مسجد تنها محلی برای عبادت نیست، مسجد به عنوان خانه خدا در فقه اسلامى جایگاه ویژه اى دارد و به عنوان نهادی برای ارشاد و تبلیغ مسائل اسلامى و به عنوان پایگاهی برای رشد معنوی و تربیت نسل‌های مؤمن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مساجد، علاوه بر آنکه یاد و نام خداوند بلندمرتبه را زنده نگه می‌دارند، ظرفیتی مردم‌نهاد برای پیشبرد بسیاری از مشارکت‌های نیکوکاری، خیرخواهانه و کاهش آسیب‌های اجتماعی هستند.
دربرخی از روایات پیرامون اهمیت مساجد و جایگاه رفیع آنها، احترام نهادن به مساجد، آباد نگاه داشتن مساجد، حضور یافتن در آنها برای ادای نماز و فراگیری دانش، اشاره‌هایی شده است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: بهترین مردم کسانی اند که پیش از همه به مسجد داخل می‌شوند و آخر از همه از مسجد خارج می‌شوند.
حجت الاسلام حسن مهاجر نیشابوری کارشناس مذهبی گلستان درباره اهمیت مساجد گفت: نقش مساجد در ابتدای به وجود آمدن حکومت اسلامی پر رنگ بوده است و پیامبر اکرم (ص) در بدو ورود به مدینه اقدام به تاسیس مسجد کرد و احکام دین را در آن پیگیری می‌کردند.
او افزود: پیامبر اکرم (ص) مسجد را پایگاهی برای تدریس، کسب علم و دانش، معرفت و همچنین محل حل و فصل مشکلات مردم قرار دادند.
حجت الاسلام نیشابوری افزود: با تریبون‌هایی که در اختیار ائمه جماعات نماز‌های جمعه در مصلی‌ها قرار می‌گیرد این اماکن نقش اساسی در بیان سیاست ها، انتظارات و مطالبات مردم و مسئولین و همچنین دیدگاه‌های اسلامی را ایفا می‌کند.
او می‌گوید: وقتی مسجد در فراز اسلام و انقلاب قرار می‌گیرد می‌تواند تمدن ساز و جامعه پرداز باشد و همچنین می‌تواند در همه امورات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به عنوان محور قرار گیرد.
حجت الاسلام نیشابوری گفت: در ابتدای انقلاب اسلامی مساجد نقشی همچون نقش ابتدای اسلام را پیدا کرد.
او گفت:مساجد در دوران دفاع مقدس هم نقش بسیار فعالی داشتند و در هدایت گری رزمندگان به سوی جبهه، جذب رزمندگان و جذب کمک‌های مردمی نقش مهمی را ایفا کردند.
حجت الاسلام نیشابوری گفت: همچنین مساجد، در ایام مختلف مانند سیل و ایام شیوع کرونا محل تامین بسیاری از نیاز‌های مردم بودند.
حجت الاسلام محمد‌قاسم لیوانی مسئول رسیدگی به امور مساجد استان گلستان هم در این باره گفت: مساجد کارکرد عبادی و معنوی مانند نماز، یاد خدا، دعا، اعتکاف، قرائت قرآن، توبه و کارکرد فرهنگی و تربیتی مانند آموزش، وعظ، تربیت مبلغ و کتابخانه دارند.
به گفته لیوانی کارکرد نظامی مساجد نیزمانند اردوگاه، مداوای مجروحان، مقر فرماندهی وکارکرد قضایی مانند حل اختلاف را بین مسلمانان دارد.
او با اشاره به دو مسجد شاخص شهر گرگان گفت: یکی مسجد جامع واقع در محله نعلبندان و دارای چهار شبستان است و همزمان چهار نماز جماعت می‌تواند در آنجا اقامه شود و دیگری مسجد جامع گلشن گرگان واقع در خیابان شهید رجایی که دارای سه شبستان است.
مسئول رسیدگی به امور مساجد گلستان می‌گوید: این دو مسجد به دلیل قدمت زیاد هر چند سال یک بار نیاز به مرمت و بازسازی اساسی دارند.
او افزود:در شهر گنبدکاووس نیز یک مسجد جامع واقع در بازار شهر قرار دارد که نیازمند توجه مسئولان است.
حجت الاسلام لیوانی ادامه داد:در حال حاضر مجموع مساجد اهل تشیع درشهر‌های استان ۲۷۰ مسجد و روستا‌های استان ۶۳۰ مسجد است.
او می‌گوید: با توجه به گسترش شهر‌ها و روستا‌ها قطعاً به مساجد بیشتری نیاز است که تعداد آن را مسئولان شهرستان‌ها باید تعیین کنند.
در جوار این مسجد‌ها کانون‌های تشکیل شده است که با رویکرد فرهنگی هنری خود توانسته‌اند خیل عظیم بچه‌ها را با خود همراه کرده و در پرتو معنویت خانه‌های خدا اتفاقات مهم مسجدی را رقم بزنند.
کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد مراکزی هستند که در کنار مساجد و با استفاده از نیرو‌های متخصص و متعهد با انجام فعالیت‌های مختلف فرهنگی و هنری زمینه حضور موثر و معنوی نوجوانان و جوانان را در مساجد فراهم می‌آورند.
فعالیت این مراکز در محور‌های قرآنی، آموزشی، فرهنگی، هنری، پژوهشی، ورزشی انجام می‌شود.
مهدی بیکی مدیر ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد گلستان می‌گوید: تعداد کل کانون‌های مساجد استان ۸۲۱ باب است که از این تعداد کانون‌های شهری ۲۵۹ و کانون‌های روستایی ۵۶۲ باب است.
او گفت: از این تعداد کانون‌های اهل تسنن ۲۹۶ و کانون‌های اهل تشیع ۵۲۵ باب است.
بیکی با بیان اینکه مهمترین خصیصه‌ای که مساجد ما دارند مردمی بودن آن است، گفت:اداره مسجد در جمهوری اسلامی به دست مردم است و این اداره مردمی تاکنون ثمرات بسیاری را به همراه داشته و دارد.
مسجد یک سنگر است و امروز مساجد می‌توانند در میانه هجمه جنگ ترکیبی دشمن، نوجوان و جوان را با زلال معارف اسلامی آشنا و برای نقش آفرینی در مسیر انقلاب آماده کنند.
به بیانی دیگر مساجد خط مقدم جنگ نرم و جهاد تبیین در کشور هستند.
گزارش از مرتضوی