امیرحسین قاضی زاده هاشمی، رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران در گفت‌وگویی صمیمانه با اعضای باشگاه خبرنگاران جوان، درباره رفع ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻣﺸﮑﻼت زﻧﺪﮔﯽ ﺟﺎﻧﺒﺎزان و ایثارگران توضیحاتی داد.
شاخص‌ترین کارکرد دولت چه بوده است؟
شاخص‌ترین کارکرد دولت جدید بازسازی اعتماد عمومی به نظام و پاسخگویی به مردم بوده است، در دولت‌های گذشته کم و بیش سیاست‌های ابلاغی را یا درک نمی‌کردند و یا به آن عمل نمی‌کردند، در دولت‌های گذشته هیچ یک به دنبال سیاست‌های اقتصاد مقاوتی در حوزه قانونگذاری و اجرا نمی‌رفتند.
دولت‌های گذشته هیچ یک سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری، نظام، دولت و منطقه‌ای را در مذاکرات ابلاغ نمی‌کردند مانند نگاه شرق به غرب، دولت‌های گذشته از یک طرف آمدند به مردم طوری نشان دادند، که ما میخواستیم کاری را انجام دهیم و نظام مقابل ما ایستاد، مانند بیماری که به پزشک مراجعه کرده و از نسخه تجویزی پزشک استفاده نمیکند و سواد و تجریه پزشک را زیر سوال میبرد.
دولت جدید کاری کرد تا شکافی که ذره ذره در طی دهه‌های گذشته میان عده اندک مردم و نظام شکل گرفته بود پر شود. امروز اگر جایی سوالی باشد از دولت است و دولت پاسخگو آن خواهد شد، مسئولیت همه چیز را به عهده می‌گیرد و آدرس جای دیگری را نمی‌دهد.
در زمان کرونا زندگی کل مردم متوقف شده بود مانند مدارس، دانشگاه‌ها، مساجد، جامعه، بازار‌های مالی و ... که تعطیل شده بود، ما در آن زمان نیاز به ۲۰۰ میلیون دوز واکسن داشتیم، آن هم در شرایط تحریمی که به ما اجازه واردات واکسن را نمی‌دادند، اما آقای رئیس جمهور در آن زمان با ارتباط با کشور چین، این کشور را متقاعد کرد تا به ایران واکسن بدهد و پس از آن حجم زیادی واکسن وارد ایران شد.
اصلی‌ترین اقدام بنیاد شهید چیست؟
در حال حاضر جامعه هدف ما ۳ و نیم میلیون نفر به صورت مستقیم و ۱۲ میلیون نفر به صورت غیر مستقیم هستند، که این عزیزان شامل رزمندگان، خانواده شهدا و جانبازان می‌شوند.
اصلی‌ترین اقدام این بنیاد شهید و امورایثارگران تغییر رویکرد مدیریتی است. در بنیاد شهید و امور ایثارگران گزارش شناخت تهیه کردیم که این دستگاهی که تحویل گرفته ایم ماموریت هایش برای چه کسی است. در این گزارش، ساختار سنی، پراکندگی، نیاز‌های مادی و معنوی، تعیین دهک اقتصادی، نیاز به کمک مستقیم و غیر مستقیم، میزان قوانینی که مصوب و اجرا شده اند، میزان منابع مالی قوانینی که مصوب و تکمیل شده اند، اشکالات قوانین و اینکه کدام یک از این قوانین، آیین نامه اجرای آن نوشته شده مطرح است.
۱۷ آیین نامه اجرایی فقط در یک سال گذشته را تقدیم دولت کرده ایم که تعدادی از آن‌ها به تصویب رسیده است. از گذشته بانک‌های اطلاعاتی زیادی از شهدا، ایثارگران، جانبازان و ... وجود داشت که ما به خیلی از آن‌ها دسترسی نداشتیم.
سامانه جامعی از اطلاعات ایثارگران از گذشته وجود نداشت. ما به تازگی پایش سلامت ایثارگران را راه اندازی کردیم که با استفاده از هوشمند سازی سیستم و طراحی‌های استراتژیک رویکرد‌های کلی بنیاد شهید و امور ایثارگران مشخص شده است.
۳۱۷۰ فعالیت را شناسایی، زمان بندی، برنامه ریزی و در یک ساختار کنترل قرار دادیم، یعنی تمام فعالیت‌ها برش بخشی، استانی، بودجه‌ای منطقه‌ای، شرح فعالیت دارد، هر ماه کارشناس مربوطه نظارت و فعالیت را ثبت می‌کند، با این روش مشخص می‌شود که چه کاری انجام می‌شود یا نه در نهایت چه کسی باید پاسخگو باشد.
