سایه سنگین بحران جهانی انرژی بر اروپا

آمریکا در ابتدای جنگ اوکراین تصور می‌کرد با ادامه این جنگ می‌تواند همانند درگیری‌های نظامی دیگر در نقاط مختلف جهان گام‌هایی در جهت منافع خود بردارد، اما حالا با گذشت نزدیک به ۵ ماه از این درگیری‌ها به گفته نیویورک تایمز جهان با بحرانی بی سابقه مواجه شده است که در صورت ادامه می‌تواند همگان را با مشکلی جدی در زمینه تامین سوخت و مواد ضروری رو به رو کند.

اروپا می‌خواهد واردات نفت از روسیه را به صفر برساند

در هفته‌های اخیر رهبران اتحادیه اروپا مصمم شده اند تا پایان سال جاری میلادی واردات نفت از روسیه را تا ۹۰ درصد کاهش دهند. اقدامی که به نوشته نیویورک تایمز نه تنها به نفع غربی‌ها نیست که حتی در برهه‌ای می‌تواند آن‌ها را با مشکلات جدی نه تنها در زمینه تامین سوخت که حتی در زمینه تامین مایحتاج ضروری مردمشان مواجه کند.

این روزنامه آمریکایی در بخشی از گزارش خود می‌نویسد: ادامه تحریم‌های غرب علیه روسیه شاید در کوتاه مدت به ضرر مسکو تمام شود، ولی در بلندمدت روسیه می‌تواند روشی جایگزین برای آن پیدا کند و این خسارت را از راه‌های دیگری جبران کند.

اما اگر از منظر آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها به این موضوع نگاه کنیم پیدا کردن شریکی که بتوان برای زمانی طولانی روی خرید نفت از آن حساب کرد شاید در شرایط فعلی جهان کار راحتی نباشد. گرایش غربی‌ها به کشور‌های نفت خیز از جمله عربستان و برخی کشور‌های آفریقایی شاید یکی از دلایلی باشد که آن‌ها به دنبال جایگزین کردن نفت روسیه در کمترین زمان هستند.

تورم اقتصادی در جوامع غربی با ادامه درگیری‌های نظامی در اوکراین تشدید شد

پیش از آغاز جنگ در اوکراین نیز آمریکا و برخی کشور‌های اروپایی به شدت درگیر بحران‌های اقتصادی و افزایش تورم در جوامع خود بودند. مشکلی که دولت‌ها تلاش می‌کردند با وضع قوانین موقت از شیب تند آن بکاهند، اما نه تنها در آن موفق نبودند که حتی شروع درگیری‌ها در اوکراین و افزایش تنش‌های سیاسی و اقتصادی با دو شریک بزرگ غربی‌ها یعنی روسیه و چین آن‌ها را وارد مرحله جدیدی از مراودات جهان کرده است.

شاید در ابتدای جنگ اوکراین و تشدید تحریم‌ها علیه روسیه این طور به نظر می‌رسید که این درگیری‌ نظامی تاثیر چندانی بر کشور‌های ثروتمند جهان ندارد، ولی با گذشت چند ماه گزاره‌های این معادله تغییر کرد. حالا در انگلیس قیمت سوخت با سرعتی باور نکردنی در حال افزایش است. شاید پمپ بنزین‌ها در کمتر از ده روز قیمت‌های خود را بازنگری و قیمت جدید را با روندی صعودی بر روی تابلو‌ها اعلام کنند.

کاهش ذخایر نفت در جهان موجب تشدید بحران سوخت شده است

کاهش ذخایر استراتژیک نفتی در کشور‌های غربی هم یکی از دلایل ایجاد و تشدید این بحران است. بسیاری از تحلیلگران غربی معتقدند غرب روی ذخایر نفتی خود در شرایط بحرانی حساب ویژه‌ای باز کرده بود، ولی با قرار گرفتن در شرایطی واقعی متوجه شد این ذخایر چندان نمی‌تواند در موقعیت‌های بحرانی راه حل مناسبی برای دوام آوردن باشند.

در حال حاضر با طولانی شدن روند جنگ در جهان و شاید تمایل آمریکا برای افزایش تنش‌های خود با رقیبان اقتصادی قدرتمند همچون چین این مشکل می‌تواند به گره‌ای کور در روابط کشور‌ها و اقتصاد‌های داخلی آن‌ها منجر شود.

ادامه روند جنگ و درگیری‌های سیاسی با کشور‌های قدرتمند در جهان مانند روسیه و چین شاید در بلندمدت برای غربی‌ها اصلا خوب نباشد. آمریکا و اروپا هنوز هم نمی‌خواهند بپذیرند که چندین سال بحران‌های جهانی از جمله گسترش بیماری‌های اپیدمی همانند کرونا، جنگ و کاهش تولید نفت در جهان از عوامل ایجاد تورم‌های بی سابقه در جوامع آنهاست.

بسیاری از کارشناسان اقتصادی غربی می‌پندارند تمامی مشکلات در داخل کشور‌های غربی برای تامین سوخت مورد نیاز همگی ناشی از نابلدی اقتصادی سران آنهاست در صورتی که این اتفاق یکی از پیامد‌های سیاست‌های اشتباه آمریکا و اروپا در عرصه‌های بین المللی و ژئوپلیتیکی است.
اعمال تحریم‌های مختلف علیه روسیه و چین موجب شده تا تولید نفت در جهان با مشکلات جدی مواجه شود. صنعت نفت در بخش تولید با کمبود‌هایی در زمینه تجهیزات و ملزومات لازم مواجه است. کرونا هم در سال‌های گذشته باعث شده تا تولید نفت به طرز بی سابقه‌ای کاهشی شود. محدودیت‌های اعمال شده برای کنترل این بیماری همه گیر در جهان کشور‌ها را به سوی کاهش تولید نفت کشانده است.

حالا در زمانی که به گفته نیویورک تایمز جهان تصور می‌کرد در حال کنترل بیماری کرونا و خلاصی از تبعات اقتصادی آن است، جنگ اوکراین بلایی شد که در ماه‌های اخیر بسیار بیشتر از این بیماری مشکلات جدی برایش ایجاد کرد.

مجمع جهانی اقتصاد هم اخیراً در گزارشی جدید عنوان کرده جنگ اوکراین، همه گیری کرونا و عجله دولت‌ها برای بهبود سریع روند اقتصادی از عواملی است که جامعه جهانی را با بحران انرژی بی سابقه‌ای از سال ۱۹۷۰ تا به امروز مواجه کرده است. اقدامی که برای بازگرداندن تعادل به بازار‌های جهانی باید زیرساخت‌های سیاسی و استراتژیک در زمینه انرژی را بازنگری کرد و چاره‌ای برای تامین سوخت مورد نیاز جهانی اندیشید.

این مجمع جهانی معتقد است فشار آمریکا به دولت‌ها و کشور‌های بزرگ تامین کننده نفت و گاز موجب شده تا بحران انرژی بیش از پیش تشدید شود چراکه افزایش کوتاه مدت تولید نفت و یا استفاده از منابع استراتژیک نه تنها نمی‌تواند راه حلی منطقی برای بحرانی جدی باشد که حتی می‌تواند دولت‌ها را در بلندمدت با ناتوانی برای جبران خسارت‌های ناشی از کمبود حامل‌های انرژی مواجه کند.