در گردهمایی تنفس صبح تلاش شد فضایی را برای تبادل نظر و ارتباط فزاینده میان صاحبان تولید شعر و موسیقی و رسانه ملی فراهم شود.
شناخت مخاطب شعر ضروری است
اکرامی فر در همایش «تنفس صبح» مطرح کرد: شاعران باید بدانند برای چه مخاطبی شعر می‌سرایند پس مخاطب شناسی در این زمینه امر مهمی است.
محمود اکرامی فر، شاعر و منتقد ادبیات با حضور در کمیسیون تخصصی شعر و موسیقی مراکز استان‌های گردهمایی شاعران و موسیقدانان گفت: این گردهمایی فرصتی است تا مدیران مراکز موسیقی استان‌ها با هم تعامل کرده گام‌های مثبتی برای ارتقای شعر و موسیقی در مراکز بردارند.
وی با تأکید بر شناخت مخاطب و دانستن نیاز او بیان کرد: شناخت مخاطب شعر ضروری است. باید بدانید که این شعر را برای چه طیفی از جامعه و بر اساس کدام نیاز او می‌سرایید.
وی افزود: باید کاری را تولید کنید که مردم دوست داشته باشند. دانستن این علاقه از اثر سنجی و نظرسنجی‌های پیاپی حاصل می‌شود. وقتی شعری سروده می‌شود و به دل مخاطب می‌نشیند و همه آن را زمزمه می‌کنند یعنی نیاز مخاطب را برآورده کرده‌اید.
این شاعر و پژوهشگر ادبی جایگاه مخاطب در ادبیات فارسی را مهم دانست و اظهار کرد: شما با شعر می‌توانید اندیشه مخاطب را درگیر کنید. می‌گویند دهانی که حرفی برای گفتن نداشته باشد به خمیازه منتهی می‌شود. پس باید به نحوی احساسات مخاطب را با خود همراه کنید که او از سروده شما لذت ببرد. پس اگر می‌خواهید اثرگذار باشید باید حرف خوب بزنید.
اکرامی فر ضمن توصیه به مدیران موسیقی برای بها دادن به شعر تصریح کرد: اگر رسانه حرف خوب می‌خواهد بزند باید بهای خوبی هم برای آن پرداخت کند. شاعران باید برای اثر خودشان بهای بالایی قائل شوند و خیلی ارزان فروشی نکنند.
وی افزود: امروز متاسفانه نگاهی که به شعر می‌شود، یک نگاه فاخر نیست، چه در رسانه و چه در اجتماع به شعر و ادبیات نگاه ابزاری می‌شود. شاعر کتاب «گنگ خاکسترى» از رسانه ملی درخواست کرد که برای شعر و موسیقی ارزشی برابر قائل شود و ارزش شعر را در رسانه حفظ کند.
این شاعر در بخش دیگری از صحبت‌های خود یادآور شد: واقعیت این است که رسانه برای شعر خیلی بها نمی‌دهد و رسانه‌ای که دغدغه ادبی داشته باشد نداریم و انتظار ما این است که در دوره جدید رسانه ملی شاهد توجه شعر در صداوسیما باشیم.
اکرامی‌فر با اشاره به حلقه مفقوده شاعر و آهنگساز در یک کنسرت گفت: خواننده‌ای که می‌خواند سهم مهمی از هنرش را وامدار شعر و آهنگی است که حقوق مادی و معنوی‌اش نادیده گرفته شده است. در حالی که شاعر و آهنگساز تولید کننده اصلی و خواننده یک رابط است که این دو مهم را با صدایش به منظه ظهور می‌رساند. با این حال سهم این سه هیچگاه برابر نبوده است و مخاطبی که بار‌ها در کنسرت یک خواننده معروف شرکت می‌کند نام ترانه‌سرا و آهنگساز را نمی‌داند.
شاعر شعر «یا علی گفتیم و عشق آغاز شد»، افزود: برای شاعر و آهنگساز شأن قائل شوید و برای تولیدات آن‌ها بهایی در خور شأن پرداخت کنید.
این پژوهشگر رسانه با اشاره به اهمیت حفظ سرمایه‌های معنوی مردم بیان کرد: فرهنگ عامه ناقلان و خالقان نامشخص و راویان مشخصی دارد. ارزش فرهنگ عمومی به همین روایتگری ناقلانی است که ترانه یا آهنگی را سینه به سینه دریافت کرده و آن را نسل به نسل روایت می‌کنند از این رو باید ما نیز حافظان این فرهنگ باشیم و بدون مصادره شخصی این فرهنگ آن را به نسل بعد منتقل کنیم.
اکرامی‌فر فرهنگ عامه را نوعی انفال دانست و گفت: شعر حافظ و سعدی انفال و برای عموم مردم است. بخشی از سرمایه مردم است که اگر ناشر دیوان آن را چاپ می‌کند باید سهمی از سودش را به مردم پرداخت کند.
وی در پایان شاعران و پدیدآورندگان موسیقی را وارثان فرهنگ عمومی دانست و گفت: شما خالقان و همراهان فرهنگ عمومی هستید. وقتی اثری تولید می‌کنید یعنی در مهندسی پیام نقش تعیین کننده‌ای داشته‌اید و سهم شما در تولید با سهم صداوسیما در توزیع پیام برابر است پس باید در این مهندسی جایگاه خود را حفظ کنید.
ارج نهادن رسانه ملی به جایگاه شعر و موسیقی
قائم مقام معاونت امور استان‌ها رسانه ملی در همایش «تنفس صبح» گفت:در دوره تحولی نگاه رسانه ملی مبتنی بر ارج نهادن به جایگاه شعر و موسیقی هستیم.
