صدای پای پاییز که شنیده می‌شود، کشاورزان خراسان جنوبی هم فصل خوشحالیشان فرا می‌رسد؛ چرا که وقت، وقت برداشت زعفران است.
هنوز روی خورشید نمایان نشده که زحمت کشان زعفران کار از شیرینی خواب گذشته و راهی می‌شوند تا گل امید را از مزارع زعفران برداشت کنند.
قدمت کاشت زعفران در خراسان جنوبی به ۷۰۰ سال پیش بر می‌گردد؛ زعفران این استان به علت برداشت گل قبل از طلوع آفتاب و برداشت غنچه قبل از باز شدن از کیفیت، عطر و قدرت رنگ دهی بالایی برخوردار است که مشتریان زیادی در آلمان، اسپانیا و کشور‌های حاشیه خلیج فارس دارد.
زعفران در ایران در سه استان خراسان رضوی، شمالی و جنوبی و همچنین استان‌های یزد، کرمان، گیلان و مازندران کشت می‌شود، اما عطر و طعم زعفران خراسان جنوبی شهرت جهانی دارد و این استان پیشتاز و پرچم دار تولید بهترین زعفران در جهان است.
هدیه ۷۰ تنی مزارع زعفران به کشاورزان
خاوران ایران قطب تولید زعفران است و پایتخت کیفی این محصول را در خود جای داده که معیشت ۳۲ هزار خانوار به آن وابسته است.
جعفری رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: در دیار خاوران ۱۷ هزار و ۵۰۰ هکتار زمین زیر کشت زعفران قرار دارد.
او افزود: پیش بینی تولید زعفران خشک امسال در استان از این سطح زیرکشت، ۷۰ تن است.
جعفری با بیان این که قاین پایتخت کیفی زعفران ایران و جهان است ادامه داد: در این شهرستان ۱۵ هزار و ۲۰۰ هکتار زمین زیر کشت طلای سرخ است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی عنوان کرد: امسال حدود ۲۰ تن زعفران خشک در قاین تولید شده و ۳۲ هزار خانوار بهره بردار خرده مالک زعفران در استان هستند.
از برداشتی پربار تا امید به کسب سود واقعی
کشاورزان زعفران کار امسال از میزان برداشت محصول و افزایش آن خشنودند و قیمت گل‌های ارغوانی زعفران نیز راضی کننده به نظر می‌آید.
مصطفایی یکی از زعفران کاران شهرستان قاین با اشاره به اینکه امسال برداشت زعفران نسبت به پارسال افزایش دارد گفت: تاکنون حدود ۱۰۰ کیلوگرم گل زعفران برداشت کرده ام.
او افزود: تا ده روز دیگر که برداشت ادامه داشته باشد، می‌توان محصول بیشتری نیز جمع آوری کرد و امسال برای اکثر کشاورزان سالی خوب بوده است.
مصطفایی اظهار کرد: زمین‌های من و فرزندانم که آن‌ها هم زعفران کار هستند در شهر آبیز قرار دارد.
این کشاورز زعفران کار شهرستان قاین و شهر آبیز در خصوص قیمت محصول گفت: هم اکنون گل‌ها را از کیلویی ۲۷۰ تا ۳۶۰ هزار تومان می‌فروشند.
او عنوان کرد: نمی‌توان الان قیمت گذاری دقیقی برای زعفران خشک انجام داد و باید دید که وضعیت صادرات چگونه است؛ اگر خوب باشد قیمت بالا می‌رود.
بیشتر بخوانید
مصطفایی با اشاره به طرح‌های حمایتی دولت افزود: اگر طرحی اجرا شود که بتواند دست دلال را حذف کند بسیار خوب است، چون در زمان فروش محصول به دلال، مالمان به هدر می‌رود و ما سودی نمی‌بینیم.
این کشاورز تصریح کرد: اگر طرح دولت قوی باشد می‌تواند به راحتی محصول ما را تبدیل به پول کند و ما هم راضی خواهیم بود.
پرداخت تسهیلات برای کشت زعفران ارگانیک
موسوی مدیر جهاد کشاورزی قاین با اشاره به اینکه نحوه خشک کردن و فرآوری زعفران در بازاریابی و فروش و حتی صادرات آن تأثیر زیادی دارد، گفت: ۴ واحد فرآوری و بسته بندی زعفران در این شهرستان فعال است.
او ادامه داد: صادرات زعفران در سال‌های اخیر رونق گرفته است، ولی درصد کمی از زعفران به صورت ارگانیک صادر می‌شود و صادرات این محصول نیازمند بازاریابی و توجه بیشتر به تولید زعفران ارگانیک است.
موسوی تصریح کرد: برای حمایت از کشت زعفران ارگانیک، تسهیلاتی از محل اعتبارات گیاهان دارویی به صورت قرض الحسنه به زعفران کارانی که قصد کاشت مزرعه زعفران ارگانیک را دارند و تحت پوشش شرکت‌های دارای مجوز تولید محصولات ارگانیک هستند به ازای هر هکتار ۸۰۰ میلیون ریال تعلق می‌گیرد.
دولت برای حمایت از زعفران کاران برنامه‌هایی را از سال‌های گذشته به اجرا در آورده است و امسال نیز طرح خرید حمایتی زعفران در استان به اجرا در می‌آید.
رضوی مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی در خصوص خرید حمایتی زعفران در استان گفت: به زودی خرید زعفران به صورت حمایتی از کشاورزان در استان آغاز می‌شود.
او افزود: برای اجرای این طرح ۴ مرکز خرید در شهرستان‌های بیرجند، قاین، سرایان و فردوس در نظر گرفته شده و با اجرای طرح، فعال می‌شوند.
رضوی در خصوص قیمت خرید محصول از زعفران کاران اظهار کرد: قرار شده تا زعفران نگین با قیمت هر کیلوگرم ۴۱ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان و زعفران شبه نگین با قیمت هر کیلوگرم ۳۳ میلیون تومان خریداری شود.
مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی تصریح کرد: زعفران پوشال مرغوب هر کیلوگرم ۳۲ میلیون تومان، زعفران پوشال معمولی هر کیلوگرم ۳۱ میلیون تومان و زعفران دسته پیچ هر کیلوگرم ۲۵ میلیون تومان قیمت دارد.
او با بیان اینکه ۳۰ درصد مبلغ زعفران خریداری شده به صورت نقدی به کشاورز داده می‌شود، عنوان کرد: محصول خریداری شده تا ۳ ماه به صورت امانتی نگهداشته شده و در صورتی که در بازار آزاد قیمت بیشتر باشد، کشاورز می‌تواند محصول خود را تحویل گرفته و در بازار آزاد عرضه کند.
پاییز، فصل خودنمایی طلای سرخ
هر ساله با فرا رسیدن فصل خزان، کشاورزان خاوران چشم امیدشان به ارغوانی شدن زمین‌هایی است که از آن‌ها طلای سرخ برداشت می‌شود.
زعفران خراسان جنوبی با قدمت ۷۰۰ ساله به دلیل برداشت گل قبل از طلوع آفتاب و به صورت غنچه، از کیفیت بالایی برخوردار است.
۱۷ هزار و ۵۰۰ هکتار از دیار خاوران به زعفران اختصاص یافته و امسال پیش بینی برداشت این محصول ارزشمند ۷۰ تن است.
امسال نیز، چون گذشته کشاورزان این خطه قبل از طلوع آفتاب به معادن ارغوانی خود می‌روند تا مرغوب‌ترین زعفران ایران را برداشت و به بازار عرضه کنند.
گزارش از زهرا رضایی