عباس طالبیان مدیرکل انتقال خون استان در برنامه گفت و گوی ویژه خبری گفت: در قزوین دو پایگاه ثابت انتقال خون در شهر‌های قزوین و تاکستان میزبان اهدا کنندگان خون است و دو پایگاه سیار هم سه شنبه‌ها در بوئین زهرا و هر ماه یک روز آوج حضور دارد.
در روز بین ۱۵۰ تا ۱۷۰ مراجعه کننده داریم که معادل ۱۳۰ نفر مجوز اهدای خون می‌گیرند. استقبال مردم نوعدوست استان از اهدای خون مطلوب است و نه تنها نیاز خود استان برطرف می‌شود بلکه بخشی از نیاز استان تهران هم پوشش داده می‌شود.
باتوجه به استقبال مردم احتمالا در آینده پایگاه سیار بوئین زهرا ثابت شود و پایگاه سیار به آبیک منتقل شود.
استقبال بانوان از انتقال خون کم است. در کشور ۵ درصد اهداکنندگان خون بانوان هستند. در حالیکه در استان قزوین ۸/۶ درصد است. یکی از علل این امر آنست که اطلاع رسانی نشده و البته زیرساخت‌ها فراهم نبوده است.
تلاش ما اینست که مشارکت بانوان را بیشتر داشته باشیم. معافیت‌های اهدای خون در خانم‌ها هم زیاد بوده است.
برای آگاهی بخشی می‌توانیم فرهنگ سازی کنیم و قبل از اهدای خون پزشک معاینه انجام می‌دهد و در صورتیکه فرد کم خون باشد خونگیری انجام می‌شود؛ بنابراین خانم‌ها نگران نباشند.
اهداکننده مستمر یعنی کسی که در ۱۲ ماه بیش از ۲ بار اهدای خون دارد. اهداکننده باسابقه هم داریم که هرسال یک بار خون اهدا می‌کند.
واحد جذب هم پیگیری اهداکنندگان مستمر است و فراخوان داده می‌شود. وقتی اهداکننده مرتب مراجعه می‌کند آزمایش و غربالگری بیشتری انجام می‌شود و با اطمینان بیشتری می‌توان از خون استفاده کرد.
ما ۵۷ درصد اهداکنندگان استان، مستمر هستند که آمار قابل توجهی است. فردا روز قدردانی از اهداکنندگان مستمر است که بیش از ۵۰ نفر هستند که اتفاقا بیش از ۵۵ بار خون اهدا کرده اند.
مزیت اهدای خون مستمر اینست که مرتبا آزمایش‌های گوناگونی روی افراد انجام می‌شود که در صورت ابتلا به بیماری بزودی متوجه می‌شوند.
در قزوین از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب واحد اهدا فعال است.
در تاکستان فقط وقت اداری خونگیری انجام می‌شود. در بوئین زهرا هم پایگاه سیار ساعت اداری فعالیت دارد. آوج هم همین زمان در ماه یک بار خونگیری انجام می‌دهد.
دو گروه داریم که خون باید تامین شود. هموطنان مبتلا به تالاسمی و هموفیلی و گروه دوم افرادی هستند که جراحی می‌شوند یا شیمی درمانی می‌شوند و تحت درمان قرار می‌گیرند.
وضعیت ذخایر خونی ما در استان مطلوب است، اما برخی اوقات گروه‌های منفی دچار مشکل می‌شوند. ۸ الی ۱۰ می‌توانیم خون استان را تامین کنیم. در مواقعی که مشکل پیش می‌آید از اهداکنندگان مستمر درخواست می‌کنیم که مراجعه کنند.
در سال ۹۹ بخاطر کرونا آمار با کاهش روبرو بود که ۴۵ هزار و ۸۰۰ نفر مراجعه کردند. در سال ۱۴۰۰ بیش از ۴۹ هزار نفر مراجعه کردند که متوسط ۷۸ درصد آن‌ها واجد شرایط خوندهی شدند. داشتن شرایط لازم براساس معاینه و تشخیص پزشک است.
در سال ۱۳۹۹ تعداد واحد‌های اهدا، ۳۵ هزار و ۴۸۹ نفر بودند که در سال ۱۴۰۰ حدود ۸ درصد افزایش پیدا کرد که ۵۵ درصد آن‌ها اهداکننده مستمر بوده اند.
از این ۳۸ هزار واحد خونی که فرآورده تهیه شده ۱۲ هزار و ۸۰۰ واحد به استان‌های نیازمند ارسال شده است.
فرآورده‌های خونی قابل ذخیره نیستند. پلاکت را می‌توان ۳ روز نگهداری کرد. گلبول قرمز فشرده را هم نمی‌توان بیش از ۳۵ روز نگهداری کرد.
برای همین نیاز به دریافت خون مرتب داریم. علت ارسال خون به استان‌های دیگر هم در زمان انباشت واحد‌های خونی، پرشدن ظرفیت سردخانه‌های نگهداری خون است.
برخی از فرآورده‌ها از جمله پلاکت بسیار مورد نیاز استان است. در روز‌های تعطیل نیمه خرداد واحد‌های دریافت خونی تا ظهر فعال بودند.
گیرندگان ثابت که همیشه نیاز به تامین خون دارند، اما در تعطیلات و احتمالا آمار بالای تصادفات مصرف خون بیشتر می‌شود. با کاهش کرونا اعمال جراحی و مسافرت‌ها بیشتر شد و مصرف خون بالاتر رفت. در فصول سرد سال اهدای خون به نسبت کمتر است.
