چطور پلیس دزدان بانک را ۴۸ ساعته کیش و مات کرد؟

«سارقان به‌صورت بسیار حرفه‌ای به بخش صندوق امانات بانک‌ملی دستبرد زدند و هیچ رد و نشانی از خود باقی‌نگذاشته‌اند.» این جمله‌ای بود که بعد از افشای راز سرقت هالیوودی در تهران مطرح شد و کف و سوت عده‌ای از بدخواهان را به‌دنبال داشت، اما هیمنه پوشالی سارقان چندان طول نکشید و ۴۸ ساعت بعد از سرقت، پلیس، سارقان را شناسایی و چهار روز بعد آنان را دستگیر کرد تا آرامش به سطح جامعه برگردد و سارقان دیروز، صحنه سرقت را بازسازی کنند.

بیشتربخوانید

• جزئیات جدید از ماجرای دستبرد دزدان حرفه‌ای به صندوق امانات بانک ملی

پلیس با اجرای این عملیات نشان داد مدت‌هاست به تخصص‌گرایی در نیروی انتظامی توجه دارد و امروز شاهد نتیجه این توجه در کشف علمی این پرونده هستیم. وجه دیگر پلیس در بزرگ‌ترین پرونده سرقت کشور، رفتار آنان بود که نشان می‌داد در برخورد با مالباختگان تا چه حد مهربان و رئوف و در برابر مجرمان مقتدرانه عمل می‌کنند؛ موضوعی که رهبر معظم انقلاب همواره بر آن تاکید داشتند که نتیجه آن، افزایش اعتماد عمومی به پلیس و امنیت کشور خواهد بود. بامداد دیروز سارقان با حضور در محل سرقت، صحنه ورود به بانک و خالی‌کردن صندوق‌ها را بازسازی کردند. در این عملیات پیچیده که همزمان با گزارش سرقت به پلیس آغاز شد، کارآگاهان مقتدرانه برای مجرمان خط‌ونشان کشیده و در روز‌هایی که هر روز خبر تلخی از گوشه‌وکنار کشور شنیده می‌شد، نویدبخش امنیت و آرامش شدند. به گفته رئیس پلیس تهران، کارآگاهان پلیس آگاهی در طول مدت عملیات حتی یک ساعت هم نخوابیدند و با همدلی سایر پلیس‌های تخصصی در کمترین زمان ممکن توانستند هویت سارقان را شناسایی کرده و آن‌ها را در عملیاتی داخلی و برون‌مرزی زمینگیر کنند. دزدانی که به گفته فرمانده فراجا، بسیار حرفه‌ای و پیچیده عمل کرده بودند. موفقیت پلیس در این پرونده، نه‌تن‌ها نمایش قدرت بود، بلکه شمایل سارقان که به آن‌ها لقب سارقان هالیوودی داده شده بود را درهم شکست. نکته دیگر در این عملیات، توجه پلیس به حقوق شهروندان بود که در طول عملیات با مشاهده هر قصوری راحت از کنار آن نگذشت و مقصران را برای مجازات به دستگاه قضایی سپرد. در پایان هم با نمایش اموال کشف‌شده از دزدان سعی کرد آرامش ازدست‌رفته را به مالباختگان بازگرداند.

ساعت ۷ صبح دوشنبه، ۱۶خرداد امسال، ماجرای بزرگ‌ترین سرقت کشور به پلیس تهران اعلام و پس از آن، تیمی از اداره هفدهم پلیس آگاهی تهران در بانک‌ملی شعبه دانشگاه تهران حاضر شد. بررسی‌ها نشان می‌داد در تعطیلات نیمه خرداد دزدانی حرفه‌ای وارد بانک شده و با تخریب در مخزن صندوق امانات به ۱۶۹ صندوق دستبرد زده‌اند. نوع سرقت نشان می‌داد ماموران پلیس با مجرمانی روبه‌رو هستند که برای اجرای سرقت و براساس سناریویی ازپیش‌تنظیم‌شده، از هکری برای قطع سیستم امنیتی و برشکاران برای تخریب در گاوصندوق استفاده کرده‌اند.

بررسی اطلاعات جنایی

اولین نکته‌ای که پلیس در برابر آن قرار گرفت، سرقت ناکام مشابه از بانک تجارت بود. دزدان در تعطیلات عید فطر وارد بانک تجارت شدند، اما نتوانستند در مخزن را برش دهند و بدون سرقت فرار کردند. بررسی دقیق این سرقت و سرنخ‌ها و فیلم‌های آن توسط کارآگاهان پلیس آگاهی و ماموران اطلاعات جنایی، تیم تحقیق را در یک قدمی دزدان قرار داد. ۴۸ساعت بی‌خوابی و تلاش شبانه‌روزی سرانجام نتیجه داد و هویت طراحان این سرقت مشخص شد.

