با شروع فصل سرد سال و راه اندازی و استفاده از وسایل گرمایشی، سازمان پزشکی قانونی کشور در خصوص خطر مرگ ناشی از مسمومیت با گاز مونوکسید کربن به هموطنان هشدار داد و بر لزوم رعایت نکایت ایمنی و دستورالعمل‌های موجود در استفاده از این وسایل تأکید کرد.
طبق اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور، بر اساس آمار‌های موجود همواره و به ویژه در نیمه دوم هر سال تعدادی از هموطنان به دلیل مسمومیت با گاز مونوکسید کربن جان خود را از دست می‌دهند که عمده این حوادث به دلیل بی توجهی به استاندارد‌ها در به کارگیری وسایل گرمایشی و رعایت نکردن نکات و اصول ایمنی اتفاق می‌افتد.
۷۸.۲ تلفات سال گذشته در نیمه دوم سال ثبت شده است
در سال گذشته (۱۴۰۰)، ۸۳۹ نفر به دلیل مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در کشور جان خود را از دست دادند که از این تعداد ۶۳۱ نفر مرد و ۲۰۸ نفر زن بودند.
از این تعداد ۷۸.۲ تلفات در نیمه دوم سال ثبت شده است. به بیان دیگر ۶۵۶ نفر از فوت شدگان مسمومیت با گاز سال گذشته در نیمه دوم سال جان باخته اند.
در سال گذشته بیشترین آمار تلفات گازگرفتگی با ۱۷۴ نفر در دی ماه و پس از آن در بهمن ماه با ۱۶۱ فوتی گزارش شده است؛ بنابراین توصیه می‌شود که هموطنان در آستانه ورود به فصل زمستان توجه بیشتری به نکات گفته شده در پیشگیری از مسمومیت با گاز داشته باشند.
کاهش ۲۲.۵ درصدی تلفات گازگرفتگی در مهر امسال
در مهر ماه امسال ۳۱ نفر بر اثر مسمومیت با گاز در کشور جان خود را از دست دادند این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که تعداد تلفات ۴۰ نفر بود، ۲۲.۵ درصد کمتر شده است.
مرگ ۲۵۵ نفر بر اثر مسمومیت با گاز در هفت ماهه امسال.
اما در هفت ماهه اول سال جاری ۲۵۵ نفر بر اثر مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن در کشور جان باختند که از این تعداد ۱۸۹ نفر مرد و ۶۶ نفر زن بودند. این آمار در مقایسه با مدت مشابه آن در سال گذشته، ۱۴.۳ درصد بیشتر شده است.
در این مدت استان‌های تهران با ۳۲، خراسان رضوی با ۳۰ و آذربایجان شرقی با ۲۷ فوتی بیشترین تلفات گازگرفتگی را داشته اند.
سازمان پزشکی قانونی کشور به منظور آگاهسازی هرچه بیشتر مردم عزیز و پیشگیری از بروز حوادث ناخوشایند و مرگ و مسمومیت افراد بر اثر گازگرفتگی نکاتی را در خصوص علایم مسمومیت با گاز و جلوگیری از مرگ افراد بر اثر گارگرفتگی به شرح زیر ارائه می‌دهد:
منواکسیدکربن:
یکی از شایع‌ترین موارد مسمومیت که پزشک قانونی با آن سروکاردارد، مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن است که احتراق ناقص سوخت‌های فسیلی باعث تولید آن شده و به علت تمایل شدید آن برای اتصال به هموگلوبین (حدود ۲۰۰ برابراکسیژن)، حتی غلظت‌های پایین آن نیز می‌تواند در بدن تجمع یابند و مسمومیت با مونوکسیدکربن ایجاد کند.
منوکسیدکربن گازی است بی رنگ و بو، و بخاری، آبگرمکن، شومینه و اجاق گاز‌های با سیستم تهویه نامناسب (دودکش) عامل مسمومیت با این گاز می‌شود.
علائم مسمومیت با گاز منواکسیدکربن:
مسمومیت با منوکسیدکربن می‌تواند طیف وسیعی از علائم را شامل شود که در بیماری‌های مختلفی دیده می‌شود، متاسفانه بسیاری از این علائم شبیه به علائم سرماخوردگی است و اکثر افراد فکر می‌کنند به دلیل سردی هوا دچار سرماخوردگی شده اند و سعی در خوابیدن می‌کنند.
عمده این علایم عبارتند از:
۱-سردرد
۲- ضعف جسمانی
۳-سرگیجه و بی قراری
۴-تهوع و استفراغ
۵-خمیازه کشیدن بیش ازحد
۶-کاهش دید
۷-حالت خواب آلودگی شدید، کسلی، خستگی و کاهش قدرت عضلانی
این موارد علایم اولیه مسمومیت درافراد به شمار می‌روند. چنانچه افراد دراین مرحله متوجه چنین علایمی شدند با خارج شدن از فضای آلوده می‌توانند از پیشرفت مسمومیت جلوگیری کنند.