پیش بینی این است که مصرف به نسبت سال گذشته بیشتر خواهد شد البته اهدای خون در دو ماه گذشته هم بیشتر بوده است.
در انتقال خون دو شاخص بسیار مهم است. سلامت اهداکننده و سلامت گیرنده خون. سلامت اهداکنندگان و بخصوص اهداکنندگان مستمر باید حفظ شود بنابراین فاصله بین دو زمان خوندهی ۸ هفته است. حداکثر دفعات اهدای خون هم برای آقایان ۴ بار در سال و برای خانم‌ها معمولا ۳ بار در سال است.
تعداد ۱۱۰ بیمار تالاسمی در استان داریم که نیاز به خونگیری مستمر دارند. باتوجه به اینکه خونگیری مستمر ممکن است واکنش‌هایی از سوی بدن فرد در پی داشته باشد تمام تلاش ما اینست که باکیفیت‌ترین خون‌ها با کمترین عوارض به این بیماران اختصاص داده شود.
حدود ۱۰۰ بیمار هموفیلی هم در استان وجود دارد که نیاز مداوم به گرفتن فاکتور‌ها و فرآورده‌های خونی دارند.
بیماران سرطانی هم که متاسفانه تعدادشان در حال تغییر و البته افزایش است. برای تولید پلاسمای هایپر ایمیون در شهر‌های بزرگ تولید می‌شود.
برای تولید آن واکسن هاری را به فرد تزریق می‌کنند که بدن فرد تعدادی آنتی بادی تولید کند که پلاسما را از آن می‌گیرند.
وی ادامه داد: علم پزشکی با همه پیشرفت‌هایی که داشته نتوانسته مایعی بسازد که جایگزین خون باشد. تا زمانی که بیماران هستند به خون نیاز دارد.
در واقع وقتی یک واحد خونی اهدا می‌شود جان سه نفر نجات پیدا می‌کند. فرد اهداکننده از بهترین داشته اش می‌گذرد تا جان سه نفر را نجات داد و این بهترین شاخص نوعدوستی است. شعار جهانی اهدای خون برای امسال «اهدای خون نشانه همبستگی ست. برای درمان بیماران به ما بپیوندید».
یکی از نکات مایه افتخار برای مردم کشورمان اینست که همه اهداکنندگان ما در کشور، داوطلبانه است. وقتی که فرد وارد چرخه انتقال خون می‌شود معاینه‌های پزشکی انجام می‌شود و آزمایش‌های غربالگری هم به طور مرتب انجام می‌شود که بر روی تمام اهداکنندگان انجام می‌شود.
وقتی که فردی خون اهدا می‌کند مغز استخوانش تحریک می‌شود که خونسازی کند و در برابر خونی که از فرد گرفته می‌شود در عرض ۴۸ ساعت جایگزین می‌شود و حجم گلبول‌ها هم در عرض ۴ هفته جایگزین می‌شود. فرد می‌تواند به طور مرتب از سلامت خونش مطلع شود. فرآیند انتقال خون هم به اندازه یک تزریق آمپول است.
حجامت در حوزه طب سنتی و طب مکمل وجود داشت. در حجامت خونی که از فرد گرفته می‌شود دور ریخته می‌شود. در انتقال خون ضمن اینکه فرد به سلامت خودش پی می‌برد این واحد خونی جان سه نفر را نجات می‌دهد. در حجامت اگر با در نظر گرفتن تمام شرایط بهداشتی انجام شود نهایتا برای خود فرد مفید است، اما در انتقال برای سه نفر از نیازمندان به واحد خونی موثر خواهد بود. از سن ۱۸ سالگی تمام افراد می‌توانند برای اهدای خون مراجعه کنند تا سن ۶۵ سالگی هم مجاز هستند.
بعضی از داروها، چون مدتی در بدن ماندگاری دارند موقع آزمایش قبل از اهدای خون مشخص می‌شود که آیا فرد می‌تواند اهدای خون انجام دهد یا ممکن است که موقتاً معافیت اهدای خون داشته باشد. هپاتیت ب و هپاتیت ث و اچ آی وی و سفلیس اگر در خون فرد مشخص شود پزشک به فرد مشاوره می‌دهد.
ما گروه‌های خونی شایع داریم که آ، ب، اُ هستند، اما ممکن است فردی گروه خونی بمبئی داشته باشد که بسیار نادر است و حتی یک در ۵ هزار نفر هم نباشد. این گروه از افراد باید از گروه خونی خودشان دریافت داشته باشند در حالیکه خون این افراد را می‌توان به نیازمندان دیگر گروه‌های خونی اهدا کرد. در استان قزوین دو نفر گروه خونی بمبئی دارند که مرتبا هم خون اهدا می‌کنند.
در فضای انتقال خون امکان هیچگونه انتقال بیماری به فرد وجود ندارد. پس از انتقال خون حدود ۵۰۰ سی سی مایع از بدن فرد خارج شده ممکن است مقداری دچار سرگیجه شود، اما مطلقا بیماری منتقل نمی‌شود.
با قدردانی از مردم برای اهدای خون از مردم دعوت کرد بخصوص آن‌هایی جزو گروه‌های خونی منفی هستند برای انتقال خون و نجات جان همنوعان خود به مراکز انتقال خون مراجعه کنند.