اکنون در فاز دوم اصلاح فرآیند ساختار در بنیاد شهید هستیم، ۶۵ مجموعه مدیریتی در بنیاد وجود دارد که با هم، هم پوشانی دارند و در حال اصلاح آن هستیم.
قبل از شروع دولت سیزدهم ۹۰ هزار نفر از فرزندان ایثارگر تبدیل وضعیت شده‌اند، در دولت فعلی نیز این روند همچنان ادامه دارد.
درباره اقدامات بنیاد شهید در حوزه‌های فرهنگی، رفاه اجتماعی و پزشکی و سلامت توضیح دهید؟
کار دیگری که در این راستا انجام شد تفویض اختیار بوده است. اختیارات مدیران کل بنیاد شهید مانند اختیارات رئیس سازمان است. کار ستاد نیز تنظیم دستورالعمل هاست. ما قبلاً کمک‌های معیشتی داشتیم، هر کس بر اساس تشخیص خود که کسی کمک نیاز دارد یا نه آن تسهیلات را ارائه می‌کرد. ما این اختیارات را جمع کردیم و به استان‌ها دادیم.
دستورالعمل تحت عنوان کمیسیون مواد خاص تهیه کردیم که اگر کسی با این خصوصیات شما مراجعه کرد، در حد سقف سرانه‌ای که به شما اختصاص پیدا کرده می‌توانید کمک کنید. در ابتدا عدالت برقرار کردیم. یعنی کسی که در تهران قرار دارد، تفاوتی با کسی که در سیستان و بلوچستان زندگی می‌کند ندارد.
در مرحله دوم شفاف سازی کردیم و مشخص کردیم هر اقدامی که انجام می‌دهیم پشت آن دلیل و منطق وجود دارد. ۱۰ درصد از تسهیلات اشتغال استان‌ها با مصوبه دولت به ایثارگران اختصاص پیدا کرده است. حقوق، مستمری و کمک معیشتی ایثارگران امسال اصلاح شد.
ما در شناسایی به این نتیجه رسیدیم که در دریافت کمک معیشت خیلی از دهک‌های پایین برخوردار نشدند. پرداختی ایثارگرانی که از چند نهاد، کمک حمایتی دریافت می‌کردند را به نفع ایثارگرانی که تحت حمایت هیچ نهادی نبودند، قطع کردیم. ما ۶۰۰۰ نفر از دهک‌های ۱ تا ۳ را وارد این مجموعه پرداخت شونده کردیم. بعضی از مطالباتی که معوق بود و یا کسانی که ماده ۳۸ بودند یا حالت اشتغال برای پارسال بودند، پرداخت شد. تاکنون معوقات ۶۷ هزار نفر از ایثارگران پرداخت شده است.
۲۵ درصد فعالیت‌های بنیاد شهید و ایثارگران کاملا الکترونیکی است. در حال حاضر ما ۵۱ فعالیت مانند خدمات مسکن را به صورت کاملاً الکترونیک ارائه می‌دهیم. در تلاش هستیم که این خدمات، امسال به ۱۰۰ مورد برسد. تاکنون ۴۲ هزار و ۵۳۳ ایثارگر برای تسهیلات خرید و ساخت مسکن معرفی شده اند.
چه میزان از معوقات ایثارگران پرداخت شده است؟
سعی کردیم در بنیاد شهید و ایثارگران عدالت را برقرار کنیم. تاکنون بخش زیادی از معوقات مطالبات و ایثارگران را پرداخت کرده ایم، باقی مطالبات تا پایان سال پرداخت می‌شود. ایثارگران می‌توانند در سامانه «دیدار» درخواسته‌های خود را عنوان کرده تا مورد بررسی قرار گیرد، در همین رابطه ۷۷ درصد نرخ تحقق داشته‌ایم که رقم بالایی است.
در حوزه بهداشت، درمان، مراقبت و توانبخشی ۶۰ هزار ایثارگر را تحت پوشش قرار دادیم، همچنین یک میلیون و ۶۰۷ هزار و ۷۳۵ نفر تحت پوشش بیمه تکمیلی هستند. پایش سلامت عمومی انجام شده است و جانبازان شیمیایی یا نخاعی به صورت گروهی دعوت شدند.