علائم مراحل پایانی و نزدیک به مرگ:
کبودی دست، دور لب‌ها و نوک انگشتان از علایم پایانی مسمومیت با این گاز به شمار می‌روند که در نهایت فرد دچار تنگی نفس شده و فوت می‌کند.
گروه‌های در معرض خطر:
تمامی افراد در معرض خطر قرار دارند، ولی کودکان، زنان باردار و سالمندان جزو گروه آسیب پذیرتر هستند و بیشتر در معرض خطر مسمومیت با منوکسیدکربن قرار دارند. علایم مسمومیت نیز در آنان سریع‌تر و با شدت بیشتری ایجاد می‌شود.
چگونگی برخورد با افراد مسموم شده با گازمنواکسیدکربن:
۱-در و پنجره‌های محیط را باز کنید.
۲-فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کنید.
۳-یقه پیراهن و کمربند و لباس‌های تنگ افراد مسموم را باز کنید.
۴-در صورت امکان اکسیژن دهی به فرد مسموم شده انجام شود.
۵-بازنگه داشتن راه‌های هوایی و تماس با اورژانس ۱۱۵ در مراحل بعدی درمانی باید مورد توجه قرارگیرد.
هشدار مسمومیت با گاز منوکسیدکربن با شروع روز‌های سرد سال با شروع فصل سرد سال و راه اندازی و استفاده از وسایل گرمایشی، سازمان پزشکی قانونی کشور در خصوص خطر مرگ ناشی از مسمومیت با گاز منوکسید کربن به هموطنان هشدار داد و بر لزوم رعایت نکایت ایمنی و دستورالعمل‌های موجود در استفاده از این وسایل تأکید کرد.
طبق اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور، بر اساس آمار‌های موجود همواره و به ویژه در نیمه دوم هر سال تعدادی از هموطنان به دلیل مسمومیت با گاز منوکسید کربن جان خود را از دست می‌دهند که عمده این حوادث به دلیل بی توجهی به استاندارد‌ها در به کارگیری وسایل گرمایشی و رعایت نکردن نکات و اصول ایمنی اتفاق می‌افتد. ۷۸.۲ تلفات سال گذشته در نیمه دوم سال ثبت شده است در سال گذشته (۱۴۰۰)، ۸۳۹ نفر به دلیل مسمومیت با گاز منوکسید کربن در کشور جان خود را از دست دادند که از این تعداد ۶۳۱ نفر مرد و ۲۰۸ نفر زن بودند. از این تعداد ۷۸.۲ تلفات در نیمه دوم سال ثبت شده است. به بیان دیگر ۶۵۶ نفر از فوت شدگان مسمومیت با گاز سال گذشته در نیمه دوم سال جان باخته اند.
در سال گذشته بیشترین آمار تلفات گازگرفتگی با ۱۷۴ نفر در دی ماه و پس از آن در بهمن ماه با ۱۶۱ فوتی گزارش شده است؛ بنابراین توصیه می‌شود که هموطنان در آستانه ورود به فصل زمستان توجه بیشتری به نکات گفته شده در پیشگیری از مسمومیت با گاز داشته باشند. کاهش ۲۲.۵ درصدی تلفات گازگرفتگی در مهر امسال در مهر ماه امسال ۳۱ نفر بر اثر مسمومیت با گاز در کشور جان خود را از دست دادند این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که تعداد تلفات ۴۰ نفر بود، ۲۲.۵ درصد کمتر شده است. مرگ ۲۵۵ نفر بر اثر مسمومیت با گاز در هفت ماهه امسال، اما در هفت ماهه اول سال جاری ۲۵۵ نفر بر اثر مسمومیت با گاز منوکسیدکربن در کشور جان باختند که از این تعداد ۱۸۹ نفر مرد و ۶۶ نفر زن بودند.
این آمار در مقایسه با مدت مشابه آن در سال گذشته، ۱۴.۳ درصد بیشتر شده است. در این مدت استان‌های تهران با ۳۲، خراسان رضوی با ۳۰ و آذربایجان شرقی با ۲۷ فوتی بیشترین تلفات گازگرفتگی را داشته اند. سازمان پزشکی قانونی کشور به منظور آگاهسازی هرچه بیشتر مردم عزیز و پیشگیری از بروز حوادث ناخوشایند و مرگ و مسمومیت افراد بر اثر گازگرفتگی نکاتی را در خصوص علایم مسمومیت با گاز و جلوگیری از مرگ افراد بر اثر گارگرفتگی به شرح زیر ارائه می‌دهد: منواکسیدکربن: یکی از شایع‌ترین موارد مسمومیت که پزشک قانونی با آن سروکاردارد، مسمومیت با گاز منوکسیدکربن است که احتراق ناقص سوخت‌های فسیلی باعث تولید آن شده و به علت تمایل شدید آن برای اتصال به هموگلوبین (حدود ۲۰۰ برابراکسیژن)، حتی غلظت‌های پایین آن نیز می‌تواند در بدن تجمع یابند و مسمومیت با منوکسیدکربن ایجاد کند. منوکسیدکربن گازی است بی رنگ و بو، و بخاری، آبگرمکن، شومینه و اجاق گاز‌های با سیستم تهویه نامناسب (دودکش) عامل مسمومیت با این گاز می‌شود.
