محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همزمان با برپایی اجلاس وزرای فرهنگ کشورهای عضو سازمان علمی فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در کشور مکزیک، پیامی صادر کرد که این پیام توسط سفیر و نماینده دائم ایران در یونسکو قرائت شد.
متن پیام محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ که شامگاه پنجشنبه توسط احمد پاکتچی در اجلاس وزرای فرهنگ کشورهای عضو یونسکو قرائت شد، به شرح زیر آمده است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
صلح و عدالت در پرتو فرهنگ شکوفا می شود
آقای رئیس
خانم دبیرکل و عالیجنابان،
در دو دهه اخیر تحولات اجتماعی و فناورانه در جهان به صورت حیرت آوری موجب سرگشتگی تصمیم سازی ها بخصوص در حوزه های گوناگون فرهنگی شده است، بطوریکه تصمیم گیری های جدید همواره با چالش های غیرقابل انتظار روبرو بوده و بحران های جدی و جدیدی در مقابل ملت ها و حکومت ها قرار داده است.
همانطور که همه ما شاهدش هستیم، به جای آنکه علم و فناوری و اطلاعات در خدمت رستگاری انسان و اعتلای معنوی او باشد، در بیشتر موارد در خدمت افرادی قرار گرفته که جز به آیین منفعت نمی اندیشیند. در دو دهه اخیر، علاوه بر پیشرفت های بزرگی که در حوزه های علم و فناوری نصیب بشر شده است، انسان بیش از همیشه طعم تلخی و تبعیض را چشیده است.
با تشکر از خانم اُدره ازوله، دبیرکل محترم یونسکو که از زمان تصدی ایشان این دومین بار است که نشست وزرای وزرای فرهنگ با مدیریت یونسکو برگزار می شود و همینطور تشکر می کنم از کشور میزبان این کنفرانس، مکزیک که سال ها با همکاری یونسکو تلاش های ارزشمندی را برای احیای فرهنگ ها با رویکرد توسعه پایدار در جهان داشته و دارد. امیدوارم با بهره مندی از فرهنگ غنی ملت ها به تصمیم های منصفانه ای که بر ستون های عدالت و صلح پایدار استوارند، همت نماییم.
سال گذشته، آقای آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در سخنرانی خود در هفتاد و ششمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، شش شکاف بزرگ در تصمیم سازی برای برون رفت از وضعیت بغض آلود جهان کنونی مطرح کردند، که نخستین آن برطرف کردن شکاف صلح در سطح جهان است. برای احیای اعتماد و امیدبخشی به همکاری و درک متقابل نیازمندیم. فرهنگ ها با ظرفیت های متنوع شان بهترین نقش را می توانند ایفا نمایند.
برای برون رفت از وضعیت کنونی در جهان، جامعه انسانی را باید به مرحله تعاون مشترک ارتقا داد با بهره مندی از ظرفیت ها و ظرایف فرهنگی و هنری ملت ها در پیشبرد انسجام و اقتدار صلح موفق خواهیم شد. مردم جهان از تبعیض ، جنگ، خشونت و افراط به ستوه آمدند و این فرصتی بی نظیر است که همگان از میراث معنوی ملت ها بهره مند شوند. بر این باورم با ترکیبی هوشمندانه از امید، معنویت و عدالت، میتوان چالش های کنونی را مدیریت کرد، زیاده خواهان با جنگ افروزی و از بین بردن میراث فرهنگی که متعلق به بشریت است، می خواهند جامعه انسانی آینده را از هویت اصیل شان مبرا کنند و امیدها را بخشکانند تا تحقق عدالت و آزادی از میان برود و از انسان به عنوان ابزاری در جهت بهره مندی از منافع مادی شان استفاده کنند. روند کنونی و پیامدهای آن در جهان چنین رژیم ها و قدرت هایی را به ما نشان می دهد.
با تدبیری هوشمندانه از سوی یونسکو سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۲ به عنوان دهه جهانی تقارب فرهنگ ها معرفی و نامگذاری شد و البته در این رابطه اقدامات موثری از سوی کشورها انجام شد. در آخرین سال این دهه قرار داریم. به نام جمهوری اسلامی ایران به عنوان گام اول پیشنهاد میکنم با الگویی برای صلح و توسعه پایدار، طرح راهبردی با عنوان «خواهرخواندگی شهرهای مرزی کشورها با شهرهای مرزی کشورهای همسایه» به منظور هم افزایی و توسعه روابط فرهنگی و اجتماعی در دستور کار یونسکو قرار گیرد تا خطوطی سبز و مولد بر روی مرزها نمایان شود.