برنامه بنیاد برای درمان جانبازان چیست؟
در قدیم اعزام به خارج از کشور داشتیم، در حال حاضر پزشکانی که نیاز باشد به ایران دعوت شده و جراحی‌ها در بیمارستان خاتم یا ساسان انجام می‌شود. اخیراً یک جراح آلمانی را با دستیار ایرانی به ایران آمده تا کسانی که دچار صرع شده اند را جراحی کند.
خانه‌های ایثار در کشور با هدف نگهداری از افراد کار افتاده ایجاد شده است. ۲۵۰ هزار مورد آموزش خود مراقبتی اتفاق افتاده است و پرونده سلامت الکترونیک یک میلیون و ۵۸۶ نفر ایجاد شده است. قرار بود در مرکز هر استانی مرکز جامع توانبخشی ایجاد شود، مجتمعی اقامتی و تفریحی با رویکرد درمانی برای جانبازان.
درباره حق پرستاری و پرداخت آن توضیح دهید
در این حوزه یک اختلاف نگاه عمومی بین بنیاد و سازمان برنامه وجود دارد. در قانون گفته شده حقوق پرستاری باید معادل حداقل حقوق وزارت کار باشد. مثلا اگر حقوق وزارت کار ۵۳ درصد رشد داشته، حقوق پرستاری نیز به همان میزان داشته باشد. تفسیر دوستان ما در سازمان برنامه تفسیر حداقل نیست و این عقیده را دارند، چون اینان چند کار دریافت می‌کنند، این مصوبه بعد از ابلاغ بودجه بوده و منابع مالی ما کفاف نمی‌دهد، ۳۸ درصد اعمال کرده و آن ۳۸ درصدی که سازمان برنامه تامین اعتبار کرده ما پرداخت کردیم. البته طی ماه‌های گذشته توانستیم حق پرستاری جانبازان را افزایش دهیم.
درباره مطالبات دانشگاه آزاد و بنیاد شهید توضیح دهید
در زمان تحویل بنیاد به من، ما نزدیک به ۱۵ هزار میلیارد تومان بدهی داشتیم. معاون توسعه مالی اعلام کرد که این مبلغ ۱۶ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان است. این‌ها بدهی دولت قبل است. ما تقریبا به تمام ایرلاین‌ها دانشگاه‌ها بیمه‌ها بدهکاریم. ما از ابتدای امسال در حال پرداخت بخشی از معوقات هستیم که از جمله آن دانشگاه آزاد است. طی گفتگویی که با مجلس داشتیم مجلس از محل تخصیص سهام، سهامی به ما تخصیص پیدا کرد. زمانی که این سهام دریافت و ارزش گذاری شود، پول نقد می‌شود.
برای احداث مراکز ورزشی برای جانبازان و ایثارگران چه اقدامی شده است؟
مجموعه‌های جدید ورزشی برای استفاده ایثارگران در ۳۲ استان با امکانات کامل مثل آب درمانی و سالن توانبخشی احداث می‌شود. ما سعی کردیم که امکانات به گونه‌ای باشد که برای مسابقات بین المللی هم بتوان از آن استفاده کرد. جامعه هدف ۳.۵ میلیون نفری داریم که از عزیزان جانباز و ... تشکیل شده است، نیمی از این جمعیت را افراد بالای ۶۰ سال تشکیل می‌دهند که نیاز به ورزش و تحرک بیشتری دارند.
کلام آخر
مشکلاتی در کشور وجود دارد اما امید‌های زیادی برای اصلاح هست که به یک حرکت عمومی احتیاج دارد و این حرکت با همدلی هم افزایی و مقداری صبر و تحمل اتفاق می‌افتد. سرانه تولید ناخالص کشور در طی یک دهه قبل نصف شده که به معنی کوچک شدن سبد اقتصادی مردم است. وقتی تولید ناخالص کاهش پیدا می‌کند به معنای کاهش رفاه مردم است، اما باید این را به جای اول خود برگردانیم و این عقب‌ماندگی را جبران کنیم. دولت تلاش می‌کند سبد اقتصادی مردم را بهبود بخشد و تورم را کاهش دهد.
شاخص‌های اقتصادی کشور رو به بهبود است، امیدوارم عرصه بین‌المللی هم کمک کند که اتفاقات به روبه بهبود بیشتر شود و ما در یک منطقه امن و با ثبات ذره ذره بتوانیم یک زندگی عزتمندانه را برای مردم ایران ایجاد کنیم.