لیلا وصالی، کارشناس رسانه در برنامه سلام تهران شبکه پنج سیما گفت: تعاریف متفاوتی از سواد رسانه‌ای وجود دارند. یکی از این تعاریف سواد رسانه‌ای را درکی متکی بر مهارت تعریف می‌کند که بر اساس آن می‌توان انواع رسانه و تولیدات آن‌ها را شناسایی کرد. بر اساس این تعریف فردی که کتاب آشپزی دارد لزوما آشپز خوبی نیست بلکه افراد باید با تمرین و تکرار آگاهی خود را به مهارت تبدیل کنند تا به آشپزی حرفه‌ای تبدیل شوند.
وصالی ادامه داد: در سواد رسانه‌ای نیز ما باید با تمرین و افزایش آگاهی خود، دانش‌مان را به اندازه‌ای توسعه دهیم که با دیدن مطالب در رسانه ماهیت آن‌ها را تشخیص دهیم.
وی افزود: تعریف دیگر سواد رسانه‌ای آن را درک تمام رسانه‌ها در شکل دادن به باور‌ها و عقاید فرد می‌داند. بر اساس این تعریف ما باید بدانیم که رسانه‌ها چه تاثیری در زندگی روزمره و باور‌های ما دارند و چگونه می‌توانند قالب فکری مردم را تغییر دهند.
او اظهار داشت: تعریف سوم و کاربردی، توان دسترسی، تحلیل و تولید محتوای رسانه‌ای را سواد رسانه‌ای می‌داند؛ ما برای داشتن سواد رسانه‌ای نیاز به دسترسی به رسانه‌ها داریم و از زیرساخت‌های مناسبی برخوردار باشیم.
کارشناس رسانه گفت: ما برای انجام اقداماتی در حوزه رسانه باید سواد و درک مناسبی از رسانه‌ها داشته باشیم تا بدانیم حتی چه نرم‌افزاری را در گوشی خود نصب کنیم.
وصالی ادامه داد: پس از کسب آگاهی از موارد ابتدایی رسانه ما باید قابلیت تحلیل آن‌ها را نیز به دست بیاوریم؛ برای تحلیل یک رسانه باید منابع آن را بررسی کرد و اجزای محتوای آن را شناخت. ما در این مرحله باید بتوانیم ارزش‌گذاری کنیم و آن‌ها را با ارزش‌ها و هنجار‌های شخصی‌مان همسو کنیم. برای این کار نیاز است فرد ارزش‌های فردی، خانوادگی و ملی خود را بشناسد تا بتواند پیام‌های رسانه‌ای را محک زد.
او اظهار داشت: ما در آخر باید بتوانیم توان تولید محتوا داشته باشیم تا همانقدر که از رسانه استفاده می‌کنیم بتوانیم بر دیگران نیز تاثیر بگذاریم و آن‌ها را از ارزش‌های خود باخبر سازیم.
وی افزود: بیست‌ویک مهارت برای سواد رسانه‌ای وجود دارد که شامل سه بخش پنج مهارتی و یک بخش هشت مهارتی می‌شود؛ در ابتدا یک بخش مهارت‌های تحلیلی وجود دارد که ماهیت رسانه‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد. در بخش دوم ما تقویت مهارت اندیشه انتقادی است تا فرد بتواند مفاهیم یک محتوای رسانه‌ای را تحلیل کند. در بخش بعدی نیز پنج پرسش برای مواجهه با رسانه‌ها هستیم.
کارشناس رسانه گفت: به طور کلی ما زمانی که با یک پیام روبرو می‌شویم که به عقایدمان شباهت دارد سریع آن را برای دیگران ارسال می‌کنیم، اما با سواد رسانه‌ای می‌آموزیم کمی مکث کنیم و از خود چند سوال بپرسیم. اول آن که منبع ارسال این پیام چه کسی است؟ هدف از ارسال آن چیست؟ مخاطب او چه کسی است؟ چه ابزار و تکنیک‌هایی در آن برای تاثیرگذاری استفاده شده‌اند و در آخر چه تاثیری را می‌خواسته بگذارد؟
گفتنی است؛ «سلام تهران» برنامه‌ای صبحگاهی به تهیه کنندگی مازیار مهاجر سلطانی و علی شعبانی است که هر روز صبح ساعت ۸ از شبکه پنج سیما پخش می‌شود.
منبع: فارس