در میز اقتصاد امروز آقایان علی چاغروند معاون اتاق بازرگانی و پیمان پاک رئیس سازمان توسعه تجارت به بررسی مشوق های صادراتی از انتخاب صادرکنندگان برتر پرداختند و به سوالات زیر پاسخ دادند.
بنابر آمارهای صادراتی عمده کالای صادراتی شامل چیست؟
آقای چاغروند: بنابر آمار صادرات محصولات کشاورزی نسبت به سال قبل ۱۳ درصد رشد داشته است. اما ۱۰ محصول یا کالای صادراتی نگاه می کنیم به مباحث پتروشیمی نزدیک است که کالای مزیت صادرات غیرنفتی بیشتر باید مورد توجه قرار گیرد.
قرار است چه حمایت هایی از شرکت های غیرنفتی صورت می‌گیرد؟
آقای پیمان پاک: ۲ دهه قبل عمده صادرات نفت و میعانات خام بود و دولت با عزم و اراده جدی بدنبال ایجاد زنجیره ارزش است تا ارزش افزوده بیشتری نصیب کشور شود.
بخش عمده صادرات محصولات پتروشیمی، مواد کشاورزی خام صادر می شود که در دولت سیزدهم وارد کالاهای پیچیده تر با فناوری بالاتر هستیم. به سراغ کالاهایی باید رویم که تعداد صادرکنندگان کم باشد همچون حوزه دارو یا تجهیزات پزشکی. مواد اولیه متانول صادرکنیم تا با واحدها و زنجیره های مختلف برای مصارف نهایی تجمیع می شود که با ایجاد زنجیره، محصول دارای ارزش افزوده بیشتر صادر کنیم.
اولین نکته این است که ظرفیت های خوبی در حوزه صادرات داریم و بازارهای اوراسیا و شرق جنوب آسیا ما را سالها به انوان پسته، فرش و زعفران می شناختند، اما هیچ تهدیدی از حوزه صنعتی ما ندارند. وقتی امروز می گوییم توربین صادر می کنیم، کشورها شناختی از ما ندارند. ایران کشوری دارای ظرفیت صنعتی است که برای شناختن این پتانسیل نیازمند حضور در نمایشگاه های دنیا است.
سازمان توسعه تجارت در یکسال گذشته بدنبال مانع زدایی بوده است، حال این سازمان جهت تسهیل صادرات چه اقدامی انجام داده است؟
آقای پیمان پاک: صادرکنندگان با مشکل بازگشت ارز مواجه بودند، برای بازگشت ارز دچار مشکلات جدی هستند.
بنابرآمار در یکسال گذشته بیش از ۳ میلیارد دلار تهاتر انجام شده است، بحث تسهیل استانداردها، قوانین‌و مقررات و پیگیری عدم تصویب قوانین مزاحم، تمام تلاشمان آن است که قوانین و بخشنامه های مزاحم کمتر شود، اما هنوز به صفر نرسیده است.
احیای عالی شورای صادرات اصل ۳۸ تمام قوانین و مقررات از دل شورا باید تاییدیه بگیرند. مدتهاست در سال ۹۵ اصل ۳۸ از این شورا گرفته شد، تصمیمات در حد مشورتی است که ما تلاش می کنیم این امر برگردد. البته بنابر دستور رئیس جمهور اصل ۳۸ مصوبه دولت باید تسهیل شود. با حمایت رئیس جمهور طی ۲ تا ۳ ماه آینده این موضوع تصویب شود.
در بازگشت ارز در بحث واردات در برابر صادرات نرخ توافقی داشتیم، کاری که ما می کنیم به زودی محقق شود. بخشی از صادرات به جز مواد معدنی، پتروشیمی و مواد خام دادیم و به نوعی بازگشت ارز قیمت گذاری کنیم که فاصله ارز نیما و آزاد پوشش داده شود. تا آخر آبان خبر خوشی را به صادرکنندگان این گروه کالایی می دهیم.
در حوزه صادرات ۲۰ درصد مشکل تحریم و ۸۰ درصد موانع داخل است که باید تلاش کنیم این اتفاق بیفتد.
صادرکنندگان نمونه چه درخواستی دارند؟
آقای چاغروند: در بحث بی ثباتی کلان اقتصادی نگاه کنیم، ۹۵۵ شرکت بیشترین عامل تاثیر گذار بر محیط کسب و کار به این سمت رفته بودند که بی ثباتی کلان اقتصادی داریم.
آخرین مهلت بازگشت ارز ۴ ماهه بود و برای بازگشت ارز پیشنهاد اتاق این است که ۸ ماهه در نظر بگیریم. بسته به محصول زمان را نهایی می‌کنیم تا چگونگی بازگشت ارز شادرات روان شود.
یکی از اتفاقات مهم منطقه آن بود که به سمت پیمان های منطقه رویم؟
آقای پیمان پاک: در ابتدای شروع توسعه تجارت نقشه راه را ترسیم کردیم که گام به گام جلو رویم، طی یکسال گذشته قاعدع سخت گیرانه در حوزه ارز نداشتیم.
طی یکسال گذشته ۹ مذاکره داشتیم که به اندازه مذاکرات طی سه سال قبل بود.
پطمان علی دوجانبه یا تجارت آزاد ۲ جانبه معلق بود، از ۱۶ سال قبل تعرفه معلق بود که در سفر رئیس جمهور در دی ماه تصویب شود. بیش از ۴۰۰ قلم‌کالا تخفیف تعرفه می دهیم همچون گروه کالای کشاورزی، صنعتی و دارو و... است.
حوزه شانگهای تجارت آزاد شروع می‌کنیم، در حوزه اوراسیا ۹۰ درصد گروه کالاها تعرفه صفر است. کشورهایی که نیاز کالاعای تولیدی دارند، عمده صادرات نهاده و مواد اولیه است که مذاکرات تعرفه ترجیحی و تجارت آزاد اولویت اصلی برنامه وزارت صمت است.
با تسهیل روند صادراتی طی یک‌تا ۲ ماه آینده هدفگذاری شده است که سال اینده صادرات خدمات فنی و مهندسی به ۵ میلیارد دلار و کالاهای غیرنفتی ۷ میلیارد دلار برسد.
۲۰ درصد مشکلات صادرات مربوط به تحریم و ۸۰ درصد موانع داخلی است؟
آقای پیمان‌پاک: حمایت های دولت تا حد قابل توجهی حل شده و مابقی حل خواهد شد. دولت در بالاترین سطح برای تجارت ارزش قائل است.