امروز میز اقتصاد به بررسی تعرفه محصولات جالیزی با حضور سروری کارشناس اقتصاد کشاورزی، قربانی معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی، لطیفی سخنگوی گمرک کشور، نورانی رئيس اتحادیه محصولات کشاورزی پرداختند.
سوال:آیا یک میلیارد دلار برای ما صرف دارد یا ما باید کار دیگری را انجام دهیم؟
قربانی: اگر بخواهیم براساس ارزش اقتصادی آب این موضوع را بررسی کنیم به هیچ وجه توجیه اقتصادی ندارد. سیاست گذاری‌هایی که در سطح ملی انجام میشود باید هدفمند بوده، طوری که مورد نظر سیاست گذار باشد. تاکنون کم و بیش اینکار انجام شده است. الگوی کشت به نوعی جهت داده نمیشود. اعداد و ارقامی که ما در سبزی و صیفی داریم؛از ۲۵ تا ۳۰ درصد گزارش میشود.اگر تولید نشود میزان مصرف آب به شدت صرفه جویی میشود.
سوال:برای صادرات محصولات جالیزی محدودیتی وجود دارد یا خیر؟
سروی: در تمامی کشور‌ها کشاورزان را به سمت کاشت محصولات استراتژیک سوق می‌دهند. ما همچین کشوری نداریم. اما کشور‌هایی که انجام می‌دهند برای صادرات آنها عوارض ایجاد می‌کنند. تنها چیزی که در کشور ما سال‌های قبل وجود داشت، خرید کالای تضمینی بود.
سوال: چرا قوانین این شکلی در کشور اجرا نمیشود؟
قربانی: کشور‌هایی مانند مکزیک محصولات جالیزی تولید می‌کنند، اما کم آب نمی‌شوند. این موضوع برای کمبود آب توجیه ندارد. در دولت سیزدهم اتفاقاتی افتاده است.
دوستان ما منتظر تعیین تکلیف عوارض هستند. تفسیر این نیم درصد آب مجازی محصولات آب بر بود که شامل بقیه محصولات می شود. معاونت توسعه بازرگانی باید پیشنهاد دهد و ما آن دستور را اجرا کنیم.
عوارض نیم درصدی اجرا می شود یا خیر؟
لطیفی: ما بر اساس قوانین باید آن را اجرا کنیم.این قانون دو بخش دارد و برای تمامی محصولات کشاورزی و غذایی است.این یک اتفاق مثبت در رابطه با صحبت‌های دوستان است. ما باید قنات‌ها را احیا و منابع آبی را تقویت کنیم.از هدر رفت آب جلوگیری کنیم تا بتوانیم کشاورزی را داشته باشیم.
سوال: شما آمادگی دارید تعرفه را اخذ بکنید؟
لطیفی: این باید از طرف وزارت صمت به ما ابلاغ شود. ما به لحاظ زیر ساختی آمادگی برای اجرای آن را داریم.
سوال:پیشنهاد جهاد کشاورزی روی چه محصولاتی است که باید افزایش پیدا کند؟
قربانی: نظر ما بیشتر روی هندوانه، خربزه، بادمجان و ... است و قبلا هم به گمرک اعلام کردیم. ما نباید صرفا عوارض را مد نظر قرار دهیم که در الگوی کشت جدید ما سهم محصولات جالیزی را کاهش دادیم. اما عملکرد در هکتار افزایش پیدا کرده است. ما در المپیک کشت کاهش مصرف آب و تولید محصولات بیشتر را در نظر داریم. رایزنی‌های اولیه انجام شده و ما منتظر اعلام وزیر نیرو هستیم. آن‌هایی که الگوی کشت را بپذیرند چهل درصد الگوی بخشودگی آب را دارند.
سوال: حمایت‌های دولت برای حمایت از کشاورزان و روی آوردن آنها به تولید محصولات اساسی کافی است؟
سروی: ما نمی‌توانیم بازار محصولات را محدود کنیم و انتظار تولید بیشتری داشته باشیم. بازار وقتی کشش مناسب داشته باشد کشاورز به تولید آن ترغیب می شود. در محصولات اساسی متاسفانه فقط هدف آنها این بوده است که کشاورز را ترغیب به کاشت محصولات اساسی بکنند. بسیاری از کشاورزان تولید محصولات جالیزی را به کشور‌های کم آبی مثل ما سپردند. اما عملکرد در هکتار محصولات اساسی ما ۳ تن است و ما مجبور می شویم که این محصولات را وارد کنیم. دولت باید بحث پوشش بیمه، یارانه نهاده، تسهیلات ارزان و خرید تضمینی را برای محصولات کشاورزی باید در دستور کار قرار دهد.
چه زمانی نتیجه استحضاریه جمع بندی می شود در مجلس شورای اسلامی و به وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ میشود؟
عسگری رییس کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی: ما باید زیر ساخت‌ها را فراهم کنیم که کشاورزان استاندارد‌ها را رعایت کنند و محصولات خوب تولید کنند. تعرفه با اعتراض کشاورزان همراه شده است و مشکلاتی را در پی داشته است. ما اعلام کردیم که اگر در تغییر تعرفه وزارت جهاد کشاورزی بخواهد کاری انجام دهد شش ماه قبل باید اعلام کند. ما معتقدیم که باید نیاز داخل را تامین کنیم.
من معتقدم که باید برای تولید کننده میل و رغبت ایجاد کنیم. در بحث محصولات آب بر ما هم معتقدیم که باید تعرفه بیشتری دریافت شود. ما در این راستا از صاحب نظران هم نظر دریافت کردیم. ما تلاش خواهیم کرد این به زودی تا هجده روز آینده تعیین تکلیف شود.
سوال:چقدر ضرر میکنید اگر محصولات روی زمین بماند؟
نورانی: من انتظار دارم که دوستان در مجلس و دولت با کارشناسان واقعی صحبت کنند و قانون بگذارند به جای اینکه بی زمان تصمیم بگیرند و راه کشاورزان را می‌بندند. این قوانین که میگذارند فقط جلوی تولید داخلی را می‌گیرند.