علیرضا شفیعی، نایب رئیس سابق فدراسیون شطرنج در گفت وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: متاسفانه شطرنج ایران در طول ۲ سال و نیم گذشته شاهد یک سقوط جدی در عرصه فنی، اخلاقی و مدیریتی بوده است و این مسئله از پایان ریاست پهلوان زاده در سال ۹۸ آغاز شد که یک دوره سرپرستی طولانی یک سال و چند ماهه در فدراسیون آغاز شد که متاسفانه افرادی وارد شطرنج شدند که پست سرپرستی، نایب رئیسی و دبیری فدراسیون را اشغال کردند و کوچکترین شناختی با رشته شطرنج، جامعه شطرنج و مسائل آن نداشتند.
او ادامه داد: پستهای کلیدی توسط این دوستان اشغال شد و همزمان شروع به اخراج کارمندان کردند، حتی افراد فنی که خاک شطرنج را خورده بودند و بیش از ۲ دهه در آنجا فعالیت داشتند. البته مسائل اقتصادی و کرونا هم دست به دست هم دادند و شطرنج ما که پس از سه دهه به یک قله بسیار ارزشمندی رسیده بود، سقوط تاسف باری را در تمامی زمینهها آغاز کرد.
شفیعی بیان کرد: موفقیتهای شطرنج در دوره طلایی گذشته کم نبود. مثلا پرهام مقصودلو قهرمان جوانان جهان شد یا تیم ملی در مسابقات قهرمانی آسیا در هر سه بخش قهرمان شد. سارا خادم الشریعه در مسابقات قهرمانی سریع و راپید جهان دوم شد یا حتی بازیکنانی که در آن زمان رشد کردند. علیرضا فیروزجا به عنوان اولین سوپر استادیزرگ خودش را در دنیا مطرح کرد و بازیکنان فوق العاده دیگری، چون پرهام مقصودلو، محمدامین طباطبایی، پویا ایدنی از مرزهای جدید و تحسین برانگیزی گذر کردند، اما متاسفانه با تغییر مدیریتی در فدراسیون و رویکردی در پایان دولت قبلی که حالا به گذشته نگاه میکنیم بسیار مشکوک به نظر میرسد، ناگهان حوادث سازمان دهی شدهای رخ داد که این افراد به شطرنج ورود کردند و شطرنجیها را بیرون راندند.
شفیعی عنوان کرد: بعد از دوره سرپرستی، انتخابات برگزار شد و تامینی رای آورد. او اخیرا صراحتا اعلام کرده که با شطرنج و جامعه ورزشی این رشته ورزشی آشنایی ندارد.معلوم نیست به چه شکلی و به چه دلیلی نامزد شد. خودش میگوید روسای هیئتها از من درخواست کردند. شما که خودتان میگویید هیچ کس را نمیشناختید و هیچ کس هم که در شطرنج شما را نمیشناخت، پس چطور ممکن است روسای هیئتها از شما درخواست کرده باشند نامزد شوید؟
کارشناس شطرنج تصریح کرد: ایشان در ابتدا وعدههای جذابی دادند. مثلا گفتند اگر رئیس فدراسیون شوم بلافاصله فردای روز انتخابات ۵ میلیارد تومان پول به فدراسیون تزریق میشود. بدهیهای فدراسیون را پرداخت میکنم و برای بازیکنان تیم ملی حقوق در نظر گرفته و بیمه رد میکنم و … که در نهایت ایشان در مرحله دوم انتخابات رئیس فدراسیون شدند.
شفیعی گفت: جامعه شطرنج در ابتدا بسیار خوش بین بود که اختلافات و مسائلی که به وجود آمده به کمک تامینی حل خواهد شد، اما متاسفانه نه تنها اینطور نشد، بلکه وضعیت روز به روز بد و بدتر شد. یعنی نه تنها هیچ کدام از وعدهها عملی نشد، بلکه شرایط فدراسیون روز به روز سختتر و بدتر هم شد. تامینی هم به نظر ناامید شده و همه چیز را رها کرده است. به شکلی که حالا عملا بود و نبودش در فدراسیون فرقی نمیکند. متاسفانه ۲، ۳ نفر دیگر در فدراسیون به نوعی تمامیت خواه هستند و بر همه چیز مسلط شده اند و همه چیز را برای خودشان میخواهند. انگار فدراسیون شطرنج، ساختمان آن، تیم ملی، بازیکنان، و همه چیز شطرنج به آنها به ارث رسیده است!
