گوجهفرنگی بنفش تقویتشده، پس از گذشت بیش از یک دهه توسعه، از نظر داشتن مواد مغذی توسط "وزارت کشاورزی آمریکا" (USDA) برای پرورش دادن بیخطر تلقی شده است. این گوجهفرنگیها برای این که نسبت به گونههای پیشین ۱۰ برابر بیشتر آنتیاکسیدان تولید کنند، اصلاح ژنتیکی شدهاند.
در سال ۲۰۰۸، یک پژوهش جالب در مجله "Nature Biotechnology" به چاپ رسید. این پژوهش در مورد نوعی گوجهفرنگی گزارش داد که برای تولید حجم بالایی از آنتیاکسیدانها به نام "آنتوسیانین" (Anthocyanin)، ویرایش ژنتیکی شده بود.
آنتوسیانینها به طور طبیعی در بسیاری از محصولات مانند زغالاخته و کلم قرمز یافت میشوند. آنها مسئول رنگدانه بنفش در این محصولات هستند و مزایای مختلفی از جمله کاهش خطر بیماری قلبی و دیابت را برای سلامتی به همراه دارند.
برخی از انواع گوجهفرنگی با پوست بنفش طبیعی، حاوی سطوح پایینی از آنتوسیانین هستند، اما برخی از دانشمندان علوم غذایی به این موضوع فکر کردند که آیا میتوان این سطوح را با چند تغییر ژنتیکی افزایش داد. بدین منظور، دو ژن از گیاه دیگری موسوم به "گل میمونی" (Snapdragon) گرفته شد و به نوعی گوجهفرنگی بنفش اضافه شد. این ژنها، توانایی گیاه را برای تولید آنتوسیانین تقویت کردند و در نتیجه، گوجهفرنگی منحصربهفردی با بافت بسیار بنفش به وجود آمد.
پژوهش سال ۲۰۰۸، آزمایش اثرات این گوجهفرنگی تقویتشده با آنتوسیانین را بر سلامتی موشهایی گزارش کرد که برای ابتلا به سرطان مهندسی شده بودند. موشهایی که با رژیم غذایی حاوی گوجهفرنگی بنفش تغذیه شدند، ۳۰ درصد بیشتر از موشهایی که با رژیم غذایی معمولی تغذیه شدند، عمر کردند.
"کتی مارتین" (Cathie Martin)، زیستشناس گیاهی، طی مصاحبهای در سال ۲۰۰۸ گفت: این یکی از نخستین نمونههای مهندسی متابولیک است که پتانسیل ارتقای سلامت از طریق رژیم غذایی را با کاهش تأثیر بیماریهای مزمن ارائه میدهد و مطمئنا نخستین نمونه از یک ارگانیسم اصلاحشده ژنتیکی به شمار میرود که یک مزیت بالقوه را برای همه مصرفکنندگان ارائه میکند.
گوجهفرنگی بنفش اصلاحشده ژنتیکی پس از مدتها گذراندن فرآیندهای نظارتی و دریافت تایید "سرویس بازرسی سلامت حیوانات و گیاهان" (APHIS)، اکنون یک گام به بازار نزدیکتر شده است. این مجوز بدان معناست که گیاه اصلاحشده ژنتیکی دیگر با کنترلهای سختگیرانه که مکان و نحوه پرورش آن را محدود میکنند، روبرو نیست. بدین ترتیب، میتوان آن را مانند هر محصول مجاز دیگری با خیال راحت در هر نقطهای از آمریکا کشت کرد.
"جاناتان جونز" (Jonathan Jones) که بیش از یک دهه است با مارتین در تجاریسازی این گیاه کار میکند، گفت: زمانی که من و کتی نزدیک به ۱۵ سال پیش سازمان "نورویچ پلنت ساینسز" (Norwich Plant Sciences) را تاسیس کردیم تا گوجهفرنگی بنفش تقویتشده ژنتیکی را که در بریتانیا ابداع شد، به بازار عرضه کنیم، هرگز فکر نمیکردیم که گرفتن تأییدیه نظارتی این قدر طول بکشد.
طی چند سال گذشته، تعدادی از کاربردهای گوجهفرنگی تقویتشده کشف شده است. دانشمندان ابتدا روی تولید آب گوجهفرنگی غنی از آنتوسیانین تمرکز کردند که میتواند در زمینههای بالینی برای بیماران مبتلا به سرطان یا بیماریهای قلبی-عروقی آزمایش شود.
با وجود این، این نوع محصول پیش از رسیدن به بازار هنوز با آزمایشها و موانع نظارتی بیشتری روبهرو است. بنابراین، نخستین گام برای مارتین و جونز، فروش دانههای این گوجهفرنگیهای بنفش به تولیدکنندگان خانگی خواهد بود.
مارتین گفت: ما اکنون یک گام به تحقق رویای من برای ارائه گوجهفرنگی بنفش سالم به بسیاری از افرادی که برای خوردن آن هیجانزده هستند، نزدیکتر شدهایم. نکته تلخ این است که گوجهفرنگی در آمریکا و نه در بریتانیا به فروش میرسد، اما جنبه مثبت آن این است که با تمرکز بر تولیدکنندگان خانگی، ما مصرفکننده محور خواهیم بود و میتوانیم بازخورد و علاقه مورد نیاز را برای توسعه محصولات دیگر دریافت کنید.