دو برادر، طراحان این سرقت بودند. آن‌ها تیرماه سال گذشته به بانک‌سپه قائمشهر دستبرد زده بودند. با توجه به حرفه‌ای بودن دو برادر، احتمال خروج آن‌ها از کشور وجود داشت و در این مرحله ماموران گذرنامه و پلیس فرودگاه وارد عمل شده و در کنار تیم پلیس آگاهی توانستند متهمان را هنگام خروج از کشور شناسایی کنند. دو برادر همراه همسر یکی از آن‌ها و فرزندانش، صبح دوشنبه ۱۶ خرداد فرودگاه امام (ره) را به مقصد استانبول ترک کردند. با افشای این موضوع، تحقیقات پلیسی به دو شاخه تقسیم شد. در شاخه نخست ماموران پلیس آگاهی تهران بررسی‌ها برای شناسایی و دستگیری دیگر اعضای باند در داخل کشور را آغاز کردند. به نظر می‌رسید آن‌ها به دنبال فرصتی هستند تا اموال سرقتی را قاچاقی از کشور خارج کنند.

ماموریت ویژه پلیس بین‌الملل

در شاخه دوم، ماموران پلیس اینترپل وارد عمل شدند. احتمال داشت آن‌ها ترکیه را ترک کرده و به کشور دیگری بروند که ردیابی آن‌ها با این شرایط دشوار می‌شد. به همین دلیل برای دو برادر و همسر یکی از آن‌ها اعلان قرمز در کمترین زمان ممکن صادر شد و با پیگیری پلیس بین‌الملل، اعلان قرمز به نتیجه رسید و سه متهم در استانبول شناسایی و دستگیر شدند.

تحقیقات به نتیجه رسیده بود و هویت و پرونده مشخص سارقان روی میز کارآگاهان قرار داشت. حالا نوبت دستگیری‌شان بود و عملیات‌های همزمان پلیس در تهران و شهر‌های دیگر نتیجه داد و ۱۰ متهم همراه بخشی از اموال سرقتی دستگیر شدند. ماموران مطمئن بودند اموال دزدی از کشور خارج نشده و دزدان آن‌ها را در محلی مخفی کرده‌اند که این موضوع با اعتراف یکی از دزدان فاش شد. سارقان طلا‌ها را در یک خودرو جاساز کرده و آن را در پارکینگ فرودگاه امام (ره) پارک کرده بودند. با پیداشدن خودرو حجم بالایی از اموال سرقتی کشف شد.

حالا یک هفته پس از بی‌خوابی، خستگی، پیگیری و عملیات ۲۰ کارآگاه پلیس پایتخت به سرپرستی رئیس پلیس آگاهی پایتخت، ۱۰ متهم دستگیرشده صحنه سرقت را بازسازی کردند تا عملیاتی پلیسی در این پرونده به خط پایانی نزدیک شود. اموال کشف‌شده هم تحویل بانک‌مرکزی شد تا به مالباختگان تحویل شود. تلاش‌های تیم پلیس بین‌الملل هم برای استرداد سه متهم اصلی باند ادامه دارد تا با انتقال آن‌ها به کشور پازل این سرقت و کشف آن کامل شود. در این روز‌ها از ماجرای دستبرد به صندوق امانات بانک به‌عنوان سرقت بزرگ یاد می‌شود، اما نباید فراموش کرد پلیس با عملیاتی بزرگ، حرفه‌ای و علمی، عاملان این سرقت بزرگ را در کمتر از ۴۸ ساعت کیش و مات و زمینگیر کرد.

۹۰درصد کار انجام شد

فرمانده کل انتظامی کشور دیروز درباره آخرین وضعیت این پرونده گفت: تحقیقات درباره سرقت از صندوق امانات شعبه دانشگاه بانک ملی ایران هنوز ادامه دارد و برخی ابعاد و زوایای دیگر این سرقت هنوز مشخص نشده، اما می‌توان اعلام کرد که ۹۰درصد پرونده حل شده است. روز دوشنبه که خبر سرقت از بانک مخابره شد، همه نگران شدند. افرادی هم که می‌خواستند اقتدار جمهوری اسلامی را زیر سوال ببرند خوشحال شدند.

وی ادامه داد: از همان ساعات اولیه که خبر به پلیس رسید پلیس آگاهی در صحنه حضور پیدا کرد. من تاکید کردم که این موضوع به‌جد دنبال شود. در دقایق و ساعات اولیه که گزارش داده می‌شد و زوایای مختلف آشکار نشده بود، ما نگران می‌شدیم، اما در کمتر از ۴۸ساعت سارقان با کمترین سرنخ‌ها شناسایی شدند. این سرقت حرفه‌ای و پیچیده بود و افراد درگیر در آن تجربه و سابقه داشتند و متاسفانه ضعف‌ها و خلأ‌های امنیتی به سارقان کمک کرد.

وی ادامه داد: ما روی دقت بالا و اطلاع‌رسانی درست تاکید داشتیم و تقریبا به اکثر زوایای پرونده دست پیدا کردیم. هنوز متهمان دیگری وجود دارند و زوایای دیگری مانده، اما ۹۰درصد کار انجام شده است. این موضوع فشار زیادی به ما وارد کرد و افراد مالباخته نیز عذاب می‌کشیدند. در نهایت وقتی که اموال مردم به دست‌مان رسید و کشف شد، چندبرابر از شادی مردم خوشحال شدیم.

