هنوز از خبر جنجالی و تعجب آور اتوبوس‌های دست دوم خارجی که معاون شهردار تهران داده بود چند ماهی نگذشته بود که مجددا خبر جالب تری از معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران منتشر شد؛ آن هم اجاره واگن مترو به منظور حل مشکل کمبود قطار‌های خطوط مترو شهر تهران...! اجاره واگن مترو چطور ممکن است؟ آیا قرار است سرنوشت این واگن‌های اجاره‌ای هم همچون وعده اتوبوس دست دوم شود که اصلا مشخص نیست از کجا قرار است بیاید و به کجا برود؟
۲۳ مهر امسال بود که علیرضا زاکانی شهردار تهران اعلام کرد که خرید ۶۳۰ واگن جدید برای متروی تهران در مرحال پایانی است و برای تأمین ۱۱۳ دستگاه واگن با شرکت واگن سازی تهران وارد انعقاد قرارداد شده‌ایم، دولت برای این امر ۷۷ میلیون یورو اختصاص داده است؛ حالا سوال اینجاست بعد این همه شعار‌ها و وعده‌ها؛ معاونت حمل و نقل به تازگی متوجه شده که ساخت و خرید واگن زمان بر است؟ طبق آمار حدود سه سال از ورود آخرین واگن‌ها به شبکه مترو تهران می‌گذرد. واگن‌هایی که قرارداد خرید آن در دوره چهارم مدیریت شهری منعقد شد و درنهایت در نیمه نخست سال ۱۳۹۸ وارد خطوط مترو تهران شدند.
نکته مهم این است که بسیاری از مدیران شهری معتقد بودند که باید به ظرفیت داخل اعتماد کرد و برای بحث حمل و نقل عمومی از توان داخلی استفاده کنیم، اما هم اتوبوس‌های دست دوم قرار بود از کشور آلمان بیاید و هم واگن‌های اجاره‌ای مترو از کشورهای دیگر! بدون شک، همه کشورهایی که مسیر توسعه و پیشرفت را پیموده و امروز در حوزه‌های مختلف به خودکفایی رسیده‌اند، در گام نخست به توان پژوهشگران و صنعتگران داخلی خود اعتماد و از تمام ظرفیت‌های موجود استفاده کرده‌اند.
حتی در شرایط حضور شرکای خارجی، این همکاری وابسته به انتقال فناوری بوده است؛ در غیر این صورت، واگذاری بازار کشور به خارجی‌ها بدون انتقال دانش فنی، فقط به معنای رفع نیاز بوده و ثمره‌ای جز وابستگی و ایجاد فرصت‌های شغلی برای نیروهای کار کشورهای دیگر نخواهد داشت.
پرویز سروری نایب رئیس شورای شهر تهران روز گذشته درباره این موضوع اظهار کرد که هم اکنون تهران با کمبود واگن مواجه است و همچنان در حال قرارداد با کشورهای سازنده واگن هم هستیم و تا زمان تأمین واگن‌های جدید مجبور به استفاده از واگن استیجاری خواهیم بود.
وی تاکید کرد: واردات واگن‌های استیجاری هم برای حل مشکل حمل و نقل عمومی و آلودگی هوا است. واگن استیجاری از کشورهایی که قابلیت و استاندارد دارند وارد می‌شود.
در این راستا با سیدجعفری تشکری هاشمی رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران گفتگو کردم، او به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت که موضوع واگن‌های اجرایی برای اولین بار مطرح شده و شهرداری هیچ مشورتی هم با شورای شهر تهران نداشته است و اصلا نمی‌دانیم منظورشان چیست آیا مقرون به صرفه اند؟ اگر بررسی نشود جنبه اجرایی ندارد.
وی بیان کرد: اجاره واگن مترو واقعا مبهم است و تنها بر اساس فرضیات خودمان یک سری تصورات داریم و به نظرم تنها یک نظریه ابتدایی است؛ برای خرید واگن نباید مثل اتوبوس به سمت دست دوم رفت و راهکار‌های مصوب شورا و دولت و شهرداری انجام شود.
تشکری هاشمی گفت: اگر هزینه خرید واگن مترو را بدهند اصلا زمان نمی‌برد، اما وقتی هیچ پولی نمی‌دهند ۱۰ سال هم زمان می‌برد.
همچنین در ادامه سیدمحمد آقامیری نایب رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اعلام کرد که درباره واگن اجاره‌ای در شورا بحثی نشده است و به نظر می‌آید قرار است بخش خصوصی وارد عمل شود که از کشورهای همسایه واگن کرایه کنند و قرارداد پیمایی امضا کنند.
وی بیان کرد: تاکید ما این است که چنین موضوعات مهمی اول در صحن شورا مطرح شود تا به صورت جدی پیگیری کنیم.
این موضوعات در حالی مطرح می شود که شهردار تهران پیشنهاد راه اندازی تراموا می دهد اما این طرح با مخالفت بسیاری از اعضای شورای شهر تهران رو به رو شد و همه اعضا متفق القول بر این باورند تا زمانی که شبکه مترو ما نیاز به توسعه و تعمیرات اساسی دارد نباید از چنین پروژه های هزینه بری در تهران سخن به میان آورد.وقتی هنوز بر سر واگن مترو تصمیم گیری درستی نشده چرا باید پیشنهادی مهم و به این بزرگی داده شود؟ بهتر نیست موضوعات مبهم اول شفاف سازی شود و بعد به سراغ چنین طرح های بزرگ رفت.
ناصر امانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران درباره خرید واگن و مشکلات آن بر این باور است که مشکلات موجود باید به واسط همکاری دولت و شهرداری به سرانجام برسد چراکه امروزه مردم به دنبال ماحصل تلاش ها هستند و تحمل این وضعیت مترو طاقت فرسا شده است.اگر قرار است گشایشی در حوزه حمل و نقل اتفاق بیافتد مترو به عنوان ستون این ناوگان در صدر توجه است. ما زمانی که خطوط مترو و ایستگاه های رها شده را تکمیل و افتتاح کردیم می توانیم به سمت راه اندازی تراموا برویم.
وی می گوید: قرار بود با حضور آقای زاکانی در قامت شهردار تهران هر ماه یک ایستگاه مترو به بهره برداری برسد اما عملا تا این لحظه هیچ اتفاقی نیفتاده است. تراموا به واسطه ظرفیت و گنجایشی که دارد نمی تواند مشکل حمل و نقل عمومی را حل بکند و بیشتر در جذب توریست می توانند کمک کننده باشد.