ورزش زورخانه ای و کشتی پهلوانی ورزش کهن و آیینی ما ایرانیان است و قدمتی بالغ بر هزار سال دارد و همراه با چوگان و کشتی جزو ورزشهای ملی کشورمان محسوب میشوند. یکی از توصیههای که بزرگان این رشته به ورزشکاران میکنند رعایت اصول جوانمردی، اخلاقی و فروتنی است. بسیاری از ورزشکاران، مرشد و مالکان زورخانهها در طول ماه چندین بار مراسم گلریزان را برگزار می کنند تا بتوانند گرهی از مشکلات هم محلی یا همشهریان خود را باز کنند.
در سالهای اخیر توجهات به ورزش زوخانهای کاهش پیدا کرده و بسیاری از مالکان زورخانهها و ورثه آنها زورخانه هایشان را تغییر کاربری داده اند. طبق گفتههای مهر علی باران چشمه، رئیس فدراسیون ورزشهای زورخانهای و کشتی پهلوانی حدود ۹۰۰ زورخانه در کشور وجود دارد که ۲۰۰ زورخانه نیاز به بازسازی جدی دارد، همچنین در سالهای اخیر دهها زورخانه در تهران به رستوران، قهوه خانه و باشگاه بدنسازی تغییر کاربری داده شده اند.
مجید معصومی، ورزشکار و مالک زورخانه شیرافکن در خصوص وضعیت این رشته ورزشی گفت: من به واسطه اینکه پدرم ورزشکار زورخانهای بود از کودکی در این ورزش فعالیت میکردم و فرزندان و نوه ام نیز در این ورزش فعالیت میکنند. زورخانه من قدمتی بالغ بر ۱۰۰ سال دارد. در سالهای اخیر و به خصوص با همه گیری ویروس کرونا شرایط مالکان زورخانهها و مرشدان از لحاظ معیشتی سختتر شده است و بسیاری از زورخانهها نیز به همین دلیل تعطیل یا تغییر کاربری داده اند.
او ادامه داد: من در حال حاضر مستاجر هستم و صاحب خانه نیز من را جواب کرده است و با اینکه زورخانه ام بالای ۱۰ میلیارد تومان ارزش دارد، اما اگر روزی صدای ضرب مرشد را نشنوم و ورزش کردن ورزشکاران را نبینم حتما خواهم مرد. بسیاری از مالکان زورخانهها به دلیل مشکلات مالی مجبور شده اند زورخانه هایشان را بفروشند و یا پس از فوتشان ورثه آنان علاقهای به فعالیت در این ورزش ندارند. در سالهای اخیر دهها زورخانه به همین دلیل از بین رفته اند.
او عنوان کرد: من در زورخانه پوریای ولی ورزش کرده ام، اما پس از فوت مالکش ورثه اش آن را تخریب کرده اند و بجایش آپارتمان ساختند. زورخانه تختی و پولاد در منطقه خانی آباد که جهان پهلوان تختی نیز در آنها ورزش میکرد چند سال پیش تخریب شدند.
زورخانه دلیران پارس نیز چند سال پیش به باشگاه بدنسازی تغییر کاربری داد، همچنین ۵ ماه پیش نیز ورثه مالک زورخانه نیرو یزدان این زورخانه قدیمی را فروختند. زورخانه ۱۷ شهریور نیز با اینکه پس از فوت مالکش سال هاست پسرش این زورخانه را سرپا نگه داشته است، اما در حال حاضر او به دلیل مشکلات مالی تصمیم به فروش این زورخانه گرفته است.
او بیان کرد: اگر سخنرانی مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۲ درباره ورزش زورخانهای و کشتی پهلوانی نبود در حال حاضر ورزش زورخانهای از بین رفته بود. پس از آن سخنان مقام معظم رهبری شهرداری ها، وزارت ورزش و جوانان و نیروهای مسلح اقدام به ساخت زورخانه کرده اند، اما وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون ورزشهای زورخانهای و کشتی هیچگونه کمکی به ما مالکان شخصی زورخانهها از لحاظ مالی و یا تجهیزاتی نکرده است. تجهیزات ورزش زورخانهای به شدت گران شده است و یک جفت میل و یا یک تخته شنا به ترتیب ۶۰۰ و ۲۰۰ هزار تومان است و خرید تجهیزات برای ما بسیار سخت شده است.
مالک زورخانه شیرافکن گفت: من ماهیانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان پول قبض برق میدهم و اداره برق قبض زورخانهها را با تعرفه آموزشی حساب میکند، همچنین اداره مالیات و شهرداری نیز برای زورخانهها مالیات و عوارض در نظر میگیرند، اما ما مالکان زورخانه درآمدی چندانی نداریم و من باید همان درآمد روزانه را نیز بین مرشد، مستخدم و خودم تقسیم کنم.
او درباره اینکه آیا تاکنون صندوق حمایت از ورزشکاران و پیشکسوتان از ورزشکاران زورخانهای و کشتی پهلوانی حمایتی کرده است یا خیر، گفت: ورزشکاران زورخانهای و کشتی پهلوانی اصلا جزو این صندوق نیستند و مسئولان این صندوق حاضر نیستند ما را تحت پوشش قرار بدهند.