یونس پناهی، در همایش نکوداشت پدافند غیرعامل در نظام سلامت گفت: یکی از جدیترین تهدیدات حوزه سلامت موضوع بار بیماریها است. در بررسی سال ۱۹۹۲ میلادی، ۱۰ عاملی که میتوانند سبب مرگومیر انسانها شوند به ترتیب بیماریهای قلب و عروق، سرطانها و بدخیمیهای صعبالعلاج، بیماریهای نورولوژی، بیماریهای تنفسی، تصادفات و… بوده اند.
او گفت: این کلیات خیلی تغییر نکرده اند؛ هرچند تنوع آن زیاد شده است. همچنان تهدیدات حوزه سلامت ایران به ترتیب بیماریهای قلب و عروق، سرطانها، تصادفات، بیماریهای مغز و اعصاب و بیماریهای تنفسی است. این میتواند یک تهدید جدی باشد و ورود سازمان پدافند غیرعامل مهم است؛ چرا که اگر نتوانیم بار بیماریها را مدیریت و پیشگیری کنیم، شاید هزینه کنترل این مشکل بقیه موارد را هم تحت تأثیر قرار دهد.
وی ادامه داد: تغییرات شرایط اقلیمی دنیا و ایران حائز اهمیت است. کمبود آب، مصرف بیرویه انرژی و… مهم هستند. نبود آب کافی تهدید بزرگی برای حوزه سلامت خواهد بود.
معاون وزیر بهداشت افزود: دارو در دنیا یک ابزار تجاری قلمداد میشود؛ یعنی اگر از بازار اقتصادی اسلحه عبور کنیم، موضوع مهم جدی بعدی دارو است. مشکل فعلی ما در سه قسمت تهیه، توزیع و مصرف دارو است. مسئله توزیع دارو بسیار جدی و تهدید است. داروهای شیمیایی و بیولوژیک اگر جایی بمانند و به درستی استفاده و محافظت نشوند، میتوانند خطراتی داشته باشند. ما در این حوزه آمادگی داریم کسانی که میتوانند راهکار دهند با ما همکاری کنند. تهدید بعدی بحث سلامت غذا است. امروزه تأمین، نگهداری و توزیع مواد غذایی علم بزرگی میخواهد که ما در وزارت بهداشت برای این امر هم برنامهریزی کرده ایم. استفاده از غذا هم میتواند بار بیماری را کاهش و هم افزایش دهد. خیلی از بیماریها با ایمنی غذا ارتباط دارند.
وی با اشاره به اهمیت موضوع جمعیت، اظهار کرد: بررسیها نشاندهنده کاهش نرخ جمعیت هستند؛ اما این سرعت کاهشی در ایران خیلی بیشتر است. جوانی جمعیت موضوع جدی ما است. قبلاً این مشکل در اروپا هم بود، اما برنامهریزیهایی کردند تا با این چالش مقابله کنند.
پناهی به تهدیدهای محیطی اشاره کرد و گفت: تروماها و تصادفات هم چالش مهمی هستند و سازمان پدافند غیر عامل در این زمینه فعالیت داشته است، اما این میزان فعالیت کافی نیست.
وی افزود: شیوع کرونا نشان داد آمادگی لازم برای مقابله با برخی تهدیدات را نداریم. ذات پدافند غیرعامل پیشگیرانه است و نباید منتظر باشیم روزی ۷۰۰ جانباخته کرونا داشته باشیم
و بعد به فکر بیفتیم. برخی به جای تشکر از تهیه واکسن حتی میگویند چرا واکسن ساختید؟ کرونا نشان داد مراکز تحقیقاتی ما باید بیش از این فعال باشند. حدود ۸۰۰ مرکز تحقیقات دولتی و ۴۰ مرکز تحقیقات خصوصی داریم و ۲۵ شبکه تحقیقاتی هم فعال هستند که در جریان کرونا میتوانستند بیشتر خود را نشان دهند، هرچند که بسیار فعالیت کردند. دانشگاههای علوم پزشکی با همکاری سازمان پدافند غیرعامل باید نگاه پیشگیرانه داشته باشند تا هزینهها را کاهش دهند و مدیریت را بهبود بخشند.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفت: در تهدیدات، مدیریت شرایط بسیار مهم است و نداشتن مدیر خوب حتی ممکن است سبب تهدید شود. مدیر باید توانمند و پاسخگو باشد که از این نظر مشکلی نداریم.