در میز اقتصاد امروز آقایان شاه میرزایی معاون تجارت و خدمات وزارت صنعت، محمدرضا جعفریان مشاور مالیاتی اتاق اصناف تهران و مجید حسنی مقدم مدیرکل دفتر بازرگانی وزارت جهاد به بررسی روند اتصال پایانه های فروشگاهی به سامانه جامع تجارت پرداختند و به سوالات زیر پاسخ دادند.
رصد کالاهای اساسی آنهایی که نرخ مصوب دارند، رابطه وزارت جهاد با پایانه چطور است؟
آقای حسنی مقدم: با توجه به تولید ۱۲۵ میلیون تن کالا، شبکه توزیع مهم است. در استان یزد و زنجان سامانه کالای محصولات پروتئینی کار می کند، در استان تهران سامانه ستکاوا فعالیت خود را از اول آبان شروع کرد.
به رغم گذشت مدت محدود از شروع فعالیت توزیع از ۱۵۰۰ تن روز اول به ۴۵۰۰ تن در روز چهارم رسید. همچنین ۲۲۱۸ واحد ثبت نام شدند و هم اکنون با همکاری دوستان در نظام مهندسی آموزش داده می شود که حلقه پایانه فروشگاهی را تکمیل می‌کند.
زمانیکه سامانه و نظارت قیمت یکی است و بر حسب مدیریت موجودی کالا در شرق کالایی نیست و در منطقه دیگر هست، از طریق این سامانه مدیریت برنامه ریزی بنابه استان های مختلف به ما می دهند که مدیریت توزیع صورت گیرد.
آیا سامانه مرغ فروشی ها با خواربارفروشی تفاوتی دارد؟
آقای شاه میرزایی: مرغ فروشی از خواربارفروشی ها جدا هستند. هم اکنون پایانه ای به معنای صندوق و پایانه دیجیتال شاید تعداد فروشگاه زیاد باشد. به عنوان مثال همین فروشگاه خوارو بار که کالای اساسی توزیع می کند، صنف فروشندگان گوشت مرغ هستند.
در خصوص ۵۸۰۰ فروشگاه که به سامانه جامع تجارت متصل شدند توضیح دهید؟
آقای حسنی مقدم: در شرایط فعلی اطلاعات مربوط به تقاضا و توزیع و همچنین نظارت بر قیمت در سامانه مشخص است.
استقبال اصناف از پایانه های فروشگاهی و اتصال به سامانه جامع تجارت چطور است؟
آقای جعفریان: در بحث ستکاوا به پایانه های فروشگاهی متصل است و در بحث پایانه فروشگاهی حرکتی که در این قانون قرار است انجام گیرد، آیا شفاف سازی در اقتصاد رخ می دهد یا خیر؟
تاکنون در بخش اصناف طبق ماده ۲ قرار است مرحله به مرحله بپوندند. حال باید دید که آیا زیرساخت ها فراهم است؟
بنابر آمار کمتر از ۹میلیون فاکتور در بخش پایانه های فروشگاهی صادر شده است. در بخش کالایی خوب است، اما این قانون برای شفاف سازی اقتصاد نوشته شده است و اجرای آن در شفاف سازی به ما کمک‌میکند.
همین امروز چقدر اینترنت قطع و وصل می شود؟ براین اساس با چه سیستمی قرار است به سامانه متصل شویم؟ اگر زیرساخت اینترنت نباشد، آموزش و اطلاع رسانی نشده باشد، چطور این قانون اجرا می شود.
این قانون در ۹۸ مصوب شد و دولت ۱۸ ماه فرصت داشت که زیرساخت ها آماده کند، در حالیکه از ۱۴۰۰ همچنان بحث بر سر این موضوع است و بنابر آخرین آمار ۹ میلیون فاکتور صادر شده، درحالیکه ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار عضو داریم که طبق ماده ۲ تعدادی باید به این سامانه بپوندند.
آقای شاه میرزایی: اتاق اصناف ایران در جلسه اخیر هیئت عالی نظارت بر مجلس موضوع بحث شد که کاملا اتاق اصناف در جریان هستند. بازرسی دستگاه ها نباید موازی با یکدیگر باشد.
هم اکنون با چندین بانک قرارداد اعتبار ۵ هزار میلیارد تومانی بستیم که به طور کلی تسهیلات در اختیار واحدهای صنفی تا سقف ۵۰۰ میلیون تومان باید مبتنی بر این سامانه باشد. دستورالعمل های آن را وزیر اقتصاد، وزیر صمت و بانک مرکزی امضا کردند.
شکایات مردمی از این طریق انجام می شود، براساس نقطه جغرافیایی فروشگاه نشان داده می شود و افراد با دوربین گوشی می توانند بارکد کالا را بخوانند، البته این بدان‌معنا نیست که می خواهیم تمامی قیمت ها دستوری باشد. اما به معنای هوشمندی نظارت با کمک‌مردم است.
در شرایط کنونی که ۵۸۰۰ واحد متصل شدند جلوی نظارت های موازی گرفته می شود؟
آقای شاه میرزایی: وزارت جهاد بیشترین نظارت دارد به طوریکه ۳۰۰ مدیر در حوزه وزارت جهاد به سامانه دسترسی دارند.
آقای حسنی مقدم: سامانه انبارها میزان موجودی انبار نشان می دهد و سامانه جامع مالکیت کالاست. قطعا این موضوع بر شفافیت تاثیر دارد. اما نکته ای که وجود دارد مبتنی بر انکه حلقه اخر خرده فروشان ملزم به ثبت اطلاعات نیستند.
ضمانت اجرایی چطور است و اصناف چطور باید اضافه شوند؟
آقای شاه میرزایی: از نظر قانونی الزامات متعددی داریم و برخی اصناف مطرح می کنند که توان مالی نداریم، درحالیکه کافی است به سامانه متصل کنیم. با توجه به آنکه امکان‌پایانه های فروشگاهی برای سوپر‌مارکت های کوچک نیست، از طریق سرمایه گذاری شرکت های واسط باید این امر صورت گیرد.
تا پایان سال ۲۰۰ هزار فروشگاه به سامانه جامع تجارت متصل می‌شوند. گرچه ۳ میلیون واحد صنفی داریم، امار آرایشگاه شامل می شود. آن دسته از واحدهای صنفی فعال در زمینه کالاهای اساسی ۴۰۰ هزار واحد هستند که تا پایان سال برنامه ریزی کردیم‌که ۲۰۰ هزار فروشگاه متصل شوند.