همه قصور‌های احتمالی بررسی شود

رئیس قوه‌قضاییه دیروز در جریان نشست شورای‌عالی قوه‌قضاییه، با اشاره به سرقت از صندوق امانات یکی از شعب بانکی ملی در تهران، بر بررسی همه‌جانبه ابعاد مختلف این پرونده تاکید کرد.

حجت‌الاسلام محسنی‌اژه‌ای، با قدردانی از نیروی انتظامی و دادستانی تهران برای انجام اقدامات لازم و شبانه‌روزی در رسیدگی به این پرونده گفت: در این موضوع از یک‌سو، عده‌ای مالباخته شدند، از سویی دیگر باید توجه داشت در قضیه این سرقت به امانتداری بانک لطمه وارد می‌شود و جنبه‌های بدآموزی این قضیه نیز باید مورد توجه قرار گیرد؛ پس قضات ما در رسیدگی به چنین جرایم مرکبی، نهایت دقت را در مستند بودن رسیدگی‌ها داشته باشند.

وی افزود: برای دو متهم پرونده سرقت از صندوق امانات بانک ملی، پیشتر به اتهام سرقت، در یکی از استان‌ها پرونده تشکیل شده بود و آن‌ها سابقه‌دار بودند؛ بنابراین دادستان انتظامی قضات باید این موضوع را بررسی دقیق کند که آیا در رسیدگی به آن پرونده، کوتاهی و قصوری از ناحیه مرجع رسیدگی‌کننده صورت گرفته است یا نه؟ آیا این دو متهم پرونده فعلی در پرونده سابق از ارفاقات قانونی بهره‌مند شده‌اند یا خیر؟

اژه‌ای تاکید کرد: در رسیدگی به این قبیل پرونده‌ها باید بررسی شود آیا ما به عنوان قوه‌قضاییه، ضعفی داشته‌ایم یا خیر؟ سپس به بخش‌های دیگر بپردازیم و بررسی کنیم آیا بانک و قسمت‌های دیگر در وقوع این قبیل سرقت‌ها ضعف دارند یا خیر؟ ما باید اول از خودمان شروع کنیم.

وی با اشاره به ضرورت توجه مسوولان ذی‌ربط به بررسی دقیق، عملیاتی و فنی سرقت رخ داده از صندوق امانات یکی از شعب بانک ملی بیان کرد: این‌که افراد چندساعت در بانک بودند و تعداد قابل‌توجهی از صندوق‌ها را با وسایل مخصوص شکاف دادند و اموالی را در روز روشن از بانک خارج کردند، سپس بعد از ساعت‌ها مشخص شد سرقتی رخ داده، موضوعی است که از جهات و جنبه‌های گوناگون به‌ویژه ضعف سیستم حفاظتی بانک، قابل تأمل است و باید نسبت به آن بررسی عملیاتی و فنی صورت گیرد.

رئیس قوه قضاییه ادامه داد: در اذهان عده‌ای این سؤالات وجود دارد که چنین سرقتی نمی‌تواند کار دو سه فرد معمولی باشد و قطعا این سرقت به برنامه‌ریزی، طراحی و حضور افراد فنی و تیم پشتیبان نیاز داشته است؛ لذا برای پیشگیری از رخ دادن اتفاقات مشابه، باید اقدامات همه‌جانبه و عاجلی صورت گیرد.

بازسازی صحنه سرقت

دو مهره کلیدی باند سرقت صندوق‌های امانات بانک ملی شعبه دانشگاه تهران بامداد دیروز تحت تدابیر امنیتی به محل سرقت منتقل شدند و نحوه سرقت از آنجا را بازسازی کردند. آن‌ها در حضور کارآگاهان به تشریح نحوه ورودشان به ساختمان بانک، انتقال ابزار سرقت، تخریب در‌ها و رسیدن به بخش صندوق امانات پرداختند و دوربین پلیس آگاهی هم اظهارات آن‌ها را ثبت کرد. با اظهارات متهمان مشخص شد آن‌ها علاوه بر تجهیزات حرفه‌ای ورود به بانک، برای خود فلاسک چای هم آورده بودند تا در زمان خستگی چای بخورند و استراحت کنند.

بازسازی صحنه سرقت دو ساعت به طول انجامید و متهمان دوباره به بازداشتگاه پلیس منتقل شدند.
تاکنون ۷۰ نفر از مالباختگان با حضور در دادسرای ویژه سرقت از متهمان شکایت کرده و فهرستی از اموالی را که در صندوق امانات قرار داده بودند به بازپرس اعلام کردند. بررسی شکایت‌ها نشان داد اغلب آن‌ها دلار و سکه در صندوق امانات قرار داده بودند.

منبع: روزنامه جام جم