هنگام ورود به حریم خصوصی دیگران اجازه بگیرید

حجت‌الاسلام والمسلمین بهاری، کارشناس مذهبی گفت: خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «یَایهَا الَّذینَ ءَامَنوُا لاتَدخُلوُا بُیُوتاً غَیرَ بُیوُتِکم حَتی تَستانِسوا و تسلِّموُا عَلی اهل‌ها ذلکم خَیرٌ لَّکُم لَعَلَّکُم تَذَکَّرونَ (۲۷) فَان لَّم تجِدوُا فیهَا احَداً فَلا تَدخُلُوها حتی یوذَنَ لَکم و ان قیلَ لَکُمُ ارجِعُوا فَارجِعوا هُوَ ازکی لَکُم و اللّهُ بِما تَعمَلُونَ عَلِیمٌ:‌ای کسانی که ایمان آورده اید در خانه‌هایی غیر از خانه خود وارد نشوید تا اجازه بگیرید و بر اهل آن خانه سلام کنید، این برای شما بهتر است، شاید متذکر شوید. و اگر کسی در آن نیافتید، داخل آن نشوید تا به شما اجازه داده شود و اگر گفته شود بازگردید، بازگردید، که برای شما پاکیزه‌تر است و خداوند به آنچه انجام می‌دهید، آگاه است. 

این کارشناس مذهبی می‌گوید: معنا و مفهوم این آیه آن است که اسلام حریم خصوصی را پذیرفته و محیط زندگی را به دو بخش عمومی و خصوصی تقسیم کرده است. پذیرش این دو محیط و فرق گذاشتن میان آداب و مقررات آن دو امری است که تقریبا مورد قبول همه جوامع و مکاتب الهی و انسانی است. آن چه باعث تفاوت تلقی مکاتب از محیط عمومی و خصوصی می‌شود، فلسفه و هدفی است که هر جامعه و مکتبی از فرق گذاشتن میان محیط خصوصی از عمومی دنبال می‌کند.

حجت الاسلام بهاری بیان کرد: چنان که نقل شده است هنگامی که یکی از صحابه از ورود بدون اجازه شخصی به نام سمره بن جندب به حریم خصوصی اش به بهانه سرکشی از درخت خود، به پیامبر اکرم (ص) شکایت کرد، آن حضرت پس از احضار سمره و جواب رد دادن او برای فروش درخت و به نتیجه نرسیدن سایر تلاش‌های پیامبر اکرم (ص) برای حل این مشکل به شاکی دستور دادند: برو و درخت را از ریشه بکن و پیش صاحبش بینداز. این برخورد پیامبر اکرم (ص) که در ادامه آن فرمودند: «لاضرر و لاضرار فی الاسلام» و مبنای قاعده فقهی لاضرر شده است، در عین نشان دادن احترام و اعتبار حریم خصوصی بیانگر آن است که این حریم نباید به دستاویزی برای ضرر رسانی به مصالح جامعه و کانون توطئه علیه مصالح اجتماعی تبدیل شود.

وی افزود: نکته دیگری که خداوند متذکر می‌شود، آن است که اگر اهل خانه اجازه ورود ندادند، به آن وارد نشوید. در حالی که متاسفانه کم و بیش در میان برخی از خانواده‌ها معمول است که اگر خانواده‌ای آمادگی پذیرش مهمان را نداشته باشد، به دروغ متوسل می‌شود یا به قول خود توریه می‌کند و می‌گوید فلانی نیست. حال آن که این کار از نظر اسلام نادرست است و بنا به فرموده قرآن کریم خانواده‌ها باید رودربایستی را کنار بگذارند و اگر آمادگی ندارند، به مهمان بگویند برگردید. (ارجعوا) البته ادب اسلامی و قرآنی به مهمان هم حکم می‌کند که نباید از پاسخ منفی صاحب خانه و برخورد صادقانه او ناراحت شود و احیانا از صاحب خانه کدورتی به دل بگیرد و یا بدگویی کند، بلکه با کمال خوش بینی برگردد.