رئیس سابق کمیته فنی شطرنج گفت: مسابقات بین المللی که نقشی اساسی در پیشرفت شطرنج دارد، عملا برگزار نمیشود. قبلا مسابقاتی در کشورمان برگزار میشد که بازیکنان مطرح جهان از اقصی نقاط جهان در آن شرکت میکردند، اما حالا عنوان میکنند مسابقه بین المللی برگزار کردیم و شرکت کنندگان خارجی آن از یکی، ۲ کشور همسایه که حتی نمیتوانند جزو ۵۰۰ نفر اول ایران هم باشند در آن شرکت میکنند و دوستان ادعای برگزاری مسابقه بین المللی را دارند. مسابقات لیگ هم بیش از دو سال و نیم تعطیل است. چند بازیکن برتر ما مدتی قبل در لیگ ترکیه بازی کردند. این بسیار تاسف بار است. لیگ جایی است که همه بازیکنان مطرح ما باید فرصت نشان دادن خودشان را داشته باشند و هم بازیکن خارجی بیایند. همانطور که قبلا این اتفاق میافتاد. اما حالا بازیکنانمان به لیگ کشور همسایه میروند.
او افزود: لیگ، مسابقات بین المللی و اعزامها تعطیل شده و کار به جایی میرسد که برای المپیاد که تیم کشورمان به هر شکلی باید اعزام میشد، کشور عزیزمان به عنوان یک کشور فقیر و بی بضاعت به فیده (فدراسیون بین المللی شطرنج) معرفی میشود و دست گدایی دراز میکنند تا چند هزار یورو پول بگیرند که با آن هزینه خرید بلیط تامین شود. تامینی نه تنها به وعدههای انتخاباتی اش عمل نکرده بلکه مشخص است که حتی نتوانسته یک ارتباط صحیح و سازنده با وزارت ورزش و جوانان برقرار کند. ۱۴- ۱۵ ماه گذشته است و هنوز فدراسیون هیئت رئیسه، نایب رئیس و دبیر رسمی ندارد و با سرپرست اداره میشود. چطور ممکن است چنین اتفاقی بیفتد؟ ایشان رئیس شده، اما هنوز نتوانسته است تکلیف هیئت رئیسه را مشخص کند. لابد مشکلی وجود دارد که شما نتوانسته اید با وزارت ورزش و جوانان تعامل داشته باشید.
او بیان کرد: وضعیت فدراسیون شطرنج به شکلی است که نه تنها حداقل انتظارات و فعالیتهای معمول انجام نمیشود بلکه وضعیت به جایی رسیده که کارمندان به نوبت اخراج میشوند، چون پولی وجود ندارد که به آنها داده شود. من شنیده ام که فقط تا آخر فروردین ماه حقوق کارمندان فعلی داده شده و از آن به بعد حقوقی به کسی پرداخت نشده است. به کارمندان نامه میدهند که این ماه، ماه آخر شماست. به فکر شغل جدید باشید. مدیریت تامینی بدون شک اشکال دارد. در حال حاضر هم که دیگر انگیزه اولیه را ندارد و من از او انتظار دارم بزرگترین خدمت را به جامعه شطرنج انجام دهد و استعفا بدهد و برود.
شفیعی اظهار کرد: مشخصا تامینی، چون هیچ شناختی از شطرنج ندارد تمام تصمیمات فنی فدراسیون از کوچک تا بزرگ توسط ۲، ۳ نفری که در جایگاه سرپرستی قرار دارند گرفته میشود و به خاطر تمامیت خواهی موجود، تصمیماتشان کاملا شخصی است و بر این اساس متاسفانه شاهد این هستیم که نتیجه اش نوعی عوام فریبی در تمام اخباری که از جانب فدراسیون بیرون میآید دیده میشود. یک فرافکنی هم به این عوام فریبی اضافه شده است و هرجا به مشکل میخورند بحثهای جدیدی پیش میکشند و به جای توجه به پاسخگویی به منتقدان و دلسوزان دنبال باز کردن حواشی جدید هستند. خودشان حاشیه جدید را باز میکنند که به کمک آن حتی دلسوزان و پیشکسوتان فدراسیون را بکوبند.
او درباره جایزه اخیر شادی پریدر در حاشیه المپیاد جهانی گفت: در مورد این جایزهای که خانم پریدر گرفته اند طبیعتا ما خوشحال خواهیم شد که هر ایرانی در هر عرصه بین المللی افتخاری کسب کند. او عضو کمیسیون بانوان فیده است و آنجا تقدیر از داور گرفته تا مربی شده است. آن چیزی که آنجا دریافت شد چیزی نبود که روابط عمومی فدراسیون اعلام کرد که خانم پریدر به عنوان بهترین مربی خانم جهان در سال ۲۰۲۲ برگزیده شده است، قطعا همه میدانیم که این موضوع صحت ندارد. پریدر سوابق مربیگری خاصی در سال ۲۰۲۲ نداشت و اگر داشته شرح بدهد که بسیار هم عالی است. واقعا نیازی به این کار نیست که خلاف واقع بگویند. چرا که اگر حقیقت را بگویند همه بسیار هم خوشحال میشوند و قدردانی هم میکنند. البته واقعیت را به شکل دیگری عنوان کردن زیبنده نیست. نیازی به عناوین جعلی نیست.
