اتصال ۳۹ چالش ملی زیستی به توانمندی‌های بومی

طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری که اجرای آن را ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عهده دارد؛ اقدامی است برای هماهنگ‌سازی و افزایش بهره‌وری ظرفیت‌ها و فعالیت‌های حوزه فناوری زیستی در سطح کشور، تعیین اولویت‌های تحقیقاتی دانشگاه‎‌ها و مراکز تحقیقاتی و یکپارچه‌سازی اقدامات با هدف جلوگیری از تعدد تحقیقات بر روی موضوعات واحد و نیز شناسایی موضوعات و چالش‌های مهم کشور.

ستاد توسعه زیست فناوری که حمایت، هدایت و هماهنگی موسسات و مراکز فعال و مرتبط با زیست فناوری را بر عهده دارد در تلاش است با استفاده از ظرفیت‌های فکری نسبت به تهیه اطلس ظرفیت‌های علمی و فناورانه حوزه زیست فناوری در کشور اقدام کند. طرح تقسیم کار ملی زیست فناوری هم با همین هدف تهیه و تدوین شده است.

بر اساس این طرح؛ ۳۹ موضوع اولویت داری ملی در کشور تعیین و مشخص شده است. موضوعاتی، چون «تولید تجهیزات زیست فناوری»، «مدیریت پسماند‌های جامد صنعتی و فروشویی زیستی»، «زیست‌پالایی پساب‌های صنعتی و خاک‌های آلوده»، «کیت‌های تشخیص بیماری‌های مهم گیاهی و دامی»، «واکسن‌های دام، طیور و آبزیان»، خوراک دام، طیور و آبزیان»، «کود‌های زیستی و زیست مهارگرها»، و «بذر، نهال، نشاء و استفاده از ریزازدیادی و به نژادی مولکولی».

همچنین از دیگر موضوعات تعیین شده می‌توان به «سویه‌های میکروبی»، «کشاورزی مولکولی»، «مهندسی ژنتیک و اصلاح مولکولی در جانوران»، «اصلاح مولوکولی گیاهان»، «گیاهان تراریخته»، «مهندسی زیست پزشکی»، «بیوتکنولوژی غذایی»، «تولید آنزیم‌های صنعتی»، «تولید فرآورده‌های زیستی خاص»، «تولید دارو‌های نوترکیب تشخیص و مطالعۀ بیماری‌ها»، «سلول درمانی /ژن درمانی»، «بانک‌های زیستی» و «مهندسی بافت و سلول‌های بنیادی» اشاره کرد.

«طراحی و تولید واکسن‌های انسانی»، «زیست فناوری سامانه ای»، «آلودگی هوا»، «گرد و غبار»، «نهاده‌های زیستی»، «کنترل زیستی»، «حفظ جنگل‌های بلوط و منابع طبیعی»، «تصفیه و زیست پالائی آب»، «زیست پالایی و احیای خاک»، «سوخت‌های زیستی»، «تولید زیست پلیمرها»، «زیست فناوری نفت»، «زیست فناوری میکروبی»، «مطالعات بنیادی و پایه»، «زیست فناوری مولکولی»، «تولید زیست پلیمر‌ها و کود‌های زیستی و زیست مهارگرها» هم دیگر چالش‌های شناسایی شده در این حوزه هستند.

این طرح‌ها با کمک نهاد‌های ذیربط، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها، شرکت‌های دانش بنیان و همه ظرفیت‌های دانشی و تخصصی موجود در کشور به اجرا درخواهد آمد. در واقع استفاده مفید از منابع محدود نیازمند اقدامات برنامه‌ریزی شده متناسب با ظرفیت‌های آمایش سرزمینی و اقلیمی و پتانسیل‌های منحصر به فرد در کشور و مدیریت هوشمندانه ظرفیت منابع انسانی دانشی است.