زینب ملکی، فرزند سوم خانواده‌ای شش نفره اهل مبارکه است. او دو خواهر و دو برادر دارد و، چون دچار محدودیت حرکتی پا بوده نتوانسته در رشته محبوبش یعنی والیبال به میدان برود، اما ناامید نشده و مسیر قهرمانی را در زمین والیبال نشسته دنبال کرده؛ مسیری که او را به سکو‌های آسیایی و حضور در پارالمپیک هم رسانده. زینب، از سال ۸۶ تا کنون در تمام اردو‌ها و مسابقات تیم ملی والیبال نشسته بانوان حضور داشته و علاوه بر این رشته در رشته تیراندازی با کمان هم کار کرده است. او سال ۲۰۱۶ همراه با سه ملی‌پوش دیگر والیبال نشسته ایران در فهرست ۱۰ بازیکن برتر دنیا قرار گرفت. به مناسبت ۲۴ مهر، روز ملی پارالمپیک با این بانوی ورزشکار اصفهانی گفتگو کردیم.
-خانم ملکی ورزش دوستان اصفهانی نام شما را زیاد شنیده اند، با این حال با معرفی شروع می‌کنیم.
زینب ملکی هستم، متولد ۸ آذر سال ۱۳۷۰؛ از کودکی به والیبال علاقه داشتم و چون دچار محدودیت حرکتی پا بودم از ۱۳ سالگی به وارد رشته والیبال نشسته شدم.
-چه انگیزه‌ای سبب شد وارد این رشته شوید؟
من در خانواده‌ای کاملا ورزشی به دنیا آمدم و همانطور که گفتم به والیبال هم علاقه زیادی داشتم. یک روز در تلویزیون، گزارشی درباره تیم ملی والیبال نشسته بانوان که به مسابقات شانگ‌های چین رفته بود دیدم و این جرقه در ذهن من زده شد که می‌توانم در این رشته به آرزوهایم برسم. پس از آن ایده تشکیل تیم شهرستان مبارکه را اجرایی کردم.
-و بعد از آن به تیم‌های باشگاهی راه پیدا کردید.
بله من در ۱۸ سال گذشته برای تیم‌های هیئت استان، موتور سیکلت نجف آباد، فولاد ماهان سپاهان و ذوب آهن توپ زده ام و حالا هم بازیکن تیم والیبال نشسته بانوان فولاد مبارکه سپاهان هستم.
-از اولین حضور خود در قالب تیم ملی در مسابقات پارالمپیک بگویید.
تیم ملی والیبال نشسته بانوان ایران، سال ۲۰۱۶ در پارالمپیک شرکت کرد و من هم یکی از اعضای این تیم بودم که متاسفانه به علت نداشتن تجربه، مسابقات برون مرزی کم تعداد و سرمایه گذاری کم نتوانستیم روی سکو برویم، اما به هر حال با تلاش زیاد، توانستیم مقام پنجم را کسب کنیم.
_شما حدود دو دهه در سطح اول والیبال نشسته بانوان ایران حضور داشتید؛ در این مدت چه افتخاراتی کسب کردید؟
علاوه بر عنون پنجمی پارالمپیک ریو، در کارنامه خود قهرمانی در رقابت‌های والیبال نشسته خواهرخوانده‌های اصفهان، مقام هفتم مسابقات جهانی مصر، عنوان دوم مسابقات پارآسیایی اینچون ۲۰۱۴ کره جنوبی، مقام سوم مسابقات پارآسیایی گوانگ ژو ۲۰۱۰ چین، عنوان پنجم رقابت‌های بین قاره‌ای چین، دو عنوان سومی در آسیا را دارم و در پارالمپیک ۲۰۱۶ ریو به همراه سه ملی‌پوش دیگر از بانوان والیبال نشسته ایران در جمع ۱۰ بازیکن برتر دنیا قرار گرفتیم.