مسلم رحیمی، قائم مقام معاونت امور استان‌ها در گردهمایی بزرگ شاعران و‌موسیقدانان در زیباکنار با اشاره به جایگاه مهم شعر و موسیقی در این معاونت گفت: حوزه شعر و موسیقی یکی از شش حوزه تولیدی در معاونت امور استان‌هاست که بسیار مورد توجه است و در دوره تحولی نگاه رسانه ملی مبتنی بر ارج نهادن به جایگاه شعر و موسیقی است.
وی افزود: نگاه سازمان در دوره تحولی مبتنی بر حضور تولیدات استانی در شبکه‌های سراسری است و طی حکمی که از سوی رئیس سازمان برای همه شبکه‌ها ابلاغ شده، از اول آذرماه سال جاری آن‌ها موظف به پخش روزانه ده ساعت موسیقی مراکز در شبکه‌های یک تا پنج هستند.
قائم مقام معاونت امور استان‌ها با اشاره به اهمیت شعر و موسیقی در رسانه ملی متذکر شد: نگاه ما در مراکز هم نشینی شعر با موسیقی است و این ضرورت را در برنامه‌های استانی رعایت خواهیم کرد. رحیمی با اشاره به لزوم راه‌اندازی سامانه هنرمندان استان‌ها متذکر شد: لازم است همه مراکز اطلاعات مربوط به هنرمندان استانی‌شان را در این سامانه ثبت کنند تا در مسیر تحول بتوانیم در عدالت رسانه‌ای فضا را برای ورود هنرمندان به رسانه ملی هموار کنیم.
مسلم رحیمی با اشاره به ارتقای تولیدات موسیقایی مراکز استانی رسانه ملی متذکر شد: پیشنهاد ما به مراکز ایجاد طرح فراخوان برای ارسال تولیدات موسیقیایی است. بدیهی است که در هر استان هنرمندان فرهیخته و با استعدادی هستند که هنوز شناخته نشده‌اند و این بر عهده مراکز صداوسیماست تا با فراخواندن این هنرمندان آثار آنان را در معرض شنیدن و دیدن عموم قرار دهد.
وی در پایان با اشاره به اختیارات و فعالیت‌های اجرایی مدیران شعر و موسیقی مراکز از ارتقای جایگاه مسئولان این واحد به مرتبه مدیریت خبر داد و گفت: متولیان شعر و موسیقی مراکز از این پس با عنوان مدیر این حوزه مشغول به کار خواهند شد و امیدواریم این ارتقای سازمانی به ارتقای محتوایی تستان‌ها در حوزه شعر و موسیقی منجر شود.
در مسیر تنفس صبح همراه با رادیو فرهنگ
همایش تنفس صبح در زیباکنار درحالی به پایان رسید که رادیو فرهنگ از ابتدا این رویداد را همراهی کرد.
مراسم پایانی جشنواره شعر و موسیقی با عنوان تنفس صبح با حضور سیدمرتضی کاظمی دینان مدیر رادیو فرهنگ، اسدالله عباسی استاندار گیلان، محمدباقر باقرزاده مدیرکل صدا و سیما گیلان، علیرضا قزوه، مدیر دفتر شعر و موسیقی و سرود سازمان و حسن خجسته عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما شامگاه جمعه ۲۰ آبان در زیباکنار برگزار شد.
علیرضا قزوه با قدردانی از حضور هنرمندان شعر و موسیقی تولید بیش از ۳۰۰ قطعه شعر از شاعران حاضر در جشنواره را یکی از مهمترین دستاورد‌های این گردهمایی دانست و گفت: این آثار به مرور روی آنتن شبکه یک سیما خواهد رفت و مخاطب با فضای متفاوتی از شعر روبه‌رو خواهد شد.
مدیر دفتر شعر و موسیقی و سرود سازمان این اتفاق را برگی از سند تحول موسیقی در رسانه ملی خواند و تصریح کرد: به زودی با حضور رئیس رسانه ملی این سند به طور جامع رونمایی خواهد شد و با چشم انداز مثبتی که به این موضوع شده رو به افق روشنی در عرصه شعر و موسیقی گام خواهیم برداشت.
در ادامه این گردهمایی استاندار گیلان به موسیقی گیلان اشاره کرد و گفت: موسیقی گیلانی تصویرگر زندگی مردمانی جنگل نشین و طبیعت‌گراست و بیشتر در مایه‌های شور و دشتی است. این موسیقی به دو دسته موسیقی تالشی و گیلکی تقسیم می‌شود و گستره‌ای از شادی موسیقی قاسم‌آبادی تا نوای حزین تنبور طالش دارد.
وی تصویر بازتاب تاریخی زندگی روزمره مردم گیلان را در تصنیف، ترانه و شعر و رنج زنان شالیکار را در لالایی‌های «گاره سری» نهفته دانست که ثمره آن همنشینی برنج و رنج است.
حسن خجسته نیز یکی دیگر از سخنرانان مراسم اختتامیه بود. وی با اشاره به تأثیرگذاری راه‌اندازی رادیو پیام در تغییر ذائقه مخاطب و تمایل او به شعر و موسیقی گفت: مخاطب امروز مخاطب کاربر است و حق انتخاب دارد و با این اختیار احساس آزادی می‌کند از این رو در انتخاب موسیقی هم گزینه‌های مختلفی را مدنظر قرار می‌دهد و این اتفاق کار ما را سخت می‌کند.