کار مهارتی برای افراد واجد شرایط است.
در این راستا سال ۱۴۰۰ تعداد ۵۸۰ نفر سرباز در قالب ۳۴ دوره و در سال ۱۴۰۱ تعداد ۶۱۱ نفر سرباز در قالب ۳۷ دوره آموزش مهارتی خود را در فنی و حرفه‌ای و جهاد کشاورزی گذرانده‌اند و نمره قبولی اخذ کرده‌اند.
طی توافقات صورت گرفته از طرف استانداری تکلیفی برای بانک‌ها ایجاد شده که حتما باید ۱۵۰ میلیون تومان در اختیار سربازان آموزش‌دیده قرار دهند که با توجه به گذشت زمان و افزایش تورم مبلغ وام نیز تغییر پیدا می‌کند.
از جمله برنامه‌های ابلاغی در حوزه سرمایه انسانی سرباز، توانمند سازی و مهارت آموزی کارکنان وظیفه، بکارگیری بهینه آنان در مشاغل تخصصی، خوشایند سازی محیط خدمتی فراهم کردن زمینه بروز خلاقیت‌های بالقوه با بهره‌مندی از فرصت خدمت سربازی و آماده سازی کارکنان وظیفه برای وورد موفق به جامعه و بازار کار است و همواره در اولویت کار نیرو‌های مسلح قرار داشته است.
منبع: تسنیم