از تاریخچه دروازه قرآن چه می‌دانید؟

دروازه قرآن شیراز که یکی از ۶ دروازه شیراز در قدیم بوده است، از جمله جا‌های دیدنی شیراز محسوب می‌شود که گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. دروازه قرآن شیراز یکی از بنا‌های تاریخی مشهور و از جمله جا‌های تاریخی شیراز است که به یکی از نماد‌های این شهر تاریخی مبدل شده است. شهر شیراز در گذشته‌های دور دارای دروازه‌های متعددی بوده است که یکی از این دروازه‌ها دروازه قرآن است. این دروازه بر سر راه معروف اصفهان به مرودشت ساخته شده است. دروازه قرآن درست در تنگ مشهور الله اکبر و در مجاورت دو رشته کوه باباکوهی و چهل مقام ساخته شده است. دروازه قرآن به دستور عضدالدوله دیلمی از حاکمان پرآوازه دیلمیان در دوران حکومت آل بویه ساخته شده است. وی پس از نشستن بر تخت سلطنت در شهر شیراز دستور به ساختن دروازه‌ها و بنا‌های متعددی داده و چهره شهر را دگرگون می‌کند.

پس از ساخته شدن دروازه پادشاه دستور می‌دهد تا قرآنی بر بلندای این دروازه قرار بگیرد و هر کسی که عازم جاده می‌شود از زیر این قرآن عبور کرده و در پناه صاحب قرآن سفر سلامتی داشته باشد. به همین دلیل با گذر سالیان این دروازه به دروازه قرآن مشهور می‌شود. دروازه که با گذر زمان دچار آسیب‌هایی شده بود در دوران حکومت زندیه به دستور کریم خان زند مورد مرمت و بازسازی قرار می‌گیرد و شکل کلی دروازه دستخوش تغییراتی قرار می‌گیرد. در این دوران اتاقی کوچک بر بالای دروازه ساخته شده و قرآن‌هایی زیبا و نفیس که به خط ثلث نگارش شده بودند بر بلندای دروازه و داخل این اتاق کوچک قرار می‌گیرند. این قرآن‌ها به قرآن هفده من شهره اند.

با روی کار آمدن قاجاریان و وقع زلزله‌هایی مهیب در شهر شیراز دروازه نیز دچار آسیب‌های جدی می‌شود. در این دوران فردی با نام محمد زکی خان دروازه را بازسازی می‌نماید. از دیگر خدمات وی می‌توان به ساحتن دو اتاقک در اطراف دروازه اشاره کرد که به عنوان اتاق نگهبانی مورد استفاده قرار می‌گرفت. وی با ساخت یک آب انبار که از آب رکن آباد تغذیه می‌شده است نیز خدمت شایانی به مسافران خسته از راه انجام می‌دهد. متاسفانه در سال ۱۳۱۵ ه. ش دروازه قرآن در راستای توسعه شهری با دینامیت تخریب شده و دیگری اثری از آن باقی نمی‌ماند و قرآن‌های دروازه به موزه منتقل می‌شود. سال‌ها بعد در سال ۱۳۲۷ فردی با نام حسین ایگاری که از تجار به نام شیراز بوده اقدام به ساخت دروازه‌ای مشابه دروازه قرآن، اما در مکانی دورتر از مکان قبلی دروازه می‌نماید.

دروازه با آیاتی از قرآن به خط خوش زینت داده می‌شود و بانی این اثر نیز در اتاقی کوچک در مجاورت دروازه به خاک سپرده می‌شود. لچک‌های طاق ورودی اصلی دروازه با کاشی کاری مزین شده و در ورودی کوچک نیز در دو طرف ورودی بلند و قوس دار اصلی تعبیه می‌شود. اتاقی نیز با پنجره‌هایی مشبک بر بالای دروازه ساخته می‌شود که محل قرار گرفتن کلام الله مجید است. در اطراف دروازه قرآن مقبره خواجوی کرمانی به همراه غار‌ها و بوستان دیدنی این مجموعه قرار گرفته است. زیارتگاه باباکوهی و کافه‌ها و بستنی فروشی‌های اطراف دروازه نیز از دیگر جاذبه‌های نزدیک به دروازه قرآن است.

منبع: سلام نو