در برنامه مادر کودک شبکه سلامت سیما ودود جوادی پروانه، فوق تخصص روماتولوژی کودکان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در خصوص آفت دهان در کودکان توضیح داد.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آفت دهانی چیست، گفت: آفت دهانی، زخم دردناکی است که در ۲۰ درصد افراد جامعه و در هر دو جنس دیده می‌شود. این زخم‌ها در قسمت‌های داخلی لب ها، کف دهان، سطح زبان و سقف دهان ظاهر می شوند که معمولاً با ایجاد ضایعات فرورفته‌ای در مخاط دهان همراه است.
او آفت‌ها را به سه دسته تقسیم کرد:
۱-آفت مینور (کوچک) که همراه با ضایعات کمتر از یک سانتی متر است و پس از ۷ الی ۱۰ روز بهبود می‌یابند.
۲-آفت ماژور (بزرگ) که همراه با ضایعات بزرگتر از ۱ سانتی متر است و جهت بهبودی این زخم‌ها یک ماه زمان نیاز است.
۳-آفت‌های کنار هم قرار گرفته که سطوح زیادی را اشغال می‌کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که علت بروز آفت چیست و آیا امکان پیشگیری از این بیماری وجود دارد، گفت: علت اصلی بروز آفت مشخص نیست؛ اما یک سری عوامل، فرد را مستعد ابتلا به آفت می‌کنند. ضربه‌ها که به شکل مستقیم و یا گاز گرفتگی ناخودآگاه توسط خود شخص اتفاق می‌افتند. مواد محرک مانند انواع اسانس‌ها و افزودنی‌های غذایی. انواع مرکبات، نیترات داخل آب آشامیدنی. ابتلا به بعضی از عفونت ها مانند آبله مرغان، تبخال، ایدز، بیماری‌های روماتیسمی، استرس ها، تغییرات هورمونی، سندروم پیش از قاعدگی و علل ژنتیک در بروز زخم‌های آفت، تاثیرگذارند.
او گفت: بعضی از مواد غذایی تحریک کننده هستند و افراد با مصرف این مواد غذایی دچار آفت دهانی می شوند. از این منابع مهم غذایی می‌توان به شیر گاو، قهوه و شکلات، پنیر، سیب زمینی، مرکبات، آجیل‌ها و دارچین اشاره کرد.
وی تصریح کرد: افراد مستعد به بروز آفت، باید از علل ذکر شده دوری کنند.
جوادی پروانه کمبود مواد تغذیه‌ای در افراد مبتلا به آفت را از دیگر عوامل تحریک کننده این بیماری دانست و گفت: ۲۰ درصد افرادی که آفت می‌زنند، کمبود آهن دارند. کمبود روی، ویتامین ب۲، ب۶، ب۱۲، ویتامین دی، ویتامین‌ای و سلنیوم، می تواند باعث ایجاد و یا تشدید آفت شود.
این فوق متخصص روماتولوژی در پاسخ به این سوال که چه علائم همراهی در آفت دهانی، باعث شک در تشخیص می‌شوند، گفت: آفت، تست تشخیصی ندارد و تنها با معاینه پزشک و خصوصیات ظاهری تشخیص داده می شود.
وی ادامه داد: زخمی که درد ندارد، خوب هم نمی‌شود و محدود به یک نقطه هم نیست، آفت نیست؛ اما زخمی که فرو رفته باشد (خاکستری، زرد یا سفید باشد) و هاله قرمز در اطراف آن وجود داشته باشد و مهمتر از همه، درد داشته باشد، آفت است.
وی تصریح کرد: زخم‌های تاولی و آبکی آفت نیستند و ممکن است این ضایعات به دنبال بیماری‌های ویروسی یا عفونی و یا حتی ناشی از بیماری‌های خود ایمنی باشند.
او گفت: آفت‌های طول کشنده و تکرار شونده ممکن است از عوارض بیماری ایدز باشند. سندروم بهجت و سندروم مارشال (تب بالا در فواصل مشخصی از ماه، همراه با غدد لنفاوی برجسته) همراه با آفت دهانی هستند، افتراق آفت ساده دهان با آفت‌های به دنبال عوارض این گونه بیماری ها اهمیت ویژه‌ای دارد.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که چه آفتی نیاز به توجه ویژه دارد، گفت: اگر بیمار در کنار آفت علامت‌های دیگری مانند تب، بدن درد، درد مفصلی، بثورات جلدی، برجستگی غدد لنفاوی، اسهال و درد شکمی، تهوع و استفراغ و سردرد داشته باشد، آفتی است که نیاز به توجه خاص دارد.
وی تاکید کرد در آفت تکرار شونده در کودک، حتما به متخصص روماتولوژی مراجعه کنند.
وی افزود: کودکانی که تمایل به خوردن و نوشیدن ندارند، ممکن است آفت دهانی داشته باشند. بزرگترین مشکل در این زمان، کم آبی بدن است و کودک ممکن است، دچار تبعات کم آبی شود. با دیدن علائم بی اشتهایی در کودک، والدین داخل دهان کودک را به خوبی معاینه کنند و در صورت علائم آفت از مایعات خنک استفاده کنند تا کودک دچار کم آبی نشود.