روز گذشته اختتامیه جشنواره «آیین سخن» به میزبانی رادیو ایران در ساختمان شهدای رادیو برگزار شد. در این مراسم چهره‌هایی همچون غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، شاهید مظفری، قائم مقام معاونت صدا، محمد‌جعفر محمد زاده، مدیر شبکه رادیویی ایران، یدالله گودرزی، دبیر جشنواره این جشنواره و پیشکسوتان رادیو و تلویزیون حضور داشتند.
عمر پنج ساله جشنواره «آیین سخن»
جشنواره آیین سخن با هدف حفظ و پاسداشت زبان فارسی در رسانه از پنج سال پیش کار خود را آغاز کرد و رادیو ایران متولی این جشنواره شد. این جشنواره شبکه‌های رادیویی را ترغیب کرد که تا اگر اثری درخور برای حفظ زبان فارسی دارند، به جشنواره عرضه کنند تا همه آثار داوری شوند. فراخوان ارسال آثار هم در سه بخش حرفه‌ای، فضای مجازی و مردمی بود. در نهایت در روز سه‌شنبه اسامی نهایی برگزیدگان از شبکه‌های رادیویی اعلام شد.
ابزار کار این رسانه‌ها زبان است
در این مراسم، غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: رادیویی‌ها و تلویزیونی‌ها غیر از زبان چه چیزی در اختیار دارند؟ درحالی که بهترین و بیشترین ابزار کار این رسانه‌ها زبان است. ملت ایران به رادیو گوش می‌کند تا زبان فارسی را بشنود. وقتی می‌گویند صدای جمهوری اسلامی ایران یعنی صدای ایران، سیمای جمهوری اسلامی ایران.
معادل فارسی کلمات استفاده شود
حداد عادل با تشکر از اصحاب رادیو و تلویزیون برای پاسداشت زبان فارسی گوشه چشمی هم به بعضی از برنامه‌ها داشت. برنامه‌هایی که در طول روز از اصطلاحات فنی و انگلیسی استفاده می‌کند. به گفته رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در تلویزیون هم وقتی متخصصان و پزشکان صحبت می‌کنند، انگار در دانشکده پزشکی حرف می‌زنند. وقتی یک کلمه معادل فارسی دارد، چه نیازی است که از واژه انگلیسی استفاده کرد.
پاسداشت زبان فارسی کار تجملاتی نیست
او پیشنهاد داده است که فرهنگستان زبان و ادب فارسی این آمادگی را دارد که ده‌ها گروه واژه‌نویسی را برای معادل کلمات انگلیسی ارائه دهد. به گفته او، در فرهنگستان زبان و ادب فارسی گروهی به نام گروه ورزشی هم وجود دارد که می‌تواند در یک زمانی، معادل اصطلاحات ورزشی مصوب را به صداوسیما تقدیم کند.
همانطور که حداد عادل هم انتقاداتی به بعضی از برنامه‌ها داشتند، محمد‌جعفر محمد زاده، مدیر شبکه رادیویی ایران هم برگزاری این نوع جشنواره‌ها را مقدمه‌ای برای پاسداشت زبان فارسی دانست و گفت: این برنامه‌ها می‌توانند شروع خوبی باشند، ولی پایان کار نیستند. از نظر ما پاسداشت زبان فارسی کار تجملاتی و تزئینی نیست.
شورای پاسداشت زبان فارسی به دنبال راهی برای کمک به حفظ زبان
در کنار وجود این نوع جشنواره، شورای پاسداشت زبان فارسی هم به ریاست مدیر شبکه ایران و جمعی از نمایندگان رادیو‌ها از دو سال پیش کار خود را آغاز کرده است که علاوه‌بر تولیدات برنامه‌هایی با محوریت حفظ زبان فارسی، دوره‌های آموزشی هم برای برنامه‌سازان برگزار شده است.
در این جلسات، سطح برنامه‌ها را ارزیابی شده و به شبکه‌ها اعلام می‌شود که برنامه‌هایشان در چه سطحی قرار دارد و اشکالات آن‌ها را بیان می‌کنند.
به گفته مدیر شبکه رادیو ایران، این شورا برنامه‌ریزی می‌کند که چگونه باید به حفظ و پاسداشت زبان فارسی کمک کرد. از محصولات این شورا هم برگزاری جشنواره «آیین سخن»، تولید برنامه‌های کوتاه رادیویی و برگزاری دوره‌های آموزشی برای مدیران برنامه‌ساز، تهیه‌کنندگان و مشاغل برنامه‌ساز مانند گویندگان، نویسندگان و گزارشگران است.
منتخبین اولین جشنواره «آیین سخن»
منتخبین بخش مردمی به محمد مهدی ساوه برای «فارسی پر شکوه» و فرناز محمد علی برای برنامه «زبان دلنشین» داده شد.
منتخبین بخش فضای مجازی و رادیو نما به هادی زینلی از رادیو گفتگو و آقای ایمان فتحی اسکندری از مرکز خوزستان و ابوذر ابراهیم از رادیو ایران داده شد.
منتخبین بخش گفتگو محور به امیر عباس خاقانی برای برنامه ی «ترنم» از رادیو معارف، ساناز باقری برای برنامه «گفتارورد» از رادیو تهران، سیده فاطمه علیقلی شعار، برای برنامه «امواج شبهه» از رادیو گفتگو داده شد.
منتخبین بخش گفتارمحور هم به اصغر تَقایی برای برنامه‌ی «بوی جوی مولیان» از مرکز اردبیل، مرتضی میلانی برای برنامه «گیومه باز» از رادیو سلامت، شیوا شیدا حسینی برای برنامه‌ی«آیینه در غبار» از رادیو جوان داده شد.
منتخبین بخش مستند هم به محمد پریسار از مرکز لرستان برای برنامه «کلاس زبان»، محمد محمد خانی برای مستند «همنوای باران» از مرکز مازندران و وحید بیات برای مستند «ژرفا» از رادیو ایران داده شد.
منتخبین بخش تبلیغی به سه برگزیده برنامک «زبان خودمان» ساخته‌ی محمد چِگِنی از مرکز کیش، برنامک «فارسی پاس» ساخته محمد بغدادی، از رادیو ورزش برنامک «ایران امروز» ساخته زهره سربازی رادیو ایران داده شد.