آقای رضاخواه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، آقای جمیلی عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی ایران با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری به سوالات زیر درخصوص جزئیات تحقیق و تفحص کمیسیون اصل ۹۰ از فرآیندهای قانونی اتاق بازرگانی ایران پاسخ دادند:
سوال: چه زمانی نتایج تحقیق و تفحص از عملکرد اتاق اعلام خواهد شد؟
آقای رضاخواه: حدود یک ماه است که تحقیق و تفحص شروع شده و ۶ ماه به طول خواهد انجامید. موارد مهمی که در این تحقیق و تفحص به آن می پردازیم، در خصوص درآمدها و نحوه هزینه‌کرد است .
این تحقیق و تفحص را برای کمک به بخش خصوصی انجام می دهیم. سال ۶۹ قانونی مصوب شد که قانون اتاق بازرگانی و صنایع و معادن جمهوری اسلامی بود. این قانون در سال ۷۳ اصلاح شد. نحوه کسب درآمد تعریف شده است.
مجلس گفته که چگونه باید کسب درآمد صورت بگیرد. ما بر روی این موضوع که آیا درآمدها درست است یا خیر. آیا وظایف اتاق بازرگانی انجام شده بررسی می کنیم .
مهمترین وظیفه ی اتاق بازرگانی بهبود فضای کسب و کار و تجارت است.طبیعتاً باید اتاق بازرگانی بر روی صادرات متمرکز باشد.
سوال: میزان درآمد اتاق بازرگانی چگونه است ؟
آقای رضاخواه: درآمد اتاق بازرگانی سه در هزار درآمد مشمول مالیات است که عدد بسیار بزرگی است. درآمد دیگری وجود دارد که ۴ در هزار سود است که اینها هر کدام مشخص شده اند که باید صرف چه موضوعی شوند.
اتاق بازرگانی به هیچ جا پاسخگو نیست. یک نهادی که انتظار داریم به بخش خصوصی کمک کند تا فضای کسب و کار و تجارت بهبود پیدا کنند را صرف کارهایی کرده که غیر قانونی بوده است.
ما به این امور ورود کردیم .در بودجه امسال می‌خواستیم موضوع را شفاف کنیم اتاق بازرگانی مخالف بود در جلساتی که گذاشته شد گفته شده بود که به طور متوسط درآمد اتاق چقدر بوده است.
در اینکه درآمد اتاق بازرگانی چقدر است اتاق بازرگانی اصرار داشت که متوسط درآمد ما ۱۶۰ میلیارد تومان است. گرچه این عدد و این ادعا بسیار غلط بود.
پولی که الان اتاق بازرگانی در تاریخ دوم مرداد ماه امسال در حساب های مختلف دارد، یک هزار و سیصد و شصت و هفت هزار میلیارد تومان است.
اتاق بازرگانی که نماد بخش خصوصی است باید شفاف باشد اما در اعلام اینکه درآمدش چقدر است دچار تناقض و خلاف گویی شده است.
سوال: ماهیت اتاق بازرگانی ایران چگونه است ؟
آقای جمیلی: اتاق بازرگانی یک نهاد متاثر از قانون است که تشکیل شده و این نهاد قانونی طبیعتا از تمام پیش‌بینی‌های قانونی که برایش در نظر گرفته شده تبعیت می‌کند.
تمام آنچه که من باب رویه های مالی و اقدامات اجرایی اتاق صورت گرفته، ما مدعی هستیم که در چارچوب و قاعده اصولی است که قانون متصور کرده است.
سوال: منابع درآمدی اتاق بازرگانی به چه صورت است ؟
آقای جمیلی: طی سال ۱۴۰۰ ، هزار میلیارد تومان درآمد اتاق بود، در سال ۹۹، ۲۵۰ میلیارد تومان، در سال ۹۸ این عدد نزدیک به ۳۵۰ میلیارد تومان، در سال ۹۷ این عدد نزدیک به ۲۷۰ میلیارد تومان بود.
طبیعتا اعداد و ارقامی که به آن اشاره شد آن چیزی است که در حساب‌های رسمی اتاق ثبت شده است و هیچ گونه پنهان کاری و مخفی کاری در آنها نبوده است. همیشه و در همه حال قابل دسترس است و دستگاه‌های نظارتی و همه می توانند از آن مطلع شود.
سوال: منابع درآمدی اصلی اتاق چقدر است ؟
آقای جمیلی: در بودجه امسال سعی بود چهار در هزار سود پس از کسر مالیات شرکت ها را که اتاق وصول می کند را جدا کنند. ارقامی که به آنها اشاره شد که اتاق من باب درآمدهای خود اظهار کرده صرفاً مربوط به این سرفصل بوده و مربوط به درآمدهای کلی اتاق نیست .
اتاق قصوری در رابطه با اعلام و اظهار منابع درآمدی خودش تاکنون نداشته است .هر سال در فواصل زمانی پیش‌بینی شده اتاق در جلسات هیئت نمایندگان، بودجه خود را به تصویب هیئت نمایندگان که عالی ترین رکن تصمیم‌سازی است می‌رساند.
