در این آیین ۱۷۰ ساله، سوگواران حسینی در شاهرود، نخل را که نمادی از تابوت سرور و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین (ع) است، از مسجد موسی بن جعفر (ع) که به مسجد پای نخل معروف است تا پارک شهدای محراب به حرکت در می‌آوردند.
عزاداران در این مسیر در مصائب کربلا و مظلومیت امام حسین (ع) اشک ماتم می‌ریزند.
در مراسم نخل گردانی شاهرود، اهالی بسطام، مجن و بیشتر مناطق شهری و روستایی شهرستان شاهرود شرکت می‌کنند.
نخل شاهرود از بزرگترین نخل‌های کشور که ۹ تیر اصلی دارد که از زمان ساخت به محلات و طایفه‌های خاصی اختصاص داشته است و هنگام نخل گردانی افراد منسوب به همان محله یا طایفه، زیر همان چوب‌ها را می‌گیرند.
در پایان این مراسم، نخل بزرگ شاهرود به مکان دائمی خود واقع در جنب مسجد پای نخل منتقل می‌شود.
مراسم نخل گردانی شاهرود در فهرست آثار معنوی کشور ثبت شده است.