او در مورد نتایج کسب شده شطرنج بازان کشورمان در المپیاد جهانی گفت: در مورد نتایج اخیر بازیکنان در المپیاد باید بگویم با توجه به همه کاستیها آنها واقعا زحمت کشیدند و در بخشهای فردی هم نتایج بسیار خوبی کسب شد. مثلا پرهام مقصودلو در میز یک ایران نتیجه بسیار عالی کسب کرد و همین طور پویا ایدنی در میز سوم. اما در نهایت تیم ایران که رده سیزدهم اولیه را داشت بیست و ششم شد. حال ما نباید بگوییم نتیجه تیم ایران فوق العاده یا عالی بود. این همان مسئله عوام فریبی است. میتوانیم بگوییم تا دور نهم وضعیتمان خوب بود. شانسهایی داشتیم، اما در دو دور آخر بدشانسی آوردیم و باختیم و در نهایت آن چه انتظار داشتیم اتفاق نیفتاد. اما اینکه بگوییم عالی و بهترین بودیم زیبنده تیم ملی شطرنج و مسئولانش نیست.
نایب رئیس اسبق فدراسیون شطرنج گفت: من واقعا از سجادی و وزیر ورزش و جوانان میخواهم به رشته شطرنج ورود کنند و مشکلات را ببینند. درست است که در حال حاضر مشکلات زیادی وجود دارد، اما حیف است رشته شطرنج که به جایگاه والایی رسیده بود رها شود. ما تا حدود سه سال پیش به جایی رسیده بودیم که دنیا میگفت شطرنج سالهای پیش روی دنیا متعلق به ایران است، اما به ناگاه انگار به قلهای رسیده بودیم و حالا با شیبی تند در حال سقوط هستیم. شطرنج ایران اگر رها شود تا مدت کوتاهی دیگر به شرایط ۲۰ سال قبل باز میگردد و تمام زحماتی که در این سالها کشیده شده است به هدر میرود. واقعا از سجادی که شخصا اطلاع دارم به ورزش شطرنج علاقه شخصی هم دارند خواهش میکنم ورود کرده و کمک کند مسائلی که در این ۲ سال و نیم اخیر به وجود آمده حل شود.
او عنوان کرد: در المپیاد جهانی در خصوص اعزام تیم بانوان نکتهای وجود دارد که این تیم بدون سرپرست به المپیاد جهانی رفت. در واقع ۵ خانم جوان و نوجوان هیچ سرپرست خانمی به همراه نداشتند. به هر حال در یک مسابقه برون مرزی در خارج از کشور ممکن است مسائل و مشکلات مختلفی به وجود بیاید. این تیم نه سرپرست و نه مربی داشته است. خانم پریدر که عنوان سرمربی تیم ملی بانوان را هم برای خودشان در نظر گرفته اند، در این المپیاد داوری میکردند و هتلشان هم ظاهرا بیش از یک ساعت با هتل بازیکنان فاصله داشته است. یعنی عملا نمیتوانستند در کنار بازیکنان خانم تیم ملی باشند. از آن طرف هم کاپیتان معرفی شده برای تیم ملی بانوان شخصی بوده است که از طرف وزارت ورزش و جوانان به عنوان مسئول حراست تیم معرفی شده بود.
شفیعی گفت: در خصوص تیم آقایان هم شنیده میشود که در دورهای حساس پایانی، فردی که کاپیتان تیم بوده به همراه دبیر فدراسیون محل مسابقه را رها کرده و به جایی رفته اند که کنگره فیده و انتخابات فدراسیون جهانی برگزار شده است. در مورد این مسئله هم اخبار بسیار ناراحت کنندهای به گوش میرسد که دوستان در آنجا ضد فردی که از ایران با هماهنگی وزارت ورزش و جونان برای کرسی نایب رئیسی نامزد شده فعالیت و صحبت کرده اند. من نمیدانم این مسئله تا چه اندازه صحیح است، اما اگر واقعیت داشته باشد بی نهایت تاسف برانگیز است. در نشست خبری اخیر فدراسیون به جای پاسخ گویی به چنین ابهاماتی مسائل دیگری را مطرح کردند که به نوبهی خود بسیار سوال برانگیز بود.
او خاطر نشان کرد: برای رفتن به المپیاد شطرنج با نام و آبروی کشور هم بازی شد و برای دریافت چند هزار یورو، برای اولین بار جمهوری اسلامی را کشوری فقیر و بی بضاعت معرفی کردند. سوال این است که آیا این یک اقدام خودسرانه بوده است و توسط یک نفر در فدراسیون چنین تصمیمی گرفته شده، و یا واقعا با مسئولان هماهنگ شده است که چنین آبروریزی رخ دهد؟ برای مسابقات و اعزامهای بعدی دست گدایی به کدام سو دراز خواهد شد؟ متاسفانه به شکل روزانه میشنویم که خانوادهها از وارد کردن فرزندانشان به محیط فعلی شطرنج فراری شده اند، امری که تا پیش از این با اشتیاق و گستردگی فراوان انجام میشد.