اکبر فتحی روز چهارشنبه در گفتگویی با اشاره به اینکه سطح زیر کشت حوضه دریاچه ارومیه نزدیک ۶۰۰ هزار هکتار است، گفت: از این میزان حدود ۱۳۵ هزار هکتار مربوط به کشت آبی، ۶۰ هزار هکتار به صورت باغ و بقیه به صورت دیم می باشد.
وی با اشاره به اینکه یکی از روش هایی که کارایی مصرف آب را افزایش می دهد، تغییر از روش های سنتی آبیاری به روشهای نوین است، گفت: در روشهای سنتی و غرقابی میزان مصرف آب بالاست اما در روشهای نوین اعم از آبیاری قطره ای، بارانی و کم فشار بهره وری آبیاری تا ۸۰ درصد ارتقا یافته و میزان مصرف آب کاهش می یابد.
فتحی می گوید: در این ارتباط تکلیفی که برای سازمان جهادکشاورزی وجود داشت تامین کمکهای فنی و اعتباری و منابع برای کشاورزان بود تا باغات خود را به سیستم قطره ای و زمین های زراعی را به سیستم بارانی و یا کم فشار تجهیز کنند.
وی با اشاره به اینکه این امر تقاضامحور بوده و با درخواست خود کشاورزان صورت می گیرد، گفت: با توجه به تقاضای موجود در سال جاری کل آبیاری تحت فشار در استان به ۷۵ هزار هکتار افزایش خواهد یافت .
وی گفت: پیشنهاد شده است که استفاده از سامانه های نوین آبیاری از حالت تقاضامحور خارج شده و مناطقی که امکان اجرای سیستم های تحت فشار وجود دارد رأسا به این امر اقدام شود.
فتحی ادامه داد: در صورت تصویب شدن این پیشنهاد در مدت کوتاهی بخش های زیادی از این اراضی مجهز به سیستم های نوین آبیاری خواهد شد.
وی متذکر شد: از ۱۹۰ هزار هکتار اراضی حوضه دریاچه ارومیه در حدود ۴۰ درصد از اراضی که آبی کامل نیستند، امکان اجرای سیستمهای نوین آبیاری وجود ندارد و در این اراضی نیز از روش های سنتی و کم فشار و انتقال آب با لوله استفاده می شود.
فتحی به اجرای طرح مشترکی با کشور ژاپن در حوضه دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: در این طرح با استفاده از لولر و مسطح نمودن زمین و یا تغییر بافت خاک میزان مصرف آب کاهش داده می شود.
وی با اشاره به اقدامات انجام شده در خصوص اصلاح الگوی کشت در کنار اجرای سامانه های نوین آبیاری، گفت: اوایل اجرای طرح مقاومت هایی میان کشاورزان وجود داشت اما به تدریج محصولاتی مانند کینوا، کلزا و زعفران به عنوان محصولات کم آـب بر معرفی شدند در باغات نیز با توسعه خارج از برنامه باغات مخالفت شد و در مرحله احیا درختانی مانند درخت پسته، عناب و سنجد به جای درختان پر آب بر سابق مانند سیب کاشته شدند.
فتحی گفت: این اقدامات در راستای اصلاح الگوی کشت و معرفی الگویی صورت گرفت که بتواند با ۶۰ درصد آب موجود تولید مناسبی را رقم زده و معیشت کشاورز را نیز حفظ کند.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان آذربایجان می گوید: کشاورزی که با بهره برداری از آب به تولید محصولات غذایی اقدام می کند بیش از هر کس دیگری بر اهمیت آب واقف بوده و آگاهی دارد که استفاده نادرست و غیربهینه از آب و توسعه بی رویه باغات به از بین رفتن منابع آبی منجر خواهد شد.
وی گفت: از زمان شکل گیری ستاد احیاء دریاچه ارومیه فعالیت های ترویجی از جمله همگام سازی جوامع محلی که طرح های مشترکی با کشور ژاپن در این قالب پیش برده شد برای آگاهی بخشی به جوامع محلی در مورد محدودیتهای شدید منابع آبی بوده است.
فتحی اظهار کرد: اگرچه نمی توان به طور کامل منکر توسعه باغات در حوضه دریاچه ارومیه شد اما توسعه ای که خارج از ضوابط بوده و غیرقابل مدیریت با سهم آب اختصاص یافته باشد حداقل در محدوده استان آذربایجان شرقی اتفاق نیفتاده است.
حوضه آبریز دریاچه ارومیه واقع در شمال غرب ایران ، مساحتی افزون بر ۵۱ هزار و ۸۷۶ کیلومتر مربع دارد.
این حوضه با داشتن دشت هایی مانند دشت تبریز، ارومیه، مراغه، مهاباد، میاندوآب، نقده، سلماس، پیرانشهر، آذرشهر و اشنویه، یکی از کانون های ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران به شمار می رود.