بودجه را متناسب با عملکرد سال قبل به تصویب و اطلاع هیئت نمایندگان می رساند و تمام جزئیات حتی در سرفصل های جداگانه منتشر شده و قابل دسترس است.
اساسا ما این تخلف ها را قبول نداریم. شاید این واژه برای ده ابهامی که کمیسیون اصل ۹۰ و نمایندگان مجلس پیش آمده، قابل رفع باشد. تخلف زمانی اتفاق می افتد که ایراد و اشکالی محرز شود که تا به حال این مسئله اتفاق نیفتاده است. پاسخ کمیسیون اصل ۹۰ به صورت کتبی نیز ارسال شده است.
۷۰ درصد ارزش افزوده بنگاه‌های بزرگ اقتصادی کشور عضو اتاق هستند.ما بحثی تحت عنوان عضویت فراگیر داریم. مدل ها و الگوهای بین المللی سایر کشورها را باید توجه کرد، آنچه که در سایر کشورها به عنوان بخش خصوصی موفق باعث شده تا اقتصاد به سمت شفافیت، پویایی و ارزش افزوده بالاتر حرکت کند می تواند مسیر راه و مدلی را برای ما ترسیم کند.
در تمام کشورها به جز چند مورد دیگر شرکت‌ها در بدو تاسیس عضو اتاق بازرگانی می‌شوند یعنی با این کار جامعه فراگیری از فعالین اقتصادی را در نقطه آغازین تجارت و تولید در اتاق بازرگانی می آورند و تحت سیاست ها، اقدامات و اولویت هایی که برای آنها متصور است قرار می گیرند.
فضای کسب و کار کشور و دنیا تغییر پیدا کرده است. امروز شرکت های دانش بنیان نوپا و استارتاپ‌ها نیاز دارند در زمره فعالیت‌های بین‌المللی از طریق اتاق‌های بازرگانی قرار بگیرد.
با یک مدل سختگیرانه این چنین عملاً مسیر حرکت و حضور این افراد را در تشکل های بزرگ قرار می دهیم .
اتاق بازرگانی و هیئت رئیسه از تحقیق و تفحصی که در حال انجام است استقبال می‌کند .نتایج این تحقیق و تفحص به جریان حیثیتی اتاق کمک خواهد کرد و همچنین کمک می کند به آن چه که در روزهای پیش رو و سال‌های آینده به عنوان توقع اصلی از اتاق و بخش خصوصی وجود دارد.
مهدی طغیانی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه برنامه به بیان دیدگاه های خود پرداخت.
۳ مسئله پیرامون اتاق بازرگانی در مجلس مطرح است؛ یکی بحث تحقیق و تفحص است، دیگری مباحث مطروحه در کمیسیون اصل ۹۰ است و دیگری اصلاح قانون بازرگانی اتاق بازرگانی است که در کمیسیون اقتصادی در حال انجام است.
اتاق بازرگانی از این جهت مهم است که پارلمان بخش خصوصی است و جایگاهی است که معمولاً از طرف حاکمیت مورد مشورت قرار می‌گیرد و از جهت اثرگذاری و از جهت اینکه نگاه بخش خصوصی در مورد طرح ها، لوایح و مسائل و ارتباطات اقتصادی و تجاری با سایر کشورها و ایجاد بسترهای لازم برای صادرات ، تشویق برای شرکت در نمایشگاه ها و موارد این چنینی در قانون پیش‌بینی شده است.
بحث صادرات برای ما بسیار حائز اهمیت است لذا اهمیت، نقش و جایگاه اتاق دو چندان شده است. در کمیسیون اقتصادی بحث بازتعریف و اصلاح ساختار اتاق را دنبال می کنیم به نحوی که تخلفات احتمالی و ادعایی که مطرح شد اساساً زمینه آنها باید از بین برود.
زمینه تخلف در اتاق بازرگانی متاسفانه وجود دارد. الان یک نفر با پرداخت حق عضویت می تواند وارد اتاق بازرگانی به عنوان عضو اتاق شود و رای بدهد و حتی عضو هیئت نمایندگان اتاق شود.
عمر اتاق بازرگانی بیش از ۱۰۰ سال است . همیشه پارلمان تجار بزرگ بوده است ولی متاسفانه رویه‌ها و مسائلی که ایجاد شده بر خلاف آن جایگاه است.
عضویت در اتاق را منوط به داشتن پرونده مالیاتی آن هم با مقدار گردش مالی و مقدار پرداخت مالیات معین کرده‌ایم.کسی که فعالیت تولیدی، تجاری و معدنی دارند، می تواند به عنوان یک تاجر یا یک تولید کننده به حساب آید.
در یکی از استان‌ها هیئت نمایندگانی که با حدود ۱۷۰۰ رای خودشان بر سر کار آمدند در طول یک سال و نیم ۹۰۰۰ کارت عضویت صادر کردند و این مسئله یعنی این افراد به راحتی می‌توانند در دوره بعد جهت و جریان اداره اتاق مربوطه را در شهرستان مربوط تغییر دهند.