-به نظر شما چگونه میتوان روی سکوی پارالمپیک ایستاد؟
تیم ملی، نیازمند تقویت کادر فنی و تقویت پشتوانه تیم ملی به صورت مستمر است. بعد از تلاش، تجربه در مسابقات حرف اول را می‌زند و لازم است بازیکنان در مسابقات برون مرزی مختلف حضور داشته باشند. تیم ملی والیبال نشسته بانوان ایران ۴ سال است که در هیچ مسابقه خارجی شرکت نکرده در حالی که به زودی باید در مسابقات جهانی حاضر شویم و این، کار را برای تیم سخت می‌کند. با این وجود امید خود را از دست نمی‌دهیم، می‌جنگیم تا بتوانیم پرچم کشورمان را بالا ببریم.
-از پشتوانه سازی برای تیم ملی گفتید، به نظر شما این هدف چطور محقق می شود؟
امروزه بیشتر خانواده ها با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می کنند و کمتر می توانند هزینه های آموزش حرفه ای فرزندانشان را بپردازند. به نظر من اگر مسابقات استعدادیابی برگزار شود که بتوان از طریق آن بچه های با استعداد در رشته های مختلف ورزشی را شناسایی کرد و بعد با حضور مربی بدنسازی خوب و سه نوبت تمرین مفید در هفته میتوان بازیکنان خوبی را پرورش داد. برگزاری جشنواره های مختلف هم باعث ایجاد انگیزه در معلولان می شود. رسانه هم یکی از عوامل اثرگذار است، مثل من که با دیدن یک گزارش ورزشی توانستم علاقه و هدفم را پیدا کنم، رسانه با پوشش بهتر رشته های ورزشی می تواند در افراد مستعد زیادی انگیزه ورزش حرفه ای را ایجاد کند.
-پشتوانه شما در مسیر ورزش حرفه ای چه افرادی بودند؟
خانواده من همیشه، همه جا و در همه شرایط همراه و پشتیبانم بودند، مربی هایی خوبی مثل خانم ها رمضانی، عباسی، کریمی، اشتری و موسوی در استان داشتم که من را یاری کردند و مربی هایی پرتلاش در تیم ملی که با تمام توان انرژی برای ما صرف می کنند.
-آیا آنطور که شایسته یک قهرمان است در جامعه مورد حمایت قرار گرفته اید؟
متاسفانه من به عنوان یک بازیکن ملی پوش هیچ پشتوانه مالی، کاری و یا بیمه ای ندارم و اگر ورزش را رها کنم و به زندگی عادی برگردم باید از صفر، زندگی ام را آغاز کنم. در ورزش حرفه شما باید تمام وقت خود را به ورزش اختصاص بدهی و زمانی برای اشتغال نمی‌ماند، به همین دلیل، شرایط برای بازیکنان تیم های ملی سخت است و هیچ تضمینی برای آینده‌مان نداریم. بارها و بارها به استانداری و وزارت ورزش نامه زدم و درخواست شغل کردم اما هیچ جواب منطقی نشنیدم و همه از چهارچوبی حرف می زنند که فقط برای افرادی خاص وجود دارد. ما حتی آینده تحصیلی هم نداریم؛ بازیکنانی که در آسیا مدال کسب می‌کنند می توانند در دانشگاه های سراسری تحصیل کنند اما من با مدال های پارآسیایی نمی توانم از این مزیت استفاده کنم. صندوق حمایت از ورزشکاران به بچه های آسیایی حقوق می دهند اما این شرایط برای ما نیست و این انتقادی است که سالهاست داریم و هیچکس پاسخگوی ما نیست.
-و کلام آخر
دوست دارم در پایان از پدر و مادرم که در همه شرایط پشتیبان من بودند تشکر کنم و امیدوارم همه پدر و مادرها مثل پدر و مادر من بتوانند آینده خوبی را برای فرزندانشان رقم بزنند.
گفتگو از ملینا بابایی