مهدی کاظمی با حضور در برنامه تلویزیونی تهران ۲۰ به سوالات زیر درباره هدایت تحصیلی، دوره های مهارت آموزی و برنامه های تابستانی برای جبران افت تحصیلی دانش آموزان پاسخ داد:
اکنون که پس از ۲ سال دانش آموزان به مدارس بازگشته اند و آموزش‌ها حضوری شده سطح دانش آموزان چه مقدار پایین آمده است؟
ما با برنامه ریزی کلان در سطح کشور و همراهی دانش آموزان و اولیای آن‌ها توانستیم از ۱۴ فروردین به آموزش حضوری بازگردیم هر چند این اقدام دیر بود اما اتفاق خوبی بود که صورت گرفت. در آموزش غیر حضوری دانش آموزان با افت یادگیری مواجه شدند.
با پژوهش‌هایی که در داخل و خارج کشور انجام شد به صورت میانگین در آموزش غیر حضوری ۴ تا ۸ ساعت آموزش کمتری برای دانش آموزان در نظر گرفته شد که این موضوع باعث افت یادگیری دانش آموزان شد.
برنامه جبرانی و تثبیت یادگیری را برای دانش آموزان برنامه ریزی کردیم تا در تابستان برای دانش آموزانی که نیازمند دوره مجدد هم در مقطع ابتدایی و هم در دوره متوسطه اول و دوم هستند به کلاس‌های تابستانه بیایند.
بر اساس ارزشیابی حضوری که در خرداد ماه صورت گرفت برای حدود ۲۰ درصد دانش آموزان ۳۶ ساعت آموزش حضوری در چهار درس در نظر گرفته شد و این موضوع برای خانواده‌ها هزینه‌ای ندارد. برای این مسئله پیش بینی منابع مالی شد لذا با همراهی همه دستگاه‌ها اعتباری برای این دوره مجدد در تابستان در نظر گرفته شده است و این برنامه برای مدارس دولتی و غیر دولتی تفاوتی ندارد، آموزش برای مدارس دولتی رایگان است ولی برای مدارس غیر دولتی این موضوع رایگان نیست.
آیا اختلاف سطح میان مدارس دولتی و غیر دولتی وجود دارد؟
ارزیابی های لازم توسط ادارات آموزش و پرورش صورت می‌گیرد و بازخورد‌ها نیر به مدارس و استان‌ها ابلاغ می‌شود. وظیفه ما بهبود شرایط تحصیلی در مدارس است.
در دوران کرونا معلمان و مدیران روز‌های سختی را پشت سر گذاشتند و بعضا همکارانی را داشتیم که با بیماری خود باز هم برای دانش آموزان تلاش می‌کردند و تدریس را انجام می‌دادند.
طراحی آموزشی در کشور ما چه مقدار با محتوای فرهنگی کشور هماهنگ است؟
تکنولوژی و دنیا در حال تغییر است و اگر دانش آموز قرار است وارد بازار کار شوند، باید براساس وضعیت امروز وارد بازار کار شوند، اما محدودیت‌ها و مدارس محروم هم باید دیده شود، باید متناسب با وضعیت مدارس و تجهیزات آن‌ها امکانات مختلف را در نظر بگیریم.
آیا پایه‌های ششم و هفتم نیز مردودو می‌شوند؟
دانش آموزانی که قبول نشوند در دوره‌های تابستانی شرکت خواهند کرد، اما بخشی هم که قبول می‌شوند اگر شورای مدرسه تشخیص دهند که آن‌ها نیز باید در دوره‌های آموزشی شرکت کنند باید در کلاس‌های تابستانه حاضر شوند.
آیا تغییری در گزینش‌ها و کنکور ایجاد شده است؟
متاسفانه کنکور به دوره ابتدایی نیز کشیده شده است و این مسئله شرایط یادگیری دانش آموزان را دچار اختلال می‌کند. باید نظام پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها تغییر کند و نباید این پذیرش را لزوما از طریق سنجش بگذاریم. با مصوبه اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار است تا سوابق تحصیلی بخشی از شرایط حضور دانش آموزان در دانشگاه‌ها باشد، در همین راستا شورای عالی انقلاب فرهنگی در حال برنامه ریزی است که سوابق تحصیلی تاثیر قطعی در وضعیت دانش آموزان داشته باشد. در صورت تصویب این مصوبه از سال ۱۴۰۲ سوابق تحصیلی تاثیری قطعی خواهد داشت.
چه برنامه‌هایی برای تحول در شرایط و مفاهیم تحصیلی دانش آموزان در نظر گرفته شده است و آیا این تغییرات در سال تحصیلی آینده دیده خواهد شد؟
متاسفانه بخشی از این تحول در زمینه محتوای مفاهیم درسی باید اتفاق بیفتد که اکنون انجام شده است. مفاهیم کاربردی برای دانش آموزان مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت و اصلاحاتی را در این راستا خواهیم داشت، اما ما باید در برنامه ریزی آموزشی خود و محیط‌های یادگیری بتوانیم تنوع ایجاد کنیم که باعث کاربردی‌تر شدن آموزش شود.
باید از محفوظات فاصله بگیریم. تجربیات موفقی در برنامه‌های آموزشی فنی و حرفه‌ای در رشته‌های مختلف داشتیم که در راستای کاهش محفوظات و ایجاد شایستگی بوده است و این موضوع از الزامات سند تحول به حساب می‌آید.
امیدواریم با شرایطی که در آموزش پسا کرونا شکل خواهد گرفت با استفاد از آموزش‌ها و روش‌های معکوس بتوانیم فرصت‌های یادگیری بیشتری را برای دانش آموزان فراهم کنیم . رویکرد آموزش ترکیبی در این راستا می‌تواند برای آموزش و پرورش کمک کننده باشد.
آیا برنامه های درسی تغییر پیدا کرده است؟
بعد از تصویب سند تحول برنامه‌های درسی نیز دچار تغییراتی شد و برخی دروس هم با توجه به مهارت آموزی و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری تغییر پیدا کرد. به عنوان مثال در متوسطه اول درسی را تحت عنوان کار و فناوری و همچنین درس فرهنگ و هنر را با رویکرد مهارت آموزی برای دانش آموزان ایجاد کردیم. دوره متوسطه اول دوره‌ای است که در پایان دوره موضوع هدایت تحصیلی را داریم.آینده تحصیلی و شغلی دانش آموزان در این دوره رقم می‌خورد. به همین دلیل باید بستری برای شناخت استعداد‌ها و علایق داشن آموزان را فراهم کنیم.
در این مورد نظر دانش آموزان، والدین و معلمین و همچنین نیاز‌های کشور دخیل هستند. کشور برنامه توسعه دارد و با توجه به این نیاز‌ها تربیت نیروی انسانی نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
در دوره متوسطه دوم که دانش آموزان وارد ۳ شاخه تحصیلی می‌شوند بر اساس علایق، آموزش و استعداد‌ها و نیاز‌های کشور هدایت تحصیلی اتفاق می‌افتد و رویکرد به سمت مهارت آموزی و کسب شایستگی‌های مختلف در دانش آموزان است.