حسن کاظمی قمی نماینده ویژه جمهوری اسلامی ایران در امور افغانستان اظهار داشت ایران از مرحله این که امروز افغانستان به عنوان یک دغدغه جدی ما را درگیر خود کند، عبور کرده است، اگر چه دغدغههایی وجود دارد، اما در صحنه عملیات اقدامات خوبی در حال انجام است که بتوان با تروریسم مبارزه و آن را مهار کرد.
کاظمی قمی، افغانستان را حوزهای با پتانسیل بالا برای فعالیتهای اقتصادی دانست و افزود نباید عرصه افغانستان را برای دشمنان خالی گذاشت.
وی با تأکید بر موضع جمهوری اسلامی ایران مبنی بر لزوم ایجاد دولت فراگیر گفت: طالبان در پی کسب مشروعیت بینالمللی هستند و بر آن اصرار دارند، ایران هم در شرایط امروز با طالبان تعامل میکند، اما تا دولت فراگیر تشکیل نشود آنها را به رسمیت نمیشناسد. با این حال خالی کردن عرصه در افغانستان به این معنی است که تروریسم در آنجا قوی میشود و به سمت مرزهای ما هم کشیده میشود.
نماینده ویژه ایران تصریح کرد: نمیخواهم بگویم ماهیت طالبان تغییر کرده یا خیر، اما واقعیات حکمرانی این درس را داده که اگر میخواهند جامعه جهانی آنها را به رسمیت بشناسد، باید از حمایت قاطبه مردم استفاده کنند و خواستههای مردم را در نظر بگیرند.
وی با تشریح دستاوردهای ایران در مواجهه با موضوع افغانستان پس از روی به قدرت رسیدن طالبان اظهار کرد: افغانستان به عنوان یک کشور همسایه از جایگاه مهمی برای محیط امنیتی و سیاست خارجی ما برخودار است. تجربه بیش از چهار دهه نشان داده این کشور با توجه به ویژگیهایی که دارد دو بار مورد تجاوز و اشغالگری (آمریکا و شوروی سابق) قرار گرفته و جنگهای داخلی را از سر گذرانده، طبیعتاً مسائلی که موجب شده این کشور به سمت جنگ و بیثباتی و موج آوارگی و نهایتاً رشد تروریسم برود، بر روی محیط امنیتی ما هم در حوزه امنیت داخلی و هم سیاست خارجی اثر گذار است.
نماینده ویژه جمهوری اسلامی ایران در امور افغانستان خاطر نشان کرد: امروز اتفاق بزرگی افتاد و ما شاهد شکست سیاستهای آمریکا در افغانستان هستیم، آمریکا شکست خورد، نظامیانش فرار کردند، اما سرویس جاسوسی و امنیتی آن همچنان به دنبال شرارت هستند تا اجازه ندهند این کشور به سمت ثبات برود. در چنین فضایی یکی از کارهای بزرگ ایران این است تا کمک کند افغانستان به مسیری حرکت کند که در دام این شرارتها نیفتد.
نماینده ویژه جمهوری اسلامی ایران در امور افغانستان ادامه داد: بنابراین مبارزه با تروریسم و سیاستهای اشغالگر در گرو این است که واقعا بتوان دولت قوی و فراگیر تشکیل داد، چنین دولتی میتواند با تروریسم و سیاستهای اشغالگر بجنگد و طرحهای سازندگی و توسعه همکاری را به پیش ببرد؛ لذا تمایل داریم تا کمک کنیم افغانستان به چنین سمت و سویی حرکت کند.
کاظمی قمی بیان کرد: امروز آمریکاییها از دور دست به شرارتهای خود میپردازند و یکی از تلاشهایشان این بوده تا ایران را در افغانستان درگیر کنند، اما ما اجتناب طرفینی کردیم؛ خود رهبران این کشور هم متوجه شدند. همچنین در خصوص مهار داعش با هیئت حاکمه افغانستان تلاش کردیم که خوشبختانه داعش سمت مرزهای ما نیامده است.
وی ادامه داد: همچنین سعی کردیم همکاریهای تجاری خود با افغانستان را رونق دهیم، در عین حال کمک کنیم همکاریهای امنیتی نیز توسعه پیدا کند، این عوامل سبب میشود تا افغانستان به سمت امنیت، ثبات و مشارکت و فعالیت بیشتر برود. خوشبختانه در این زمینه توفیقات خوبی داشتیم.
نمایند ویژه ایران با تأکید بر لزوم تعامل دولت موقت طالبان برای بازسازی افغانستان نیز تصریح کرد: کشوری که چهار دهه تخریب شده و باید به سمت بازسازی و سازندگی برود، طبیعتاً بدون کمک جامعه جهانی امکان پذیر نیست، قطعاً باید با جامعه جهانی تعامل داشته باشد، این تعامل نیز از رهگذر این است که دولت مشارکتی شکل گیرد، به نظر میرسد این نگاه در میان هیئت حاکمه طالبان در حال تقویت شدن است. افغانستان بدون مشارکت دیگران و سرمایهگذاری خارجی امکان این که ساخته شود را ندارد.
وی با بیان این که افغانستان امروز هم به اعتماد ملی نیاز دارد هم سرمایه گذاری خارجی، گفت: خوشبختانه کشورهای همسایه در این زمینه آمادگی دارند، در نشست تاشکند نیز کشورهای همسایه به تشکیل دولت فراگیر، مشارکت در بازسازی و کمک به برقراری امنیت تاکید داشتند.
کاظمی قمی در ادامه با اظهار اینکه طالبان نیز احتمالاًبه ضرورت ایجاد دولت فراگیر پی بردهاند، گفت: به نظر میرسد در درون مسئولین طالبان این نگاه به وجود آمده و به این جمعبندی رسیدند که دولت مشارکتی شکل گیرد، شاید قبلاً مخالف بودند، اما اکنون نظرشان تغییر کرده است، این کمی زمان نیاز دارد. نمیخواهم بگویم ماهیتاً طالبان تغییر کرده یا خیر، اما واقعیات حکمرانی این درس را داده که اگر میخواهند جامعه جهانی آنها را به رسمیت بشناسد، باید از حمایت قاطبه مردم استفاده کنند و خواستههای مردم را در نظر بگیرند.
نماینده ویژه ایران در امور افغانستان همچنین در پاسخ به این سئوال که آیا تهران، جمهوری اسلامی افغانستان را تأیید میکند یا حکومت فعلی طالبان را گفت: جمهوری اسلامی ایران در شرایط امروز با طالبان تعامل میکند، اما تا دولت فراگیر تشکیل نشود آنها را به رسمیت نمیشناسد، این هم منطقی دارد. وقتی یک هیئتی حاکم شد قطعاً تعهد و مسئولیتهایی برعهده دارد و باید نسبت به همسایگان تعهداتی را انجام دهد.
کاظمی قمی تصریح کرد: اگر شما بگویید به رسمیت نشناختیم، پس همکاری هم نکنیم چه اتفاقی میافتد؟ طبیعتاً چالشها بیشتر شده و در نتیجه آن تروریسم قوی میشود و به سمت مرزها کشیده میشوند، از طرف دیگر افزایش حجم آوارگان به مصلحت نیست. اما چون نگاه جمهوری اسلامی ایران مردمی است، علاوه بر این که هر هیئت حاکمهای تعهداتی دارد و باید به آنها عمل کند، تعامل طرفین را هم نیاز دارد بنابراین تلاش ما برای تقویت نگاه راهبردی است.