علائم مسمومیت با گاز منواکسیدکربن: مسمومیت با منوکسیدکربن می‌تواند طیف وسیعی از علائم را شامل شود که در بیماری‌های مختلفی دیده می‌شود، متاسفانه بسیاری از این علائم شبیه به علائم سرماخوردگی است و اکثر افراد فکر می‌کنند به دلیل سردی هوا دچار سرماخوردگی شده اند و سعی در خوابیدن می‌کنند. عمده این علایم عبارتند از: ۱-سردرد ۲- ضعف جسمانی ۳-سرگیجه و بی قراری ۴-تهوع و استفراغ ۵-خمیازه کشیدن بیش ازحد ۶-کاهش دید ۷-حالت خواب آلودگی شدید، کسلی، خستگی و کاهش قدرت عضلانی این موارد علایم اولیه مسمومیت درافراد به شمار می‌روند. چنانچه افراد دراین مرحله متوجه چنین علایمی شدند با خارج شدن از فضای آلوده می‌توانند از پیشرفت مسمومیت جلوگیری کنند. علائم مراحل پایانی و نزدیک به مرگ: کبودی دست، دور لب‌ها و نوک انگشتان از علایم پایانی مسمومیت با این گاز به شمار می‌روند که در نهایت فرد دچار تنگی نفس شده و فوت می‌کند. گروه‌های در معرض خطر: تمامی افراد در معرض خطر قرار دارند، ولی کودکان، زنان باردار و سالمندان جزو گروه آسیب پذیرتر هستند و بیشتر در معرض خطر مسمومیت با منوکسیدکربن قرار دارند. علایم مسمومیت نیز در آنان سریع‌تر و با شدت بیشتری ایجاد می‌شود. چگونگی برخورد با افراد مسموم شده با گازمنواکسیدکربن: ۱-در و پنجره‌های محیط را باز کنید. ۲-فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کنید. ۳-یقه پیراهن و کمربند و لباس‌های تنگ افراد مسموم را باز کنید. ۴-در صورت امکان اکسیژن دهی به فرد مسموم شده انجام شود. ۵-بازنگه داشتن راه‌های هوایی و تماس با اورژانس ۱۱۵ در مراحل بعدی درمانی باید مورد توجه قرارگیرد.
پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسیدکربن بسیار ساده است
استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد و دقت در سلامت مسیر خروجی محصولات احتراق در وسایل گرمایشی در پیشگیری از این مسمومیت از اهمیت بالایی برخورداراست. توجه داشته باشید که بخاری‌های بدون دودکش به هیچ عنوان از تولید این گاز جلوگیری نمی‌کند.
مهم‌ترین نکات مورد توجه در این خصوص به شرح زیر است:
۱- توجه به داغ بودن دودکش بهترین آزمایش سلامت دودکش است. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گاز‌های سمی از دودکش است در این صورت باید ضمن رفع نقص، به طورموقت با بازکردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد کنید.
۲- رنگ شعله بخاری و وسایل پخت و پز باید آبی باشد. چنانچه رنگ شعله قرمز، زرد و یا نارنجی باشد حتما نقص در سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط است که سریعا باید تعمیر و سوخت رسانی شود. اگر رنگ شعله بخاری آبی نباشد ممکن است هوای کافی به بخاری نرسیده و تولید گاز منوکسیدکربن کند.
۳- درصورت استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری و شومینه، نباید تمامی روزنه‌های جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود.
۴- از نصب آبگرمکن در حمام و نیز روشن کردن شعله‌های اجاق گاز درآشپزخانه برای گرم نگه داشتن محیط داخل خانه جدا خودداری شود.
۵- شومینه مشترک برای چند واحد در صورت کوچک بودن اندازه لوله و نیز مجرای خروجی دود باعث برگشت دود شومینه‌های روشن طبقات پایین به داخل آپارتمان‌های طبقات بالاتر از طریق شومینه‌های خاموش آن‌ها می‌شود.
۶- انتهای کلیه دودکش‌ها باید حداقل یک متر از سطح بام و حداقل یک متر از دیوار جانبی بام فاصله داشته و دارای کلاهک مخصوص به شکل H باشد.
۷- اگرفضای خود را با شوفاژ و سیستم حرارت مرکزی گرم می‌کنید، بستن منافذ به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی بلامانع است.
۸- در صورتی که از بخاری‌های گازسوز به منظورگرمایش محیط استفاده می‌کنید حتما مختصری تهویه از طریق در یا پنجره در فضا ایجاد و از درزبندی و بستن کامل منافذ خودداری کنید.
۹- از به کاربردن وسایل گرمایشی بدون نصب دودکش و یا دارای نقص دردودکش جدا خودداری کنید.
۱۰- به کارگیری آب گرمکن‌های دیواری در فضا‌های بسته یا مکان‌های فاقد جریان هوا مجاز نیست.
۱۱- هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد.
۱۲- هیچگاه از چراغ یا بخاری نفتی یا گازی که فاقد دودکش است درون خانه، به خصوص هنگام خواب، استفاده نکنید.