تحقیقات جدیدی که اخیراً در کنگره آکادمی نورولوژی اروپا در وین ارائه شد، افزایش خطر ابتلاء به چندین اختلال عصبی را در بیماران پس از یک دوره کووید ۱۹ نشان داد. این مطالعه نشان داد که خطر ابتلاء به آلزایمر، پارکینسون و سکته مغزی در افراد مبتلا به کووید مثبت در مقایسه با افراد غیر آلوده افزایش یافته است.
پردیس ظریف کار، نویسنده اصلی این مطالعه جدید، از بیمارستان دانشگاه کپنهاگ، گفت: بیش از دو سال پس از شروع همه‌گیری کووید ۱۹، ماهیت دقیق و تکامل اثرات کووید ۱۹ بر اختلالات عصبی مشخص نشد.
مطالعات قبلی ارتباطی را با سندرم‌های عصبی نشان داده‌اند، اما تاکنون مشخص نیست که آیا کووید ۱۹ بر بروز بیماری‌های عصبی خاص نیز تأثیر می‌گذارد و آیا با سایر عفونت‌های تنفسی تفاوت دارد یا خیر.
محققان سوابق سلامت الکترونیکی تقریباً نیمی از کل جمعیت دانمارک را در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ تجزیه و تحلیل کردند. در طول دوره مطالعه، مشخص شد افرادی که آزمایش COVID-۱۹ مثبت داشتند، ۳.۵ برابر بیشتر احتمال دارد به بیماری آلزایمر مبتلا شوند. ۲.۶ برابر بیشتر احتمال دارد که پارکینسون تشخیص داده شود. ۴.۸ برابر بیشتر احتمال دارد خونریزی در مغز را تجربه کند و ۲.۷ برابر بیشتر احتمال دارد به سکته مغزی ایسکمیک مبتلا شود.
ظریف کار خاطرنشان کرد: افزایش خطر ابتلاء به این بیماری‌های عصبی به دنبال کووید ۱۹ منعکس‌کننده مواردی است که قبلاً در پی موارد آنفولانزا یا ذات‌الریه باکتریایی گزارش شده بود. با این حال، به دلیل شیوع گسترده عفونت‌های COVID-۱۹، احتمالاً نرخ پایه این بیماری‌های عصبی در سراسر جهان در سال‌های آینده افزایش خواهد یافت.
ظریف کار گفت: ما حمایتی را برای افزایش خطر ابتلا به اختلالات عصبی و عروقی مغز در بیماران کووید ۱۹ مثبت در مقایسه با بیماران کووید منفی پیدا کردیم، که باید در آینده نزدیک توسط مطالعات ثبتی بزرگ تایید یا رد شود.
برای دهه‌ها، محققان ارتباط بین برخی عفونت‌های ویروسی و بیماری‌های عصبی را مشاهده کرده‌اند. شاید شناخته شده‌ترین افزایش نرخ بیماری پارکینسون پس از همه گیری آنفولانزای اسپانیایی، در اوایل قرن بیستم باشد.
از آغاز همه‌گیری در سال ۲۰۲۰، محققان درباره افزایش احتمالی شرایطی مانند پارکینسون هشدار داده‌اند و این داده‌های جدید سیگنال‌های اولیه‌ای را ارائه می‌دهند که ممکن است این پیش‌بینی‌ها به واقعیت تبدیل شوند. سایر مطالعات جدیدتر شروع به بررسی دقیق مکانیسم‌هایی کرده‌اند که می‌توانند در افزایش خطر ابتلاء به بیماری‌های عصبی پس از کووید ۱۹ نقش داشته باشند.
برای سال‌ها، برجسته‌ترین فرضیه برای توضیح ارتباط بین عفونت‌های ویروسی و تخریب عصبی این بود که التهاب ناشی از عفونت ممکن است باعث شروع یا تسریع توسعه بیماری عصبی شود. یک مقاله مروری منتشر شده در سال ۲۰۱۲ نشان می‌دهد که عفونت‌های ویروسی مکرر ممکن است با فعال کردن «آبشاری از رویدادها» مطابق با آن چه در مراحل اولیه تخریب عصبی دیده می‌شود، خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی را افزایش دهد.
بررسی سال ۲۰۱۲ نشان داد، تخریب عصبی می‌تواند با واکنش‌های التهابی مکرر (مانند تولید موضعی سیتوکین‌ها) در طول زمان تحریک شود و سپس منتشر شود.
در واقع، شواهدی مبنی بر فعال‌سازی و واکنش‌های میکروگلیال و آستروسیتی (سلول‌های گلیال ستاره‌ای شکل در مغز) و واکنش‌هایی وجود دارد که مدار‌های عصبی موجود در CNS [سیستم عصبی مرکزی]و PNS [سیستم عصبی محیطی]را ردیابی می‌کنند.
این توالی‌های التهابی همراه با آسیب‌پذیری عصبی منطقه‌ای و وابسته به نوع سلولی می‌توانند باعث ایجاد الگو‌های تخریب‌کننده عصبی ساختاری و عملکردی شوند که بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی فردی را تعریف می‌کنند.
تعدادی از مطالعات اخیر نشان داده‌اند که التهاب مغز یکی از ویژگی‌های برخی عفونت‌های COVID-۱۹ است؛ اما هنوز مشخص نیست که ویروس چگونه ممکن است باعث این التهاب عصبی شود یا این که آیا این پاسخ خودایمنی باعث ایجاد مشکلات طولانی مدت می‌شود.
سارا ایمرسیو از پژوهشگاه آلزایمر انگلستان، در اظهار نظر درباره یافته‌های جدید COVID-۱۹، گفت: مهم است که به خاطر داشته باشیم، بیماری‌های عصبی عامل زوال عقل توسط مجموعه‌ای از عوامل، از استعداد ژنتیکی گرفته تا سن و محیط ایجاد می‌شوند؛ بنابراین کووید ۱۹ به طور بالقوه تنها نقش کوچکی در خطر کلی ابتلا به این بیماری‌ها ایفا می‌کند.
ایمرسیو همچنین به تعدادی از عوامل دیگر اشاره کرد که می‌تواند توضیح دهد، چرا میزان بیماری‌های عصبی در افراد مبتلا به کووید ۱۹ بیشتر است.
مطمئناً برای دانستن تأثیر بلندمدت COVID-۱۹ بر برخی بیماری‌های مغزی که ممکن است چندین دهه طول بکشد تا ایجاد شوند، خیلی زود است.
ایمرسیو اضافه کرد: بیماری‌هایی مانند آلزایمر طی سال‌ها در مغز ایجاد می‌شوند و کووید ۱۹ تنها از اوایل سال ۲۰۲۰ در اروپا وجود داشته است. ممکن است افرادی که در مراحل اولیه آلزایمر هستند بیشتر مستعد ابتلا به بیماری‌هایی مانند COVID-۱۹ باشند. در حالی که اعلام این یافته‌ها به طور بالقوه نگران‌کننده است، قبل از این که بتوانیم نتیجه‌گیری واقعی از این تحقیق بگیریم، باید نتایج این مطالعه را در یک نشریه بررسی شده ببینیم.
مطالعه جدید در مجله Frontiers in Neurology منتشر شده است.
منبع: سایت نیواطلس منتشره از آکادمی نورولوژی اروپا