بهره مندی از ظرفیت های فرهنگی و احترام متقابل اقوام برای حفظ ارزش ها و میراث فرهنگی ملموس و غیرملموس ما را در توسعه و کرامت و پویایی ملت ها یاری خواهد کرد. امیدوارم سال آینده به عنوان «شهرهای خواهرخوانده مرزی» با رویکرد توجه به بن مایه های اصیل فرهنگی نسبت به تحقق عدالت و توسعه پایدار اقدامات موثری صورت پذیرد. با این امید که نخستین گام‌های ضروری برای رهیافت های تقویت صلح و توسعه پایدار که همان استفاده از ظرفیت های ارزشمند فرهنگ و هنر ملت هاست برداشته شود. ملت های آزاده با استفاده از این الگوی عملی آسان، با همسایگانشان به گفتگوی صمیمانه بنشینند و ضمن احترام متقابل با رویکرد حل معضلات پدید آمده در جهان جدید، همدیگر را یاری نمایند. بر این باورم که در سایه صلح، خلاقیت ها و ابتکارات در ملت ها سرعت بیشتری پیدا می کند و آرامش به ملت ها باز می گردد.
عالیجنابان،
قسمت دوم سخنانم در حفظ و اعتلای معنویت و پاسداشت حریم خانواده در برابر تهدیدهای فضای مجازی است. با توجه به دسترسی منابع هویتی متنوع در فضای مجازی با پدیده ای مواجه هستیم که هویت های جوامع را با چالش های جدی مواجه کرده است. افزایش دسترسی کودکان و نوجوانان به محصولات دیجیتالی، از بازی های رایانه ای تا حضور در شبکه های اجتماعی، گرچه ظرفیت های آموزشی و یادگیری را در اختیار آنان قرار داده است، اما کم رنگ شدن روابط خانوادگی و نیز رها شدن کودکان و نوجوانان در اقیانوسی از اطلاعات و داده های ناهمسان با آنان را نمی توان نادیده گرفت. بطوریکه آسیب پذیری های روحی و روانی آنان را بشدت افزایش داده است.
اینک آقای رئیس و حضار محترم!
جمهوری اسلامی ایران به اقتضای مبانی اعتقادی و بن مایه‌های تمدن دیرپای خود، خواستار جهانی سرشار از صلح و آرامش بر اساس کرامت انسانی است و بر مبنای اصول انقلاب اسلامی، سیاست موزون گسترش روابط دیگر کشورها را بر پایه احترام عملی به استقلال و برابری حقوق بین کشورها ادامه خواهد داد. وظیفه خود می دانم که از تلاش های دور و نزدیکی که در همه جا با این نگاه به انجام می رسد صمیمانه تشکر کنم. اگرچه تهدیدهای پیش روی جهان ما زیاد است، با این وجود امیدها و فرصت های تغییر آنها نیز فراوان است و با گفتگو و همفکری و با استفاده از منابع و ذخایر معنوی و مادی راه حل های مناسب را خواهیم یافت. اگر چهره‌ی جهان ما، نا امنی و فقر و جنگ است، چهره‌ی بنیادین آن میل و تلاش در راه صلح و توسعه و امنیت پایدار است. با اتکا بر اندیشه ها می توانیم جهان را بسازیم و آینده روشنی را ببینیم انشاءالله.
محمدمهدی اسماعیلی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران »
گفتنی است، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (UNESCO) که به‌طور خلاصه یونسکو نامیده می‌شود، یکی از سازمان‌های تخصصی وابسته به سازمان ملل متحد است که درسال ۱۹۴۵ تشکیل شد. هدف این سازمان کمک به صلح و امنیت در جهان از راه همکاری بین‌المللی در زمینه‌های آموزشی و علمی و فرهنگی به منظور افزایش احترام به عدالت و قانون‌مداری و حقوق بشر، بر پایه منشور سازمان ملل متحد است و این روزها جدیدترین اجلاسیه آن با حضور وزرای فرهنگ برخی کشورهای عضو در کشور مکزیک برگزار می شود.