در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما مجری برنامه میزبان سعید کلباسی فوق تخصص غدد و متابولیسم و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بود و در خصوص دیابت، عوارض و معاینات دوره ای آن به گفت و گو پرداختند.
کارشناس برنامه یادآور شد که ۲۳ آبان (۱۴ نوامبر)، به افتخار کاشف انسولین، توسط انجمن بین المللی دیابت، روز جهانی دیابت نامگذاری شده است.
وی گفت: هر ۶ دقیقه یک نفر در جهان در اثر ابتلا به بیماری دیابت جان خود را از دست می دهد و هر ۱۰ دقیقه نیز یک پا قطع می شود. همچنین پس از اپیدمی کرونا در جهان، آمار ابتلا به دیابت ۴ درصد افزایش یافته است، به همین دلیل، به دستور سازمان بهداشت جهانی، غربالگری بیماری دیابت از ۴۵ سالگی به ۳۵ سالگی کاهش پیدا کرده است.
او همچنین بیان کرد: پس از تصادفات، بیماریهای غیر واگیر، از جمله بیماریهای قلبی عروقی، فشارخون، چربی خون و دیابت، بیشترین آمار مرگ و میر در دنیا را شامل می شوند.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که چرا مردم این بیماری را جدی نمی گیرند، گفت: این بیماری بدون علامت و به عبارتی خاموش است، متاسفانه نیمی از افراد مبتلا به دیابت بدون علامت هستند و تنها با انجام آزمایش، تشخیص داده می شوند، بنابراین باید به سراغ گروه های پر خطر، مانند سن بالای ۳۵ سال همراه با چاقی یا همراه با سابقه خانوادگی دیابت و همچنین افراد جوانی که مبتلا به کبد چرب هستند، بگردیم.
او یادآور شد: باید از دوران مدرسه جلوی چاقی را بگیریم، اکثر نوجوانان در دبیرستان چاق هستند، از هر ۱۰ دانش آموز، ۳ نفر اضافه وزن دارند و ۱ تا ۲ نفر چاق هستند، همچنین از هر ۱۰ دانش آموز، یک نفر مبتلا به کبد چرب است.
او تاکید کرد: افراد باید عوامل خطرساز دیابت، مانند چاقی، اضافه وزن، بیماری های همراه (مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک) را بشناسند و از کودکی و جوانی به فکر دیابت باشند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت:انجمن دیابت ایران و انجمن دیابت گابریک، با تشکیل کلاس های آموزشی، راههای پیشگیری از این بیماری را آموزش می دهند.
وی قدم اول در پیشگیری از دیابت را، تغییر شیوه زندگی دانست و گفت: چاقی،اضافه وزن، عدم تحرک، مصرف فست فود ها وعدم مصرف فیبر، از علل ایجاد کننده دیابت هستند، در این بین نیز، آگاهی جامعه از عوامل ایجاد کننده دیابت، اهمیت ویژه ای دارد. او بیان کرد: در حال حاضر، «قند لب مرز» بی اهمیت نیست و می‌تواند باعث عوارض قلبی و عروقی در فرد شود، به همین جهت، افراد مبتلا به پیش دیابت ممکن است زیر نظر پزشک، تحت درمان دارویی قرار بگیرند.
این متخصص غدد گفت: انجمن دیابت ایران، از ۵۰ سال قبل، اساس درمان و پیشگیری از دیابت را، آموزش دانست. در این راستا انجمن دیابت ایران و انجمن دیابت گابریک، زیر نظر انجمن بین المللی دیابت فعالیت می کنند، افراد می توانند با شرکت در کلاس های اصولی این دو انجمن، به آموزش نکاتی، مانند دیابت چیست، ورزش و تغذیه چه نقشی در پیشگیری از دیابت دارند، داروهای دیابت و انسولین،هر کدام چه نقشی در کاهش قند خون دارند و چه هنگامی مصرف می شوند و...، بپردازند.
کلباسی گفت: امروزه، بیمار دیابتی رهبر تیم درمان است، در این صورت، بیمار باید از اطلاعات کافی و کاملی برخوردار باشد،در درمان دیابت، محوریت با بیمار است و نه با پزشک، در این صورت، بیمار باید اطلاعات کاملی از مراقبت ها و مراجعه های به موقع داشته باشد.
وی بیماران دیابتی را به مراقبت از پاها توصیه کرد وگفت: دیابتی ها نیاز به اسکن پا دارند و باید کفش مناسب بپوشند تا پاهایشان زخم نشود، فرد دیابتی باید عصرها کفش بخرد، کفش نوک تیز نپوشد، همچنین کفی کفش چرم باشد، تا عرق پا را بگیرد و از ابتلا به زخم جلوگیری کند.
کارشناس برنامه گفت: بیمارانی در درمان دیابت موفق هستند، که آموزش کامل دیده باشند، در انجمن دیابت ایران بیماران آموزش می‌بینند، تا کالری غذایی را که می خورند، محاسبه کنند.بیمار دیابتی باید به اندازه ای مسلط باشد که بتواند میزان انسولین تزریقی خود را بر مبنای میزان غذای دریافتی محاسبه کند. این آموزش ها تنها در انجمن دیابت ایران و انجمن دیابت گابریک، به افراد داده می شود.
کلباسی گفت: انسولین جلوی عوارض بیماری دیابت را می گیرد،هر چه زمان شروع درمان با انسولین زودتر آغاز شود، اثرات مثبت آن در آینده، بیشتر خواهد بود.
وی در پاسخ به این سوال که چه کسانی نیاز به تزریق انسولین دارند، گفت:۱- مبتلایان به دیابت نوع ۱۲-مبتلایان به دیابت نوع ۲، همراه با قند های بالای ۳۰۰ وA1C بالای ۱۰۳-دیابت عارضه دار(عوارض قلبی،چشمی،کلیوی...)۴-میزان تری گلیسیرید بالا ۵- بیمار دیابتی که خیلی لاغر شده باشد.
وی گفت: در سال‌های اخیر، نسل جدید داروها، انسولین تراپی را عقب انداخته اند، داروهای جدید عوارض را کم می‌کنند و وزن را نیز کاهش می دهند.
کارشناس برنامه، از نقش مهم فیبرها، در تنظیم قند خون افراد دیابتی نام برد و گفت: فیبر ها، در دستگاه گوارش غیر قابل جذب هستند، مانند:،میوه ها، سبزی ها، غلات، حبوبات، آجیل ها و دانه ها، وی همچنین گفت: دانه های فراوری شده، فیبر کمی دارند و برای افراد دیابتی مناسب نیستند، آنها باید از غلات کامل استفاده کنند، وی همچنین سبزیجات را از دیگر منابع مهم فیبر ها دانست که به شکل خام و پخته مورد استفاده قرار می گیرند.